 |
| Νάξος - Άγιος Γεώργιος στο βάθος η Χώρα. |
Tο πρώτο όνομα του νησιού ήταν Στρογγύλη, ακολούθησε το Δία και τέλος επικράτησε το
Νάξος.
Πιέστε εδώ... να δείτε το πρώτο βίντεό μας με τ’ αξιοθέατα όπως τα είδαμε εμείς, στο
Vimeo...
Πιέστε εδώ... να δείτε στο
Vimeo, το δεύτερο βίντεό μας με τις παραλίες όπως τις κατέγραψαν οι φακοί μας. Μερικές, δυστυχώς, κόπηκαν απ’ την... λογοκρισία!
Την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου 2012, βρεθήκαμε στο νησί με τα ψηλά βουνά και τα βαθιά λαγκάδια. Την Αξιά τη γνωστή, τη ξακουσμένη απ’ τον Δία, τον Διόνυσο, τον
Θησέα και την Αριάδνη που κατέφυγαν εδώ μετά το φονικό και τη θυσία του Μινώταυρου αλλά κι από την όπερα του Ρίχαρντ Στράους “
Ariadne auf Naxos - Αριάδνη στη Νάξο”, τη "Ναξία γή"
σμύριδα ή σμιρίγλι όπως τη λένε οι Αξιώτες), τα μάρμαρα, τις γραβιέρες, τα αρσενικά και τα θηλυκά τυριά της, τις ασκούδες - ελιές είναι - το κίτρο, τις πατάτες και τη μεγάλη πόρτα που εμένα μου θυμίζει... κάδρο.
«Γλύκα μεγάλη είχε το νησί ετούτο, ησυχία πολλή, αγαθά τα πρόσωπα των ανθρώπων, σωροί τα πεπόνια, τα ροδάκινα, τα σύκα κι η θάλασσα ήμερη. Κοίταζα τους ανθρώπους – ποτέ οι άνθρωποι αυτοί δεν τρόμαξαν από σεισμό ή από Τούρκο, και τα μάτια τους δεν καίγουνταν. Εδώ η λευτεριά είχε σβήσει τη λαχτάρα για τη λευτεριά, κι η ζωή απλώνουνταν ευτυχισμένο κοιμάμενο νερό. Κι αν κάποτε ταράζουνταν, ποτέ δε σήκωνε τρικυμία. Ασφάλεια ήταν το πρώτο δώρο του νησιού που ένιωσα περιδιαβάζοντας στη Νάξο. Ασφάλεια κι ύστερα από λίγες μέρες ανία.» θυμάται ο, μικρός τότε, Νίκος Καζαντζάκης την οικογενειακή διετή προσφυγιά απ’ την επαναστατημένη τουρκοκρατούμενη Κρήτη του 1897 (Αναφορά στον Γκρέκο, κεφ.ΙΑ Νάξος – σελ.112).
Σε αντίθεση με τον μεγάλο μας συγγραφέα, εμείς δεν πλήξαμε στη Νάξο. Δεν μας ενθουσίασε απ’ την πρώτη μέρα αλλά μας κέρδισε στη συνέχεια με τις πολλές εναλλαγές του τοπίου της.
Μεγάλο νησί η Νάξος, το μεγαλύτερο των Κυκλάδων. Στα 91 χλμ της ακτογραμμής της, θα συναντήσετε πολλές όμορφες έως πολύ όμορφες
παραλίες που θα καλύψουν κάθε γούστο και παραξενιά σας. Με γαλάζια ή γαλαζοπράσινα νερά, δροσερά ή ζεστά. Με άμμο λευκή ή ξανθιά, ψιλή ή χοντρή, με βότσαλα μικρά ή μεγάλα αλλά και βράχια για όσους προτιμούν τα σκληρά. Παραλίες με πολλές ομπρέλες και πολύ κόσμο ή εντελώς έρημες ακόμη και για λουόμενες που δεν φορούν ούτε τα απολύτως απαραίτητα και έχουν όλη τους την τσίπα (πέτσα) έξω – προς μεγάλη μου ευχαρίστηση – εκτεθειμένη σε κοινή θέα, ξετσίπωτες δηλαδή.
Δυστυχώς, οι ισχυροί νοτιάδες του περσινού χειμώνα (2011) και της φετινής άνοιξης (2012), σε πολλές αμμουδιές του νησιού, πέταξαν έξω και την άμμο, με αποτέλεσμα να αποκαλυφθεί η πέτρινη πλάκα από κάτω, δυσκολεύοντας λίγο την είσοδο στο νερό και μειώνοντας ελαφρά την όμορφη εικόνα τους.
Εδώ μερικές απ’ τις παραλίες, αρχίζοντας τον γύρο του νησιού Β και ΒΑ απ’ το λιμάνι της Χώρας της Νάξου και καταλήγοντας πάλι σ’ αυτό, όπως τις δείχνω και στον χάρτη της Ανάβασης. Δίπλα στ’ όνομα, έχω συμπληρώσει τις συντεταγμένες τους ενώ έχω τονίσει με έντονα γράμματα (bold) τις δικές μας προτιμήσεις...
 |
| Χάρτης της Νάξου (Topo της Ανάβασης) |
02. 37° 08.153'N, 25° 26.155'E Αμίτης ή Αμύτης, μεγάλη αμμουδιά χωρίς ομπρέλες που την πιάνει ο βοριάς. Πιό εύκολη η πρόσβαση στην δεξιά πλευρά της απέναντι απ’ το εκκλησάκι, στον ασφάλτινο δρόμο μετά τα χωριά Γαλήνη και Εγγαρές. Έξοδος αριστερά σε μικρό χωματόδρομο
03. Πνιμένου (υπάρχει πινακίδα), μικρή παραλία με βότσαλα. Την πιάνει ο βοριάς. Δεν μας άρεσε.
04. 37° 09.612'N 25° 28.248'E Χίλια Βρύση. Βότσαλα. Την πιάνει ο βοριάς. Δεν μας άρεσε.
05. 37° 09.926'N 25° 28.579'E Κάμπος.Βότσαλα. Την πιάνει ο βοριάς. Στη δεξιά πλευρά το εκκλησάκι του Άγιου Μάμμαντα.
06. 37° 10.391'N 25° 28.836'E Αμπράμ. Βότσαλα, πολλά φύκια. Την πιάνει ο βοριάς. Ψαροταβέρνα του «Ευθύμη».
07. 37° 11.145'N 25° 29.586'E Άγιοι Θεόδωροι. Βότσαλα. Την πιάνει ο βοριάς. Δεν μας άρεσε.
08. 37° 11.440'N 25° 30.300'E Μέλινο. Δεν κατεβήκαμε...
09. 37° 11.599'N 25° 30.707'E Μόνους. Ωραίος μικρός και κλειστός κόλπος με βότσαλα, μικρές και μεγάλες πέτρες. Την πιάνει ο βοριάς. Περπάτημα 150 μέτρα σε κατηφορικό μονοπάτι. Μας άρεσε η μέτριας βατότητας χωμάτινη και στενή διαδρομή στην απότομη πλαγιά με θέα στη θάλασσα και στον πύργο της Αγιάς όπως κατεβαίναμε ψηλά στα δεξιά μας. Ο πύργος έχει είσοδο απ’ τον ασφάλτινο δρόμο. Ο χωματόδρομος που δείχνει να οδηγεί προς αυτόν τελειώνει σε κάποια σπίτια. Από λάθος υπολογισμό στην αναστροφή, σφήνωσα σε μάντρα και γρατζούνισα άσχημα τον προφυλακτήρα εμπρός δεξιά, αποδεικνύοντας για άλλη μιά φορά ότι δεν τα πάω καλά με τη δεξιά!
10. Απόλλωνας. Ψαροχώρι στον Βορρά της Νάξου με μεγάλη παραλία που την πιάνει ο βοριάς.
104.37° 10.077'N 25° 34.285'E Άγιος Γεώργιος. Χωμάτινη κατηφορική διαδρομή μέτριας βατότητας με θέα στο Αιγαίο. Ο χάρτης της Ανάβασης δεν έχει δρόμο! Δεξιά η Γλυφάδα. Άγριο τοπίο με βράχια και πέτρες κάτω απ' τη Μέση και το κάστρο του Καλόγερου. Δεν μας άρεσε για κολύμπι.
108.37° 07.610'N 25° 35.407'E Λιμνάρι, δύο μικροί κόλποι με βότσαλα και βράχια. Μόνο για την χωμάτινη διαδρομή με θέα στο Αιγαίο και στα νησιά.
11. 37° 08.242'N 25° 35.180'E Λιώνας, κατηφορικός στενός ασφαλτόδρομος με ωραία θέα στη θάλασσα, τα βαγονέτα και τις στοές των σμυριδωρυχείων της "Ναξίας γής". Παραλία με βότσαλα που την πιάνει ο βοριάς. Μεγάλα κύματα με τα πολλά μποφόρια και εντυπωσιακός ο θόρυβος απ’ τα κινούμενα βότσαλα.
12. 37° 05.185'N 25° 35.564'E Αζαλάς. Από ψηλά τα βράχια στη δεξιά πλευρά της δείχνουν εντυπωσιακά. Όσο κατεβαίνεις όμως η εικόνα χαλάει. Δεν μας άρεσε η άσχημη "γειτονιά" μέχρι τη βοτσαλωτή παραλία απ’ την αριστερή πλευρά. Με κίνδυνο να παρεξηγηθώ πολιτικά, προτιμήστε το δεξιό τμήμα της, αν επιμένετε. Την πιάνει ο βοριάς.
121.37° 04.684'N 25° 35.239'E Μουτσούνα. Γραφικό λιμανάκι στην ανατολική ακτή της Νάξου με μικρή αμμουδιά, που την πιάνει πλάγια ο βοριάς, δίπλα στον μώλο με τους γερανούς των ορυχείων. Δύο ψαροταβέρνες και μία καφετέρια.
13. 37° 03.413'N 25° 34.964'E Λυγαρίδια, αριστερά όπως κυτάμε το όμορφο ξωκλήσι του Άγιου Γιάννη, μικρό μονοπάτι κατεβάζει στην μικρή βοτσαλωτή παραλία. Την πιάνει ο βοριάς.
14. 37° 00.756'N 25° 34.089'E Ψιλή Άμμος. Όμορφη αμμουδιά με λίγα βράχια, κέδρους και αμμόλοφους. Το αυτοκίνητο φτάνει 150-200 μέτρα πριν την ακροθαλασσιά. Θα περπατήσετε λίγο. Προτιμήστε την δεξιά πλευρά. Κύμα όχι ιδιαίτερα μεγάλο όταν φυσάει βοριάς.
15. 36° 59.767'N 25° 33.795'E Κλειδώ. Βοτσαλωτή παραλία. Την πιάνει ο βοριάς.
16. 36° 57.549'N 25° 32.291'E
Πάνορμος. Αμμος με βότσαλα σε κλειστό κόλπο με βράχια δεξιά κι αριστερά. Απ' τις πιό ήσυχες της Νάξου. Δεν έχει κύμα με το βοριά αλλά φυσάει από πίσω. Δύσκολα κάθεσαι αν τα μποφόρια είναι πολλά λόγω της “αμμοβολής”. Κοντά και από πάνω, η προϊστορική ακρόπολις της Πανόρμου
17. 36° 56.167'N 25° 28.471'E
Καλαντός ή Καλανδός. Στα νότια της Νάξου. Όμορφη αμμουδιά μέσα κι έξω εκτός από μερικά τμήματα στο κέντρο της, που φέτος - λόγω δυνατών νοτιάδων κυρίως την άνοιξη - μας είπαν - χάθηκε αρκετή άμμος και φάνηκαν επίπεδες πέτρινες πλάκες. Δεν την πιάνει ο βοριάς. Ερχόμενοι απ’ την Αγιασσό, βγήκαμε στην δεξιά της πλευρά, και αφήσαμε το jeep κάτω απ’ το εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων. Το καλύτερο κολύμπι μας στη Νάξο! Η μαρίνα στην απέναντι (αριστερή) πλευρά του κόλπου “χάνεται” στα βράχια όταν τη βλέπεις απ’ το επίπεδο της θάλασσας.
18. 36° 58.045'N 25° 25.491'E Αγιασσός. Αμμουδιά. Ενώ σύμφωνα με τον προσανατολισμό της δεν θά ‘πρεπε να την πιάνουν οι βοριάδες, η μισή παραλία είχε κύμα και φύκια. Δεν μας άρεσε.
19. 36° 58.739'N 25° 23.755'E Πυργάκι. Αμμουδιά με χαλικάκι και βότσαλα. Πιό όμορφη δεξιά (νότια) απ’ το ωραίο ξενοδοχείο “Φοίνικας”.
20. 36° 58.708'N 25° 23.352'E
Αλυκό. Παραλία δίπλα και κάτω απ’ τον Άγιο Γεώργιο και το κουφάρι ημιτελούς ξενοδοχείου που ξεκίνησε να χτίζεται επί χούντας. Άμμος, αμμόλοφοι, κέδροι, πέτρινη πλάκα σε αρκετά σημεία. Δεν την πιάνει ο βοριάς. Το αυτοκίνητο πάει μέχρι την αριστερή άκρη. Πριν απ’ τον Άγ. Γεώργιο, υπάρχουν κι άλλοι μικροί κόλποι με λευκή άμμο και κέδρους για να διαλέξετε. Απ' τις πιό όμορφες παραλίες της Νάξου που όμως έχασαν αρκετή απ' την άμμο τους μέσα στη θάλασσα λόγω των ισχυρών νοτιάδων του χειμώνα. Τις πιάνει ο βοριάς. Γυμνιστές σε κάποια σημεία με βραχάκια που εμποδίζουν την είσοδο οχημάτων. Θα περπατήσετε μέχρι τη θάλασσα ανάμεσα σε κέδρους σε αμμουδερά μονοπάτια
21. 36° 59.824'N 25° 23.456'E Γλυφάδα. Λευκή αμμουδιά με αμμόλοφους ανάμεσα σε Καστράκι και Αλυκό.
22. 37° 00.711'N 25° 22.926'E Καστράκι. Λευκή αμμουδιά με αμμόλοφους ανάμεσα σε Μικρή Βίγλα και Γλυφάδα.
23. 37° 01.322'N 25° 22.286'E
Μικρή Βίγλα, λευκή αμμουδιά με αμμόλοφους, ομπρέλες και καλή ταβέρνα.
24. 37° 01.760'N 25° 22.330'E
Μικρή Βίγλα (Παρθένος) Μπροστά της το νησάκι Παρθένος με το εκκλησάκι της Παναγίας. Λευκή αμμουδιά με αμμόλοφους. Την πιάνει ο βοριάς. Τόπος συνάντησης των απανταχού kite surfers.
25. 37° 01.969'N 25° 22.394'E
Ορκός. Όμορφοι μικροί κόλποι με άμμο. Την πιάνει πλάγια ο βοριάς.
26. 37° 03.072'N 25° 22.138'E
Πλάκα. Μεγάλη σε μήκος λευκή αμμουδιά, με αμμόλοφους, κέδρους, πέτρινη πλάκα σε αρκετά σημεία, ομπρέλες με μεγάλα κενά διαστήματα ανάμεσά τους, ταβέρνες, ξενοδοχεία. Μας άρεσε το κολύμπι στο τμήμα ανάμεσα στην ταβέρνα “Πέτρινο” και στο ξενοδοχείο “Plaza”. Πλαϊνό κύμα στους δυνατούς βοριάδες στο νότιο τμήμα της προς τον Ορκό.
27. Αγία Άννα. Όμορφη στενή παραλία με λευκή αμμουδιά ανάμεσα στον Άγιο Προκόπη και την Πλάκα. Δεν την πάνει ο βοριάς. Πολλές ομπρέλες, πολύ κόσμος, πρόβλημα στη στάθμευση και στη διέλευση τις ημέρες και ώρες αιχμής. Πολλές ταβέρνες, ξενοδοχεία, δωμάτια.
28. 37° 04.682'N 25° 20.520'E
Άγιος Προκόπης. Στην βόρεια (προς Στελίδα) πλευρά της παραλίας. Χοντρή λευκή άμμος (χαλικάκι). Πέτρινη πλάκα σε αρκετά σημεία φέτος. Συνωστισμός. Πολλές ομπρέλες. Οι αλυκές πίσω απ’ την παραλία μυρίζουν σαν χαλασμένο γαριδοσαρδελόμυδο.
29. 37° 05.300'N 25° 21.112'E Στελίδα. Αμμουδιά, σχεδόν έρημη το μεσημέρι της Κυριακής με βότσαλα και πέτρες μέσα. Λίγες ομπρέλες. Την πιάνει ο βοριάς.
30. Άγιος Γεώργιος. Μεγάλη σε μήκος αμμουδιά που ξεκινά απ’ την χώρα και φτάνει μέχρι τη Στελίδα. Το τμήμα κοντά στη Χώρα είναι ρηχή θάλασσα ιδανική για παιδιά. Δεν το πιάνει ο βοριάς. Το τμήμα προς Στελίδα προσφέρεται για surfing. Μικρό κύμα όταν φυσάει βοριάς. Λιμνοθάλασσα από πίσω με νερό ανάλογα με τη δύναμη του βοριά.
Αν και καλύτερες παραλίες μας φάνηκαν αυτές της Μικρής Βίγλας (Παρθένος) (24), του Ορκού (25) και της Αγίας Άννας (27), η δική μας σειρά προτίμησης σ’ αυτές που κολυμπήσαμε είναι:
17. Καλαντός στην δεξιά πλευρά της κοντά στο εκκλησάκι,
26. Πλάκα μεταξύ “Πέτρινο” και “Plaza”,
20. Αλυκό (Άγιος Γεώργιος), στη μέση περίπου της παραλίας
23. Μικρή Βίγλα (αριστερά της ταβέρνας),
28. Άγιος Προκόπιος (αριστερά απ’ το εκκλησάκι, πριν τις ομπρέλες),
16. Πάνορμος στη μέση της παραλίας,
26. Πλάκα μπροστά στο ξενοδοχείο Medusa.
Η Νάξος δεν έχει μόνο όμορφες παραλίες έχει όμορφη παλιά χώρα, και πολλά ενδιαφέροντα
χωριά, είτε δίπλα στο κύμα είτε απλωμένα σε κάμπους είτε σκαρφαλωμένα σε απότομες πλαγιές, με γραφικά σοκάκια, σε καταπράσινα τοπία με πολλές πηγές και τρεχούμενα νερά.
Μας άρεσαν τα χωριά...
Τ’
Απεράθου (
Απείρανθος),
Φιλώτι,
Χαλκί,
Κόρωνος.
Σε όλο το νησί είναι σπαρμένα πολλά οχυρωμένα αρχοντικά, τα
πυργόσπιτα...
Ξεχωρίσαμε...
Τον
Πύργο Μπαζαίου, 37° 02.398'N, 25° 26.976'E κοντά στο Άνω Σαγκρί,
Τον
Πύργο της Αγιάς, στον ασφάλτινο δρόμο Εγγαρές – Απόλλωνας, πάνω απ’ τον κόλπο Μόνους.
Το Πυργομονάστηρο της Yψηλοτέρας, από φέτος δεν είναι πια επισκέψιμο όπως μας είπε – μάλλον – ο ιδιοκτήτης του πίσω απ’ τα κάγκελα. Σύμφωνα με την περιγραφή Εγγαριώτισσας, κυκλοφόρησαν κάποια σχόλια τα “πήρε κράνα”, αφαίρεσε τις πινακίδες και τό ’κλεισε στο κοινό!
Τον
Πύργο Καλαμίτσια 37° 04.704'N, 25° 26.235'E το καλοκαιρινό (αλλά σήμερα ερειπωμένο) αρχοντικό των Ιησουιτών μοναχών της Νάξου, σε όμορφη τοποθεσία με νερά, κοντά στο χωριό Μέλανες. Ο χωματόδρομος συνεχίζει βόρεια και σε λίγο φτάνει στο χώρο στάθμευσης για τους Κούρους του Φλεριού και της Ποταμιάς.
Θα δείτε επίσης πολλές εκκλησίες - πάρα πολλές εκκλησίες - διαφόρων μεγεθών, δογμάτων και ιστορικών περιόδων. Η
ιστορία του νησιού άλλωστε είναι μεγάλη και ξεκινά απ’ τη Νεολιθική εποχή, 6 χιλιάδες χρόνια πριν.
Μας άρεσαν...
Ο αρχαίος
Ναός της Δήμητρας και το μικρό μουσείο λίγο πιό κάτω στην περιοχή Γύρουλα κοντά στο Σαγκρί. Ανεβαίνοντας προς το ναό ακολουθείστε τα βέλη της προτεινόμενης πορείας. Είσοδος ελεύθερη και στο ναό και στο μουσείο.
Το
Κάστρο της Νάξου και το αρχαιολογικό μουσείο στη Χώρα. Το μουσείο είναι ανοιχτό απ’ τις 08:00 έως 15:45. Θα πληρώσετε 3 ευρώ το άτομο.
Ο
Κούρος του Απόλλωνα κοντά στο χωριό Απόλλωνας. Λίγο πριν την αριστερή διασταύρωση προς το χωριό, πινακίδα σας οδηγεί στον Κούρο του Απόλλωνα ανεβαίνοντας μία μικρή πλακόστρωτη σκάλα. Προσοχή στις μαρμαρόπετρες δίπλα στο ξαπλωμένο άγαλμα. Γλυστράνε!
Ο
αρχαιολογικός χώρος στην αυλή εμπρός και κάτω απ' τη Μητρόπολη της Νάξου, όπου σώζεται τμήμα τείχους της μυκηναϊκής εποχής αλλά και τύμβοι όπου τελούνταν η λατρεία των Μυκηναίων προγόνων μας. Είσοδος ελεύθερη!
Το σήμα κατατεθέν της Νάξου, η
Πορτάρα. Στο νησάκι Παλάτια, στην άκρη του λιμανιού της Χώρας. Αν φυσάει βοριάς και τα κύματα είναι μεγάλα, προετοιμαστείτε για κατάβρεγμα “πενταήμερης” σύγχρονου λυκείου με μεγάλες ποσότητες θαλασσόνερου!
Η
Παναγιά Δροσιανή. 37° 04.868'N, 25° 29.596'E (*) Παλαιοχριστιανική εκκλησία, νότια του χωριού Μονή, η οποία χρονολογείται από τον 6ο αιώνα. Στο εσωτερικό της σώζονται διαδοχικά στρώματα τοιχογραφιών από τον 7ο έως το 14ο αιώνα με εικονογραφικές ιδιαιτερότητες.
(*) Η απάντηση βενζινοπρατηριούχου σε ηλικιωμένο εποχούμενο ζευγάρι, ήταν όλα τα λεφτα:
“Μετά το Μονή κάτω αριστερά... Όχι στο Μονίτσι. Πιό πάνω, στο Μονή!”
Οι δύο κούροι του Φλεριού 37° 05.022'N, 25° 27.116'E και της Ποταμιάς λίγο πιό πάνω. Ολιγόλεπτο περπάτημα σε πλακόστρωτο μονοπάτι, λίγο ανηφορικό προς το τέλος του.
Ο
Πύργος του Χειμάρρου και τα ερείπια του
Αγίου Γεωργίου δίπλα του 36° 59.753'N, 25° 31.197'E Επιβλητικός κυκλικός πύργος, ύψους περίπου 15 μ, χτισμένος με μεγάλες ορθογωνισμένες μαρμάρινες πέτρες. Βρίσκεται σε ύψωμα στη νοτιοανατολική πλευρά της Νάξου, στη μέση περίπου της διαδρομής ανάμεσα στον Ζα και τον Καλανδό.
Η
Μονή Φωτοδότη με ωραία θέα στο Αιγαίο και ενδιαφέρον εσωτερικό. Πριν τον Δανακό στρίβουμε αριστερά ακριβώς απέναντι απ' την Αγία Μαρίνα και την αρχή του μονοπατιού προς την κορυφή του ψηλότερο βουνού των Κυκλάδων. Συρμάτινη πόρτα που την ανοίγετε και την κλείνετε αφού περάσετε. Δωρεάν ξανάγηση και λουκουμάκι από ευσεβή κυρία.
Μας άρεσε λιγότερο, ο αρχαιολογικός χώρος των Υρίων 37° 04.645'N, 25° 22.906'E Κοντά στο αεροδρόμιο. Είσοδος ελεύθερη από τις 08:30 - 15:00. Καθαρός χώρος. Λίγα τα υπαίθρια εκθέματα. Θα πάτε μόνο αν τά 'χετε δει όλα στη Νάξο.
Άλλα μέρη που ξεχωρίσαμε...
Ο
Άγιος Αρτέμης 37° 06.901'N, 25° 28.528'E Από το χωριό Κινίδαρος, τσιμεντόδρομος που συνεχίζει σε χωματόδρομο μέτριας βατότητας, οδηγεί σε μικρή κοιλάδα. Στην ανατολική άκρη της (περιοχή Χάλαντρα) βρίσκονται οι, εγκαταλειμμένες σήμερα, εκκλησίες του Αγίου Αρτεμίου (κτίσμα του 18ου αιώνα) και Αγ. Δημητρίου. Λέγεται ότι στο ίδιο σημείο υπήρχε αρχαίο ιερό της θεάς Αρτέμιδας. Στα ερείπια, είχε ήδη φτάσει με τα πόδια, τετραμελής οικογένεια γερμανών με τον τουριστικό οδηγό - ολόκληρο βιβλίο – ανά χείρας! Μας άρεσε η διαδρομή.
Ο ερειπωμένος
μεσαιωνικός αγροτικός οικισμός της Ατσιπάπης στο δρόμο προς την Παναγία της Κεράς.
Η
Παναγία της Κεράς. 37° 06.203'N, 25° 34.262'E Στο τέλος του χωματόδρομου μετά την Ατσιπάπη, βυζαντινή εκκλησία του 9ου αιώνα! Άσχημο το θέαμα εγκαταλελειμένων αυτοκίνητων και μοτοσυκλετών λίγο πριν το εκκλησάκι.
Οι υποχθόνιοι τύποι (χθόνα = γη), που τους αρέσουν οι τρύπες κι οι σπηλιές, θα βρουν αρκετές απ’ αυτές στο νησί και μάλιστα με ενδιαφέρουσες ιστορίες. Όσοι πάλι προτιμούν τα όρη τ’ άγρια βουνά και το περπάτημα στα αψηλά και για αυτό έχει φροντίσει η Νάξος. Η υψηλότερη κορυφή των Κυκλάδων (999 έως 1004 μέτρα ύψος ανάλογα με τον χάρτη), είναι εδώ. Είναι η
κορφή του Ζα. Αν το πρώτο πράγμα που σας ήρθε στο μυαλό είναι το ποίημα του Βάρναλη,
«Είχα γυναίκα (είχα) και ζα, είχα μιά Βάσω με βυζά, μα προκοπή δεν είχα...» μ’ αρέσει μεν ο τρόπος που σκέφτεστε αλλά... ξεχάστε το. Καμία σχέση. Από τον θεό Δία (Ζευς) το πήρε τ’ όνομα, που ναι μεν σύμφωνα με τη μυθολογία γεννήθηκε στην Κρήτη αλλά επειδή ο αγαπητός μπαμπάς του, ο Κρόνος, είχε την κακιά συνήθεια να καταπίνει τα παιδιά του σαν να ήταν ασπιρίνες, η μαμά του η Ρέα, τον πήρε από ‘κει άρον άρον, τον έφερε στη Νάξο και τον έκρυψε σε σπηλιά στη δυτική πλαγιά του βουνού, που αργότερα πήρε κι αυτή τ’ όνομά του. Σπήλαιο του Ζα.
Για να φτάσετε μέχρι την κορυφή, εκεί που ένας αετός έδωσε στον Δία τον κεραυνό, θ’ αφήσετε τ’ αυτοκίνητο στο εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας, 37° 02.686'N, 25° 30.426'E στο δρόμο από Φιλώτι προς Δανακό, απέναντι απ’ τη διασταύρωση προς τη Μονή Φωτοδότη.
Οι συρμάτινες πόρτες δεν είναι για σας αλλά για τα κατσίκια – πόσες φορές τό ‘χω γράψει; - τις κλείνετε πάλι μόλις περάσετε. Στη διασταύρωση του μονοπατιού 37° 02.319'N, 25° 30.775'E στρίβετε δεξιά και συνεχίζετε μέχρι την κορυφή του Ζα. Ο χρόνος ανάβασης αναλόγως ποσότητας πρωϊνού και χαλαρότητας είναι μιάμιση ώρα περίπου! Μη ξεχάσετε καπέλο, νερό, φωτογραφική μηχανή και κατάλληλα παπούτσια. Οι γόβες, να επαναλάβω για πολλοστή φορά, δεν ανήκουν σ’ αυτήν την κατηγορία! Επιστροφή απ’ την ίδια διαδρομή... να πάρουμε και το τζιπ.
Αν προτιμάτε τα ολίγον δύσκολα μπορείτε να ξεκινήσετε την ανάβαση απ’ την πηγή των Αριών (ή Αργιώ(ν)) 37° 02.195'N, 25° 29.595'E Απ’ την πηγή, ακολουθώντας το ανηφορικό μονοπάτι προς την κορυφή, στα 628 μέτρα υψόμετρο, κοντά στο 37° 02.079'N, 25° 29.961'E θα συναντήσετε το
Σπήλαιο του Ζα. (Κι άλλες πληροφορίες
εδώ). Αν θέλετε να το επισκεφτείτε, εκτός από κατάλληλα πατούμενα, θα χρειαστείτε και καλό φακό. Μετά το σπήλαιο, το μονοπάτι δεν διακρίνεται καλά, γίνεται λίγο απότομο και θέλει προσοχή.
Αν είστε οπαδοί των Κολοκοτρωναίων
«...οπού δεν καταδέχονται τη γη να την πατήσουν. Καβάλα τρώνε το ψωμί, καβάλα πολεμάνε, καβάλα παν’ στην εκκλησιά, καβάλα προσκυνάνε», αλλά θέτε να δείτε όλη τη Νάξο και τα γύρω νησιά από ψηλά, μπορείτε ν’ ανηφορίσετε με το όχημα τον μέτριας βατότητας χωματόδρομο μέχρι το διάσελο 37° 07.575'N, 25° 31.033'E πριν την δεύτερη σε ύψος κορυφή της Νάξου, το
Μαυροβούνι (999 μ), πάνω από την Κόρωνο και το Σκαδό. Από ‘κει αριστερά στα 1500 μ. απόσταση περίπου, υπάρχει το Κακό Σπήλαιο μέσα στο οποίο οι νύμφες Φιλία, Κλειδή και Κορώνη, έκρυψαν και μεγάλωσαν τον Διόνυσο. Δεξιά στα 300 μ. (μήκος όχι ύψος) είναι ο κώνος της κορυφής. Μη σας τρομάζουν τα βράχια εμπρός, υπάρχουν ομαλά ανηφορικά μονοπάτια καλά πατημένα απ’ τα κατσίκια, στην αριστερή πλευρά.
Αφού χορτάσετε τη θέα, κατηφορίστε τον χωματόδρομο πάνω απ’ το Σκαδό (διασταύρωση στο 37° 07.675'N, 25° 32.004'E), βγείτε για λίγο στην άσφαλτο και στην είσοδο της Κορωνίδας (ή Κωμιακής) στρίψτε αριστερά, συνεχίστε στον χωματόδρομο προς Μυρίση 37° 09.333'N, 25° 30.636'E και κατεβείτε σε μιά από τις βόρειες παραλίες (Αμίτη, Αμπράμ η Μόνους) να ξεπλύνετε τα θεϊκά κορμιά σας αν το επιτρέπουν οι αέρηδες κι αν φυσικά έχετε θεϊκά κορμιά.
“Βρύση του Αγά”, το μοναδικό τούρκικο μνημείο του νησιού έξω απ' τη χώρα, γράφουν οι περισσότεροι, διαδικτυακοί κυρίως, τουριστικοί οδηγοί. Η Νικολέττα, η ξενοδόχος του GROTTA, μας είπε ότι έτσι λέγεται κάποιο σημείο, λίγο έξω απ' τη χώρα, στο δρόμο προς το χωριό της, τις Εγγαρές αλλά μνημείο δεν υπάρχει!
Μας άρεσαν οι ασφάλτινες διαδρομές...
Άγιος Προκόπης – Αγία Άννα,
Απόλλωνας – Μέση – Σκαδό – Κόρωνος – Λιώνας,
Κόρωνος – Απείρανθος – Φιλώτι – Χαλκί και
η παραλιακή Μουτσούνα – Κλειδώ – Πάνορμος.
Μας έρεσε λιγότερο η ασφάλτινη παραλιακή διαδρομή Χώρα – Εγγαρές – Απόλλων.
Μας άρεσαν οι χωμάτινες διαδρομές...
Μαυροβούνι – Σκαδό (από πάνω) 37° 07.675'N, 25° 32.004'E – Κορωνίδα – Μυρίσης 37° 09.333'N, 25° 30.636'E – Με όμορφη θέα και έξοδο κοντά στον Αμπράμ.
Αγιασσός – Άγιος Σώζων – Καλαντός.
Ο παραλιακός χωματόδρομος απ' την Αγιασσό μέχρι τον Άγιο Σώζοντα είναι στενός μέτριας έως κακής βατότητας. Το τοπίο με βράχια, μικρούς, θάμνους, θέα στη θάλασσα και στα γύρω νησιά, δεν είναι ιδιαίτερα όμορφο. Τις συρμάτινες πόρτες τις βρήκαμε όλες ανοιχτές εκτός από μία λίγο μετά τον Άγιο Σώζοντα. Μας την άνοιξε ένα ζευγάρι αλλοδαπών τουριστών που μόλις είχαν φτάσει μέχρι εκεί απ' τον Καλαντό. Εμείς ρωτήσαμε αν υπάρχει δρόμος προς τον Καλαντό - ο χάρτης της Ανάβασης δεν δείχνει δρόμο - αυτοί μας ρώτησαν - ιδιαίτερα ανήσυχοι - αν υπάρχει δρόμος προς την Αγιασσό. Στην αρχή νομίζαμε ότι είχαν φτάσει μέχρι εκεί με τα πόδια. Όχι - μας είπαν - με αυτοκίνητο. Το είχαν αφήσει 300 μέτρα πιό κάτω για ν' ανιχνεύσουν τον δρόμο. Πολύ κακός δρόμος σχολίασαν. Ήταν ανήσυχοι για τη συνέχεια. Έτσι πάει μέχρι την Αγιασσό; Μη γνωρίζοντας την ποιότητα του δρόμου που εκείνοι είχαν έρθει, προσπαθήσαμε να τους δείξουμε με βάση τα κομμάτια που βλέπαμε πως ήταν ο δρόμος που ήρθαμε. Αν γνωρίζαμε ότι το κομάτι προς Καλαντό ήταν κακό μεν αλλά αρκετά καλύτερο απ' το τμήμα Αγιασσός - Άγιος Σώζων κι αν είχαμε δει το σούπερ ντούπερ όχημα που τους είχε φέρει μέχρι εκεί, θα τους λέγαμε να γυρίσουν πίσω. Δεν το ξέραμε όμως. Μετά από 3 στροφές είδαμε το μικρό κίτρινο... Ματίζ!
 |
| Νάξος, προς Καλαντό. |
Κινίδαρος – Άγιος Αρτέμης 37° 06.901'N, 25° 28.528'E – Χάλανδρα
Πλάκα – Ορκός – Μικρή Βίγλα – Καστράκι – Γλυφάδα
Παραλία Απόλλωνα (δεξιά πλευρά) 37° 10.691'N, 25° 33.315'E – διασταύρωση 37° 09.678'N, 25° 33.331'E – Άγιος Γεώργιος 37° 10.077'N, 25° 34.285'E
Κάτω Σαγκρί – Άγιος Μάμμας – Κάτω Ποταμιά – Πύργος Καλαμίτσια 37° 04.704'N, 25° 26.235'E και μετά δεξιά – έχει πινακίδα – προς τον χώρο στάθμευσης για τους Κούρους στο Φλεριό.
Ο χωματόδρομος – αυτός που φαίνεται δεξιά στη φωτογραφία απ’ τη Μονή Φωτοδότη - που αρχίζει λίγο πριν τον Δανακό (δεξιά) και καταλήγει στην άσφαλτο προς Πάνορμο πριν την Ψιλή Άμμο.
 |
| Νάξος - Μονή Φωτοδότη. |
Μας άρεσε λιγότερο η χωμάτινη διαδρομή απ’ το φράγμα της Φανερωμένης μέχρι το εγκαταλελειμένο χωριό Σκεπόνι.
Και ακόμα λιγότερο η χωμάτινη διαδρομή από Δαμαριώνα προς Καλορίτσα, Πύργο Μπαζαίου ανάμεσα σε δύο βουνα, μέσα σε δάσος από ελιές αλλά και πολλά “απεριποίητα” μαντριά.
Αν έχετε σκάφος, δέστε για λίγο στον κόλπο της Ρίνας 36° 56.827'N, 25° 29.445'E νότια που δεν πάει αυτοκίνητο κι εκτός απ’ τη Δονούσα, τα Κουφονήσια, τη Σχοινούσα και την Ηρακλειά, περιπλεύστε τα μικρά νησάκια Μάκαρες, μεταξύ Μουτσούνας και Δονούσας. Αν δεν έχετε σκάφος, πλοίο, καΐκια και ιστιοπλοϊκά φεύγουν για τα Κουφονήσια απ’ το λιμάνι της Χώρας κι απ’ το μικρό “λιμάνι” του Βόλακα 36° 58.147'N, 25° 33.338'E, ανατολικά πριν τον Πάνορμο.
 |
| Νάξος - "Λιμάνι" Βόλακα. |
Λάβετε υπ’ όψη σας ότι η Κέρος σήμερα είναι ακατοίκητη, ανήκει στην Αμοργό και είναι κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος.
Ήπιαμε το βάρος μας σε μπύρες και φάγαμε κιλά τηγανιτές πατάτες! Παρά τον κόσμο, οι μπύρες ήταν παντού κρύες και οι χύμα (draft) σερβιρισμένες πάντα σε παγωμένα ποτήρια! Οι πατάτες θύμιζαν πατάτες... Κηφισιάς. Μας άρεσαν τα Ναξιώτικα κίτρινα τυριά, γραβιέρες και αρσενικά. Φάγαμε συμπαθητικό φαγητό στις ταβέρνες “
Πέτρινο” στην Πλάκα (με 15 ευρώ το άτομο), “
Παράδεισος” στην Πλάκα (18 ευρώ το άτομο), “
Δίχτυ” στη Μουτσούνα (24 ευρώ το άτομο), “
Μεζέ-μεζέ” στην Πλάκα (15 ευρώ το άτομο), “
Μικρή Βίγλα” (στου Λιοφάγου) στη Μικρή Βίγλα (13 ευρώ το άτομο), “
Τρία Αδέλφια” στην Πλάκα που μας κέρασε ο δικός μας ο Φίλιππος (Fil) από το JPForum – Φίλιππε σας ευχαριστούμε και πάλι – και στο “
Σμυρναίϊκο” στη Χώρα (16 ευρώ το άτομο). Ξεχωρίσαμε τα “
Τρία Αδέρφια” και το “
Σμυρναίϊκο”.
Πήγαμε για φαγητό και στην “Αξιώτισσα”, στο Καστράκι, στις 5:05 το απόγευμα της Κυριακής 26/08. Ενώ είχε 5-6 παρέες που έτρωγαν, μας έδιωξαν ολίγον άκομψα, γιατί είχε "κλείσει" η κουζίνα τους και θα άνοιγε πάλι στις 7.00. Δεν ασχοληθήκαμε άλλο μαζί τους.
Την ακριβότερη τιμή λίτρου αμόλυβδης βενζίνης την είδαμε στην EKO στο Κεραμί, κοντά στο Φιλώτι. 1,979 ευρώ! Βάλαμε στην EKO στην Βίβλο με 1,830 ευρώ το λίτρο, στην AEGEAN στον Άγιο Αρσένιο με 1,820 ευρώ το λίτρο και συμπληρώσαμε στην EKO στη Νέα Κηφισιά με 1,785 ευρώ το λίτρο. Για τα 754 χλμ που διανύσαμε στο νησί, καταναλώσαμε 144,95 λίτρα αμόλυβδης βενζίνης (19,22 λίτρα / 100 χλμ) και πληρώσαμε 264,10 ευρώ.
Μείναμε στην Πλάκα στο
Medusa Resort and Suites **** (120 ευρώ deluxe δωμάτιο με βεράντα, μερική θέα στη θάλασσα και πρωϊνό) και στη Χώρα στην περιοχή Γκρότα, στο
Grotta ** (85 ευρώ με θέα στην Πορτάρα και πρωϊνό). Το 2ο το συνιστούμε ανεπιφύλακτα.
Να σημειώσουμε ότι πολλά παραθαλάσια ξενοδοχεία, στην Πλάκα κυρίως, είναι μεν κοντά στη θάλασσα αλλά δεν τη βλέπουν λόγω αμμόλοφων, βλάστησης ή άλλων κτισμάτων. Αν η άμεση θέα της θάλασσας είναι σημαντική για σας, φροντίστε να ενημερωθείτε απ’ τον (ή την) ξενοδόχο σας αν την προσφέρει το δωμάτιο που πρόκειται να νοικιάσετε.
Η Νάξος συνδέεται ακτοπλοϊκά με τον Πειραιά, την Ραφήνα και το Λαύριο. Προτιμήσαμε το Δήλος απ’ τον Πειραιά.
Ενδεικτικές τιμές για 2 άτομα με αυτοκίνητο και επιστροφή το καλοκαίρι του
2012...
Superferry II, Ραφήνα – Άνδρος – Τήνος – Μύκονος – Νάξος (ΤΡΙ-ΤΕΤ-ΠΕΜ-ΣΑΒ 07:40 – 13:45, από Νάξο 14:05 – 20:30), διάρκεια ταξιδιού 6 ώρες και 25 λεπτά.
Οικονομική θέση 26 το άτομο και 65 το αυτοκίνητο 26+26+65 = 117 x 2 = 234 ευρώ.
Διακεκριμένη θέση 44 το άτομο 44+44+65 = 153 x 2 = 306 ευρώ.
Δίκλινη εξωτερική καμπίνα 60+60 ευρώ 60+60+65 = 185 x 2 = 370 ευρώ.
Blue Star Delos, Πειραιάς – Πάρος - Νάξος – Ίος – Σαντορίνη – Ίος – Νάξος – Πάρος – Πειραιάς (7:25 – 12:45, από Νάξο 18:05 – 23:25), διάρκεια ταξιδιού 5 ώρες και 20 λεπτά.
33.5+33.5+81.50 = 148.50 x 2 = 297 ευρώ οικονομική θέση (κατάστρωμα).
38.5+38.5+81.50 = 158.50 x 2 = 317 ευρώ σε αριθμημένο κάθισμα.
50.5+50.5+81.50 = 182.50 x 2 = 365 ευρώ σε Σαλόνι διακεκριμένης θέσης.
78+78+81.50 = 237.50 x 2 = 475 ευρώ σε δίκλινη εξωτερική καμπίνα.
Hellenic Seaways Highspeed 4, Πειραιάς – Νάξος – Πειραιάς (7:25 – 11:10, από Νάξο 11:25 – 15:15), διάρκεια ταξιδιού 3 ώρες και 50 λεπτά.
51+51+82 =184 x 2 = 368 ευρώ οικονομική θέση αριθμημένο κάθισμα.
58+58+82 =198 x 2 = 396 ευρώ business θέση αριθμημένο κάθισμα.
(68+68+82) =218 x 2 = 436 ευρώ VIP αριθμημένο κάθισμα.
Υπάρχουν και πλοία της ΝΕΛ που σαλπάρουν για Νάξο από το λιμάνι του Λαυρίου ορισμένες ημέρες της εβδομάδας (π.χ. το AQUA JEWEL κάθε Παρασκευή και το AQUA SPIRIT κάθε Τρίτη και Σάββατο, με 23 ευρώ το άτομο για κατάστρωμα και 75 ευρώ το αυτοκίνητο).
Για τους πολύ βιαστικούς, υπάρχει και τ’ αεροπλάνο. Ενδεικτική τιμή εισητηρίου με επιστροφή της Olympic Air, 178.64 το άτομο. Διάρκεια πτήσης 45 λεπτά. Τέλος Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη, υπήρχε δυσκολία εύρεσης εισητηρίου επιστροφής από Νάξο.
Χρύσανθος και Άννα, το αμμουδί Jeep και η Garmin(α) το... gps.
