Οι Κάρες, οι πρώτοι κάτοικοι, την ονόμασαν Πύρα λόγω του κοκκινωπού χρώματος των βράχων. Αργότερα την είπαν Πυλαία στην μνήμη κάποιυ άρχοντα ή στις πολλές εισόδους και πιό μετά Θεών Τράπεζα για την ευφορία της γης της. Ο Αριστοτέλης την αναφέρει Αστυπάλαια όταν γράφει ότι δεν υπάρχουν φίδια στο νησί. «Εχθράν είναι τοις όφεσιν η των Αστυπαλαίων γη». Οι Ρωμαίοι την ονόμασαν Ιχθυόεσσα για τα ψάρια και τα σφουγγάρια της. Ο δεύτερος Βενετσιάνος κατακτητής Τζιοβάνι Κουιρίνι επιχειρεί να την ονομάσει Αστυνέα σε αντίθεση ίσως στην αστυ + παλαιά ονομασία της αλλά οι δόγηδες της Βενετιάς – το στέϊτ ντιπάρτμεντ της εποχής – δεν του κάνουνε τη χάρη. Οι ντόπιοι σήμερα την λένε και την τραγουδάνε Αστροπαλιά αλλά και Αστουπαλιά, Αστυπαλιά, Σταμπάλια.
Πιέστε εδώ... να δείτε δικές μας φωτογραφίες και βίντεο από την Αστυπάλαια στο Vimeo.
Αστυπάλαια, Ιούλιος 2014 from Chryssanthos Georgitsopoulos on Vimeo.
Η Ιστορία της Αστυπάλαιας
Φορτωθήκαμε στον Πειραιά στο μισοάδειο, γέρικο αλλά ανακαινισμένο μπλου σταρ Διαγόρα, και φτάσαμε – χωρίς ενδιάμεση στάση – στο νέο σχετικά λιμάνι του Άγιου Ανδρέα, λίγο πριν τις πέντε το απόγευμα της Κυριακής 6 Ιουλίου 2014 μετά από ένα καλό ταξίδι περίπου 9 ωρών.
Η Αστυπάλαια ανήκει διοικητικά στα Δωδεκάνησα αλλά γεωγραφικά και πολιτισμικά στέκει ανάμεσα στα Δωδεκάνησα και στις Κυκλάδες. Είναι χωρισμένη σχεδόν στα δύο, το Έξω Νησί (το ΝΔ) και το Μέσα Νησί (το ΒΑ) που σε άλλους μοιάζει με πεταλούδα, σε άλλους με τον αριθμό 8.
Καθαρό και ήσυχο νησί – τουλάχιστον τον Ιούλιο που βρεθήκαμε εμείς εκεί – ιδανικός προορισμός για χαλαρές διακοπές χωρίς εξάρσεις και υπερβολές, με μικρές αποστάσεις, μιά εντυπωσιακή χώρα και παραλίες εξ’ ίσου καθαρές – εκτός απ’ την (21) Ψιλή Άμμο – με δροσερά νερά (κρύα ήταν στη Σάμο) που μπορεί να μην εντυπωσιάζουν με την πρώτη ματιά αλλά θα ικανοποιήσουν σχεδόν κάθε γούστο.
Συντεταγμένες και links παραλιών και δικών μας σημείων ενδιαφέροντος...
00. Αστυπάλαια (Χώρα)
02. 36° 33.610'N 26° 21.257'E Μαρμάρι 2, βοτσαλωτή παραλία μπροστά στην είσοδο του camping.
03. 36° 33.972'N 26° 21.238'E Μαρμάρι 3
04. 36° 33.976'N 26° 21.487'E Μαμούνια 1
05. 36° 33.904'N 26° 21.565'E Μαμούνια 2
06. 36° 34.241'N 26° 21.884'E Άγνωστη (απ’ την θάλασσα)
08. 36° 34.698'N 26° 21.970'E Στενό (δίπλα στον δρόμο, άμμος, η πιό ρηχή, ιδανική για παιδιά, αρμυρίκια, ομπρέλες, καντίνα)
09. 36° 34.463'N 26° 22.579'E Πλάκες (Λίγο μέτρα περπάτημα). Αν δεν σας αρέσουν οι... πλάκες, δεξιά της υπάρχει μικρή βοτσαλωτή παραλία.
11. 36° 34.561'N 26° 23.069'E Μαλτεζάνα / Ανάληψη (άμμος, πέτρες, πλάκες σε ορισμένα σημεία, αρμυρίκια, ομπρέλες, ταβέρνα)
12. 36° 34.600'N 26° 23.491'E Σχοινώντας (άμμος, αρμυρίκια, ομπρέλες, ταβέρνες)
121.36° 34.543'N 26° 23.613'E Μνημείο των γάλλων αξιωματικών
13. 36° 34.602'N 26° 23.557'E Καρέκλη
14. 36° 34.624'N 26° 24.382'E Βρυσί (απ’ το ακρωτήριο και όχι Βρύση).
15. 36° 34.979'N 26° 25.252'E Αγρελίδι στον χάρτη μας, Αγριλίδι στην επιτόπια πινακίδα
151.36° 35.970'N 26° 26.408'E Καστελάνο (370 μ.)
152.36° 35.433'N 26° 27.366'E Μοναστήρι της Παναγιάς της Πουλαριανής
153.36° 34.719'N 26° 27.314'E Άγιος Φωκάς
16. 36° 36.771'N 26° 26.352'E Μπονάνο (απ’ τη θάλασσα)
161.36° 36.598'N 26° 25.922'E η αρχή της ρεματιάς προς τις παραλίες μετά το εκκλησάκι της Παναγίας
17. 36° 36.799'N 26° 26.014'E Άγνωστες (2 μικρές παραλίες που κατεβαίνεις απ’ τη ρεματιά)
18. 36° 37.306'N 26° 24.814'E Μέσα Βαθύ
19. 36° 37.145'N 26° 23.484'E Έξω Βαθύ.
191.36° 37.290'N 26° 23.091'E εκκλησάκι Αγίου Ιωάννη.
192.36° 37.966'N 26° 23.230'E εκκλησάκι της Παναγίας του Θωμά.
20. 36° 35.238'N 26° 24.242'E Μεγάλο Βάϊ (βότσαλα)
21. 36° 34.968'N 26° 24.152'E Ψιλή Άμμος την πιάνει ο βοριάς
0. 36° 34.375'N 26° 20.396'E Άγιος Ανδρέας (Νέο λιμάνι)
24. 36° 35.164'N 26° 16.725'E Λάντες (άλλη βόρεια, δίπλα και δεξιά του Πάνορμου)
25. 36° 35.244'N 26° 16.570'E Πάνορμος (έρημη, μη οργανωμένη, χωρίς σκιά, με βότσαλα / άμμο / πλάκες και ελαφρύ κύμα όταν φυσάει δυνατός βοριάς)
27. 36° 35.135'N 26° 15.909'E Κλεφτολίμανο (αναφέρεται στο διαδίκτυο αλλά δεν βρήκα ούτε δρόμο ούτε παραλία!)
271.36° 34.324'N 26° 18.857'E Μοναστήρι της Φλεβαριώτισσας
28. 36° 32.970'N 26° 16.717'E ΆγιοςΙωάννης (κάτω απ’ το ομώνυμο μοναστήρι. Περπάτημα 50 λεπτών ή με σκάφος απ’ τη θάλασσα)
281.36° 33.242'N 26° 17.230'E Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη
29. 36° 31.187'N 26° 18.218'E Καμινάκια] (άμμος / βότσαλα / γλυστερή πλάκα, αρμυρίκια, ομπρέλες στα δύο άκρα και 2 ταβέρνες)
30. 36° 30.810'N 26° 19.022'E Βάτσες (αέρας από πίσω αν φυσάει βοριάς, βότσαλα / άμμος, πλάκες σε μερικά σημεία, αρμυρίκια, μπιτσόμπαρο, μικρό κύμα και όταν δεν φύσαγε!)
31. 36° 30.713'N 26° 19.083'E Μικρές Βάτσες (δίπλα αριστερά στις Βάτσες κολυμπώντας ή με σκάφος)
33. 36° 31.270'N 26° 21.505'E Λάντες 2 (πρόσβαση μόνο από θάλασσα)
34. 36° 31.581'N 26° 21.385'E Λάντες 1 (και περπάτημα)
35. 36° 31.679'N 26° 21.202'E Άγιος Κωνσταντίνος (βότσαλα / άμμος, ομπρέλες, αρμυρίκια, καφέ, ταβέρνα, θέα στο κάστρο)
36. 36° 31.811'N 26° 20.852'E Πάπου
37. 36° 31.961'N 26° 20.650'E Μούρα (και περπάτημα)
391.36° 32.455'N 26° 20.490'E παλαιοχριστιανική βασιλική
401.36° 32.889'N 26° 20.808'E Προφήτης Ηλίας (θέα).
402.36° 33.229'N 26° 21.007'E Παλιόμυλος (θέα).
403.36° 33.132'N 26° 19.788'E Υδάτινο Φράγμα Λιβαδίου
41. 36° 32.538'N 26° 21.136'E Μαγαζί
00. Αστυπάλαια (Χώρα)
Στα κοντινά έρημα νησάκια...
42. 36° 32.926'N 26° 26.846'E Κουτσομύτης (Απ’ τη θάλασσα)
43. 36° 31.862'N 26° 28.082'E Κούνουπες λωρίδα με βότσαλα & άμμο ενώνει 2 νησάκια.
Η δική μας σειρά προτίμησης...
1. (22) Χρυσή Άμμος (φωτό), 2. (10) Μπλε Λιμανάκι, 3. (35) Άγιος Κωνσταντίνος, 4. (08) Στενό, 5. (29) Καμινάκια, 6. (11) Μαλτεζάνα, 7. (30) Βάτσες, 8. (12) Σχοινώντας, 9. (40) Λιβάδι, 10. (25) Πάνορμος.
Μία απ’ τις καλύτερες παραλίες του νησιού, με μικρά ανοιχτόχρωμα βότσαλα, είναι και τα (38) Τζανάκια αλλά επειδή απευθύνεται σ’ αυτούς που θέλουν να βγούν εξω απ’ τα ρούχα τους, δεν την συμπεριλάβαμε στον κατάλογό μας. Μας άρεσε και η (21) Ψιλή Άμμος (χωρίς βράχια ή πλάκες, μετά τον Σχοινώντα στο δρόμο προς Βαθύ, πριν το Βάϊ αλλά ήταν γεμάτη σκουπίδια και πλαστικά μέσα κι έξω, απ’ τους βοριάδες των προηγούμενων ημερών. Πολύ ωραία νερά θα βρείτε και στις παραλίες στα κοντινά νησάκια (42) Κουτσομύτη και (43) Κούνουπες που θα πάτε με σκάφος απ’ τον Πέρα Γιαλό.
Βίντεο και φωτογραφίες από ελικόπτερο απ’ ΟΛΟ το νησί! Αλλάξτε σε 720 HD και full screen. Στο δεξιό κάτω μέρος υπάρχει επιλογή για μεμονωμένες φωτογραφίες ή slide show αντί βίντεο.
Στο Έξω Νησί (το ΝΔ κομμάτι που βρίσκεται και η Χώρα) μας άρεσαν...
Η Χώρα – η πρωτεύουσα του νησιου – που είναι απλωμένη κάτω απ’ τα απομεινάρια του Ενετικού κάστρου των Querini, με τα παραδοσιακά σπίτια, τα λευκά ξώκαστρά της (τα σπίτια έξω απ’ το κάστρο), με τα όμορφα πορτοπαράθυρα και τα ξύλινα μπαλκόνια, τα στενά δρομάκια με τα πολλά σκαλιά και τη μοναδική θέα στο Αιγαίο.
Το Ενετικό Κάστρο (*), σήμα κατατεθέν και το κυριότερο αξιοθέατο του νησιού, που δεσπόζει στην κορυφή της Χώρας. Ερειπωμένο σήμερα και χορταριασμένο εσωτερικά αλλά ακόμα εντυπωσιακό. Η κατασκευή του ξεκίνησε από τον Giovanni I Querini το 1207, πάνω στα ερείπια του βυζαντινού κάστρου και της αρχαίας ακρόπολης του νησιού και ολοκληρώθηκε το 1413. Μέσα υπάρχουν και 2 επισκέψιμες μικρές εκκλησίες, με περίτεχνα ξυλόγλυπτα τέμπλα. Η Παναγιά του Κάστρου (Ευαγγελίστρια, η οποία χτίστηκε το 1853, πάνω από την τοξωτή είσοδο του Κάστρου. Στο εσωτερικό της υπάρχει η κτητορική επιγραφή του 1413 και οι θυρεοί των Κουιρίνι) και ο Άγιος Γεώργιος (από το 1790). Θα ανηφορίσετε απ’ τους ανεμόμυλους ή απ’ τον Πέρα Γιαλό. Είναι ανοιχτό καθημερινά και έχει ελεύθερη είσοδο.
Η Παναγία η Πορταΐτισσα, αφιερωμένη στην Παναγιά την Πορταΐτισσα της Μονής Ιβήρων που βρίσκεται στο Άγιον Όρος. Η ωραιότερη εκκλησία του νησιού, με ξυλόγλυπτο εικονοστάσι και μικρή εκκλησιαστική συλλογή από παλιές εικόνες. Ιδρύθηκε στα μέσα του 18ου αιώνα και βρίσκεται στη περιοχή Ροδιά, κάτω και δίπλα στα τείχη του κάστρου. Αποτελεί το μεγαλύτερο θρησκευτικό κέντρο του νησιού, ξεκίνησε να χτίζεται το 1762 και ήταν γυναικείο μοναστήρι με αρκετά κελιά. Ξεχωρίζει για την αρχιτεκτονική (βασιλική με τρούλο) και το καμπαναριό της του 1880. Ενταγμένο στο ναό είναι και το Εκκλησιαστικό Μουσείο (είσοδος ελεύθερη, καθημερινά 09:00-15:00), με ιερά σκεύη, ξυλόγλυπτα, άμφια και εικόνες (ανάμεσά τους και μία του Χριστού του 15ου αιώνα).
Το Αρχαιολογικό Μουσείο. Εγκαινιάστηκε το 1998 και βρίσκεται στον Πέρα Γιαλό, στην αριστερή πλευρά του στενού κεντρικού δρόμου, που οδηγεί στο λιμάνι, μετά την Ελίν. Δεν ξεχωρίζει εύκολα. Λειτουργεί την καλοκαιρινή περίοδο καθημερινά εκτός Δευτέρας. Μία μικρή αίθουσα με λίγα αλλά ενδιαφέροντα εκθέματα. Ο φύλακας μας άναψε φώτα και κλιματιστικό και μας είπε ότι είναι ανοιχτό το πρωΐ (10-13) και το απόγευμα (17-20). Η είσοδος είναι ελεύθερη. Δεν χρεώνουν πλέον 2 ευρώ είσοδο που αναφέρεται στο διαδίκτυο. Φιλοξενεί ευρήματα που καλύπτουν από τα Προϊστορικά χρόνια μέχρι τον Μεσαίωνα: μυκηναϊκά αγγεία κι εργαλεία από θαλαμωτούς τάφους, αργυρά νομίσματα των Κλασσικών χρόνων, αναθηματικές επιγραφές από αρχαία ιερά, αγαλμάτια κι επιγραφές των Κλασσικών και των Ελληνιστικών χρόνων, αρχιτεκτονικά μέλη παλαιοχριστιανικών βασιλικών, το μαρμάρινο οικόσημο της οικογένειας Querini από το κάστρο καθώς και λίγα αγγεία σε σχήμα κάλπης, απ’ τα πολλά που βρέθηκαν στο μοναδικό νεκροταφείο βρεφών στην Κυλίνδρα. Τα νεκρά βρέφη τοποθετούνταν μέσα στα αγγεία, τα οποία και θάβονταν (απ’ το 600 π.Χ. – 200 μ.Χ.) ενώ μέχρι την ημέρα που σταμάτησαν οι ανασκαφές είχαν ανακαλυφτεί περίπου 2.000 ταφές.
Μας άρεσε επίσης...
Η θέα στο Κάστρο, στην Χώρα, στον Πέρα Γιαλό, στο μισό νησί και στο Αιγαίο απ’ τον Παλιόμυλο 36° 33.229'N 26° 21.007'E (πάνω απ’ τον Πέρα Γιαλό, θα φτάσετε μέσω βατού χωματόδρομου) και (λιγότερο) η θέα απ’ το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία 36° 32.889'N 26° 20.808'E.
Η μοναδική θέα στο Κάστρο, στην Χώρα, στον Πέρα Γiαλό, στο μισό νησί και στο Αιγαίο απ’ το μπαλκόνι του μικρού διαμερίσματός μας (αρ.2, Corona) στο μικρό ξενοδοχείο (8 διαμερίσματα) Andromeda Resort!
Αν σας αρέσουν τα βιβλία, κάντε μιά επίσκεψη στην μικρή Ναρκίσσειο Δημοτική Βιβλιοθήκη στην πλατεία απέναντι απ’ τους 8 ανεμόμυλους οι οποίοι να σημειώσω, δεν μας άρεσαν έτσι γυμνοί, χωρίς τις φτερωτές τους.
Οι υποχθόνιοι περιπατητές να σκαρφαλώσετε μέχρι τη Σπηλιά του Nέγρου (45 λεπτά) στο Δυτικό τμήμα της Αστυπάλαιας, στην παραλία Βάτσες (σε ύψος 150 μ. στη βραχώδη πλαγιά, δεξιά βλέποντας τη θάλασσα). Έχει συνδεθεί με διάφορους μύθους για πειρατές και θησαυρούς. Σύμφωνα με τον επικρατέστερο μύθο, οφείλει το όνομά της σε έναν πειρατή από το Βαθύ της Σάμου ο οποίος έδρασε στο Αιγαίο και κάποτε κατέφυγε εκεί πιθανόν για να κρύψει κάποιο θησαυρό. Η ιστορία αυτή έχει καταγραφεί και σε βιβλίο με τίτλο «Γεώργιος Νέγρος – Ο τίγρης του Αιγαίου» στο οποίο παρατίθενται πηγές και έγγραφα που χρησιμοποιήθηκαν και στηρίζουν την ύπαρξη του προσώπου αυτού. Το σπήλαιο έχει μοναδικούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες, ενώ το χρησιμοποιούσαν οι χριστιανοί σαν εκκλησία και καταφύγιο κατά την περίοδο των διωγμών τους. Προσοχή στην είσοδο της σπηλιάς γιατί είναι δυσπρόσιτη.
Αν έχετε χρόνο, προγραμματίστε απογευματινή βόλτα προς τη Μονή Παναγίας Φλεβαριώτισσας 36° 34.324'N 26° 18.857'E, στο Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη 36° 33.242'N 26° 17.230'E και στην παραλία του Πάνορμου 36° 35.244'N 26° 16.570'E. Τοπίο ξερό. Το ψηλότερο δέντρο που θα συναντήσετε είναι ο… μαϊντανός και το θυμάρι. Πριν τον Πάνορμο συναντήσαμε δύο κλειστές συρμάτινες πόρτες. Οι πόρτες αυτές είναι για να περιορίζουν τα κατσίκια. Εσείς τις ανοίγετε και μόλις περάσετε, τις κλείνετε καλά πίσω σας. Απ’ τον Άγιο Ιωάννη, μονοπάτι κατηφορίζει στην ομώνυμη παραλία (50 λεπτά περπάτημα). Στη μέση της διαδρομής – ανάλογα με την εποχή – υπάρχει ένας μικρός καταρράκτης (ο καταρράκτης του Αγίου Ιωάννη) του οποίου τα νερά λιμνάζουν σε μία φυσική πισίνα που έχουν σχηματίσει τα βράχια του βουνού.
Αν τά ‘χετε δει όλα και μόνον τότε, ανεβείτε στο Υδάτινο Φράγμα Λιβαδίου 36° 33.132'N 26° 19.788'E να δείτε το Λιβάδι – το πιό πράσινο τμήμα της Αστυπάλαιας – από ψηλά και την τεχνητή λίμνη με φόντο το ξερό τοπίο. Ο δρόμος πάνω στο φράγμα είναι αδιέξοδο.
Στο Μέσα Νησί (το ΒΑ κομμάτι) μας άρεσαν...
Η Μαλτεζάνα (αραξοβόλι των Μαλτέζων πειρατών) που το 1961 προήχθει σε Ανάληψη.
Το εκκλησάκι της Ανάληψης, το παλαιότερο του οικισμού στην άκρη του χωριού.
Το εκκλησάκι της Ανάληψης, το παλαιότερο του οικισμού στην άκρη του χωριού.
Ο Σχοινώντας.
Η κακής βατότητας χωμάτινη διαδρομή – ο χειρότερος και πιό ενδιαφέρον χωματόδρομος που πατήσαμε στην Αστυπάλαια, με αρκετές φυτευτές πέτρες και νεροφαγώματα – που περνά δίπλα απ’ την κορυφή Καστελάνο και καταλήγει στο Μοναστήρι της Παναγιάς της Πουλαριανής 36° 35.433'N 26° 27.366'E με θέα το μισό νησί, την Χώρα, τα νησάκια Κουτσομύτη, Κουνούπες και το Αιγαίο!
Το Μνημείο (**) στην μνήμη των Γάλλων αξιωματικών 36° 34.543'N 26° 23.613'E στον Σχοινώντα, στην αριστερή πλευρά της παραλίας, στην κορυφή μιας μικρής χερσονήσου με ωραία θέα στην Χώρα, τα γύρω νησάκια και την παραλία.
Οι τουριστικοί οδηγοί γράφουν για τα λείψανα παλαιοχριστιανικής βασιλικής (5ου αιώνα) με αξιόλογα ψηφιδωτά, το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας, με ιωνικό κυονόκρανο στο υπέρθυρο και νονολιθικούς κίονες και βάσεις στον περίβολο, στον χώρο που ίσως υπήρχε ιερό της Άρτεμης. Σήμερα όμως είναι περιφραγμένα και σκεπασμένα με χώμα για να προστατευθούν απ’ τη φθορά. Με τα πόδια απ’ το μνημείο των Γάλλων αξιωματικών, μετά τον Σχοινώντα, στο μονοπάτι προς την παραλία Καρέκλη.
Μας άρεσαν λογότερο...
Ο κόλπος Βάϊ με την παραλία Ψιλή Άμμο.
Ο όρμος Αγρελίδι (η πινακίδα έγραφε Αγριλίδι) και η χωμάτινη διαδρομή δίπλα στη θάλασσα, όχι όμως η ομώνυμη βοτσαλωτή παραλία.
Το ερειπωμένο εκκλησάκι της Παναγίας στο δρόμο για το Βαθύ.
Το Βαθύ που μας γύρισε πίσω στον χρόνο, έξω από τις κλασικές τουριστικές διαδρομές και προσβάσιμο είτε με βάρκα είτε από μέτριο χωματόδρομο. Απλώνεται σε δύο οικισμούς, σε κλειστό όρμο. Αν είσαστε τυχεροί, μας είπαν, θα δείτε δελφίνια ή φώκιες. Εμείς είδαμε μόνο μιά συμπαθέστατη γιαγιά που μας απάντησε ότι για να πάμε στην είσοδο του όρμου, στο ακρωτήρι Ελληνικό, που είναι τα λείψανα Μινωϊκού οικισμού και τα χαλάσματα πύργου, χρειαζόμαστε βάρκα.
Αν σας αρέσουν οι σπηλιές, κοντά στο Βαθύ είναι το σπήλαιο του Δράκου ή Δρακοντόσπηλιο, με σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Προσοχή όμως αν πάτε με τα πόδια, η διαδρομή ξεπερνά το επίπεδο των “αρχάριων”.
Αν βρίσκετε ενδιαφέροντα τα ξωκλήσια, στο Μέσα Βαθύ σε λόφο, θα δείτε το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, στο Έξω Βαθύ, του Αγίου Ιωάννη 36° 37.290'N 26° 23.091'E και βόρεια της Παναγίας του Θωμά 36° 37.966'N 26° 23.230'E με 40 λεπτών περπάτημα σε μονοπάτι.
Περί καυσίμων...
Φάγαμε πολύ καλό και άφθονο φαγητό στην Αστυφαγιά στην παραλία του Σχοινώντα, με 25.50 ευρώ το άτομο, καλό φαγητό στον Βαρβαρόσσα στην Χώρα δίπλα στο Δημαρχείο, με 14.25 ευρώ το άτομο, καλό φαγητό στον Αστρόπελο στην παραλία στο Λιβάδι, με 28.50 ευρώ το άτομο, συμπαθητικό έως καλό φαγητό στην Ακτή στον Πέρα Γιαλό στο μοναδικό κάτω τραπέζι, σε πριβέ μπαλκονάκι, πάνω ακριβώς απ’ τα κύματα με 16.75 ευρώ το άτομο, μέτριο έως συμπαθητικό φαγητό στην Λίντα στην παραλία Καμινάκια με 14.50 ευρώ το άτομο και μέτριο τυποποιημένο φαγητό στο σελφ σέρβις του Διαγόρα με 11.55 ευρώ το άτομο.
Ο Θανάσης ο συμπαθής και γνώστης εστιάτορας της Αστυφαγιάς, εκτός απ’ τις αναλυτικές περιγραφές των συνταγών του, κάθισε στο τραπέζι μας και με τη βοήθεια δικού του χάρτη, μας παρουσίασε τους ενδιαφέροντες και αδιάφορους προορισμούς στην Αστυπάλαια!
Ταΐσαμε το αμμουδί τσερόκι 41.96 λίτρα απλής αμόλυβδης βενζίνης στην Ελιν στον Πέρα Γιαλό, με 1.859 ευρώ το λίτρο και συμπληρώσαμε στην Κηφισιά.31.26 λίτρα απλής αμόλυβδης βενζίνης με 1.695 ευρώ το λίτρο = 52.99 ευρώ. Συνολικά διανύσαμε 333 χιλιόμετρα, καταναλώσαμε 73.22 λίτρα απλής αμόλυβδης βενζίνης (21.99 λίτρα / 100 χλμ) και πληρώσαμε 131 ευρώ για βενζίνη. Υπάρχει και δεύτερο πρατήριο βενζίνης στο νησί, η ARGO (κάτω από πινακίδα TOYOTA) στην έξοδο της Χώρας, στα δεξιά του δρόμου προς λιμάνι Άγιου Ανδρέα, Αεροδρόμιο κλπ. Τιμή λίτρου 1.88 ευρώ.
Επιλέξαμε και μείναμε σε όμορφο διαμέρισμα στο πολύ καλό Andromeda Resort. Πληρώσαμε 90 ευρώ τη βραδιά με πρωϊνό. Πιέστε εδώ... να δείτε το βίντεο στο Vimeo.
Στην Αστυπάλαια μπορείτε να φτάσετε είτε με πλοίο είτε μ’ αεροπλάνο. Σχεδόν όλα τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια γίνονται από την Blue Star Ferries με τα πλοία Blue Star Paros, Blue Star Naxos και Blue Star Diagoras. Τον Ιούνιο που ψάχναμε, δεν βρήκαμε αεροπορικά εισιτήρια για Ιούλιο και Αύγουστο. και ακτοπλοϊκά δρομολόγια Τρίτη και Παρασκευή από Πειραιά και Δευτέρα, Τετάρτη και Σάββατο από Αστυπάλαια ούτε και από Αστυπάλαια προς Πάτμο. Ο Διαγόρας τις λίγες ημέρες που πιάνει Αστυπάλαια δεν πιάνει Πάτμο και το αντίθετο. Στο νησί μάθαμε για το μικρό φέρρυ Νήσος Κάλυμνος της ΑΝΕΚ που συνδέει την Αστυπάλαια με τα γύρω νησιά και την Πάτμο. Στον Διαγόρα πληρώσαμε για εισιτήρια σε αριθμ.καθίσματα αεροπορικού τύπου 35.50 x 2 και 74.00 ευρώ για το τζιπ = 145.00 ευρώ και στο Πάρος 40.50 x 2 για αριθμ.καθίσματα αεροπορικού τύπου + 74.00 = 155 ευρώ. Συνολικά 145 + 155 = 300 ευρώ!
Στο νησί ουσιαστικά, υπάρχει μόνο ένα υποκατάστημα τράπεζας και μία (Α)υτόματη (Τ)αμειολογιστική (Μ)ηχανή στην πρώην Εμπορική νυν Άλφα στον Πέρα Γιαλό. Τις εργάσιμες ημέρες και ώρες λειτουργεί και πρακτορείο της Εθνικής Τράπεζας με τηλεφωνική επικοινωνία με το κατάστημα της Καλύμνου!
(*) Η 4η εφορεία βυζαντινών αρχαιοτήτων μας ενημερώνει στην είσοδο του Ενετικού Κάστρου: Το “Κάστρο” της Χώρας στην Αστυπάλαια είναι μοναδικό στα Δωδεκάνησα. Κάθε συγκροτημένος οικισμός στο Αιγαίο, θάλασσα που για αιώνες μαστιζόταν από τους πειρατές, χρειαζόταν προστασία. Συνήθως σε περίπτωση κινδύνου, ο τοπικός πληθυσμός κατέφευγε σε κάποιο οχυρωμένο ύψωμα της περιοχής. Τα περισσότερα από τα κάστρα αυτά είχαν καθαρά αμυντική αρχιτεκτονική με χοντρούς τοίχους και πλαγιοκάλυψη από πύργους ή οδοντώσεις της οχυρής περιμέτρου. Η Αστυπάλαια είναι διαφορετική περίπτωση, επειδή η οχύρωση είναι η ίδια μέρος του οικισμού: ένας συνεχής δακτύλιος από τρίπατα σπίτια, σε επαφή το ένα με το άλλο, προστάτευε το εσωτερικό. Μόνο ο πυλώνας του κάστρου και ένα πυργόσχημο κτίριο στη νότια πλευρά του περιβόλου φαίνεται ότι είχαν στρατιωτικό χαρακτήρα. Το Κάστρο ιδρύθηκε το 1413 από τον Giovanni Querini, που είχε λάβει την Αστυπάλαια ως φέουδο από τον Ενετό δούκα της Νάξου, κύριο των Κυκλάδων. Ο Querini αναγκάστηκε να εποικίσει την Αστυπάλαια, που είχε ερημωθεί από μία επιδρομή των Τούρκων, με κόσμο που έφερε από την Τήνο και τη Μύκονο. Από τον 16ο ως τον 19ο αιώνα το Αιγαίο ανήκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο τούρκικος στόλος κατέβαινε από την Κωνσταντινούπολη μία φορά το χρόνο, για να εισπράξει τους φόρους, αλλά τον υπόλοιπο καιρό άφηνε τους νησιώτες να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους. Έτσι οι κάτοικοι της Αστυπάλαιας έπρεπε να συμβιώσουν με τους πειρατές, στη συνεργασία με τους οποίους έβρισκαν σχετική ασφάλεια και οικονομικά οφέλη. Το Κάστρο ήταν απόλυτα προσαρμοσμένο σ’ αυτόν τον τρόπο ζωής και φαίνεται ότι παρέμεινε το κύριο μέρος του οικισμού της χώρας μέχρι τον 18ο αιώνα. Τον 19ο και τις αρχές του 20ου αιώνα, που υπήρχε μεγαλύτερη ασφάλεια, τα ανοίγματα στον οχυρό περίβολο δευρύνθηκαν και σε πολλά προστέθηκαν ξύλινοι εξώστες. Έτσι όταν χτύπησε ο μεγάλος σεισμός του 1956, τα περισσότερα σπίτια στην κορυφή του λόφου κατέρευσαν, συμπαρασύροντας το ένα το άλλο. Τα υπόλοιπα κτίρια εγκαταλείφθηκαν από τους κατοίκους και απογυμνωμένα από τα περισσότερα ξύλινα στοιχεία τους, αφέθηκαν στο έλεος των στοιχείων της φύσης.
Την δεκαετία του 1990 έγινε μία μελέτη για την τουριστική αξιοποίηση του Κάστρου αλλά δεν μπόρεσε να εφαρμοστεί, γιατί δεν είχαν λυθεί προβλήματα όπως το ιδιοκτησιακό καθεστώς, η φύση της θεμελίωσης των κτισμάτων, η αρχαιολογική τεκμηρίωση και η επιτάχυνση της φυσικής φθοράς.
(**) Αντιγράφω το άγνωστο σε μένα περιστατικό, όπως περιγράφεται στην πινακίδα δίπλα στο μνημείο των Γάλλων αξιωματικών, διατηρώντας την ορθογραφία του, με δύο δικές μου υποσημειώσεις.
HIPPOLYTE BISSON γεννιέται στις 3 του Φλεβάρη 1796, στο γοητευτικό χωριό Guemene sur Scorff της γαλλικής Βρετάννης, όπου και μεγαλώνει κοντά στη γιαγιά του. Είναι μαθητής όταν σώζει από βέβαιο πνιγμό έναν από τους συμμαθητές του. Στα 13 του, είναι μούτσος στο ταχύπλοο πολεμικό “L’ ALERTE” και στα 17 του σπουδαστής στη φημισμένη Ναυτική Σχολή της Brest, που από την εποχή του Ναπολέοντα, λειτουργούσε στο πλοίο “TOURVILLE”. Στα 19 του, οι ανώτεροί του, εκτιμώντας τις ιδαίτερες επιδόσεις του, του απονέμουν το βαθμό του Δοκίμου 2ης τάξης. Διατρέχει όλες τις θάλασσες του κόσμου: Τον Ινδικό Ωκεανό, τα παράλια της Σενεγάλης, τη Γουιάνα, τη Νέα Γη...
Στα 25 του προάγεται σε ανθυποπλοίαρχο του πολεμικού Ναυτικού και διορίζεται στη διοίκηση του Στόλου υπό τις διαταγές του Ναυάρχου DE RIGNY (Σημείωση: Ο γνωστός απ’ τα σχολικά μας βιβλία, Δεριγνύ), επιφορτισμένου με την προστασία των εμπορικών πλοίων στη Μεσόγειο, από τους Πειρατές της Ανατολής. Τέλη του Οκτώβρη του 1827, ο BISSON είναι αξιωματικός στο “LAMPROIE”, όταν αιχμαλωτίζει το μπρίκι “Παναγιώτης” με εβδομήντα πειρατές. Με την επιστροφή του πλοίου στην Αλεξάνδρεια, οι αιχμάλωτοι μεταφέρθηκαν στο “MAGICIENNE”. Για τη νομιμοποίηση της αιχμαλωσίας, τα δύο πλοία, συνδεδεμένα με παλαμάρι, εγκαταλείπουν την Αίγυπτο με κατεύθυνση τη Σμύρνη. Ο BISSON χρήζεται Πλοίαρχος του “Παναγιώτης”, με Δεύτερο τον Πιλότο YVES TREMINTIN, πλήρωμα δεκατέσσερις άνδρες και έξη πειρατές για τους χειρισμούς. Κατά τη διάρκεια μιάς θύελλας, το παλαμάρι έσπασε και το “MAGICIENNE” χάνεται στη μανιασμένη θάλασσα. Με αντίθετους τους ανέμους, ο BISSON αναγκάζεται να καταφύγει στο πιό κοντινό νησί, στην Αστυπάλαια, στον κόλπο της Μαλτεζάνας.
Στις 5 του Νοέμβρη 1827 (Σημείωση: Η ναυμαχία του Ναυαρίνου έγινε στις 20 του Οκτώβρη 1827), στις δύο το πρωΐ, δύο πειρατές πέφτουν στη θάλασσα και προειδοποιούν τους συνεργούς τους πειρατές που είχαν λιμέρι στο νησί. Ο BISSON που γνωρίζει πολύ καλά τα ελληνικά νησιά, καταστρώνει ένα σχέδιο μαζί με τον TREMINTIN. Αν δεχτούν επίθεση, ο ένας από τους δύο θα ανατινάξει το πλοίο. Πράγματι, στις δέκα το βράδυ της ίδιας μέρας, δύο ιστιοφόρα με εβδομήντα πειρατές το καθένα, επιτίθενται στο “Παναγιώτης”. Εννέα Γάλλοι σκοτώνονται. Ο BISSON βαριά τραυματισμένος, ζητάει από τον TREMINTIN και τους άλλους επιζώντες να πηδήσουν στη θάλασσα. Οι ναύτες υπάκουσαν, ενώ ο TREMINTIN έμεινε στο πλοίο με το γενναίο Καπετάνιο του. Το μπρίκι ανατινάζεται και οι πειρατές χάνονται μαζί με το “Παναγιώτης”. Ο TREMINTIN, ωστόσο, βρίσκεται, από θαύμα, στη στεριά, βαριά τραυματισμένος, κοντά στους τέσσαρις συντρόφους του. Οι κάτοικοι της Αστυπάλαιας τους περιθάλπτουν και τους βοηθούν, μολονότι ήταν κάτω από το ζυγό των πειρατών. Σήμερα έχουν όλοι τους περάσει στη σφαίρα του θρύλου.
Αυτό το τραγικό γεγονός συνέβη στη διάρκεια του αγώνα των Ελλήνων για την ανεξαρτησία τους. Η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ρωσσία επιτάχυναν τις διαδικασίες για την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1830.
http://www.astypalaia.com
http://www.ortsa.gr/%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%BF%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%B9-%CE%BC%CE%B5-%CF%83%CE%BA%CE%B1%CF%86%CE%BF%CF%82/%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%85%CF%80%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%B1/
http://www.ortsa.gr/%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%BF%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CE%B9-%CE%BC%CE%B5-%CF%83%CE%BA%CE%B1%CF%86%CE%BF%CF%82/%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%85%CF%80%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%B1/
