Κάρπαθος.
Ένας μακρόστενος βράχος πεταμένος στη θάλασσα ανάμεσα στη Ρόδο και στην Κρήτη.
Οι αρχαίοι Έλληνες την είπαν Ανεμόεσσα – γιατί άραγε… – Πορφυρία (από το πορφυρούν χρώμα που έβγαζαν βράζοντας τα κόκκινα κοχύλια) και Τετράπολη (από τις τέσσερις οχυρωμένες πόλεις της, το Ποτίδαιο ή Ποσείδιο (κοντά στη σημερινή Βωλάδα ή στο Απέρι ή στα Πηγάδια), την Αρκεσία ή Αρκέσεια (τη σημερινή Αρκάσα), την Βρυκούντα και τη Νίσυρο στα βόρεια (τη σημερινή νησίδα Σαρία που τότε ήταν ενωμένη με την Κάρπαθο).
Η νήσος Κάρπαθος, συνοπτικό περίγραμμα της ιστορίας της.
Ο μύθος μιλάει για έναν κάτοικο του νησιού που έφτασε στον νεφεληγερέτη Όλυμπο κακήν κακώς, έγινε κολλητός με τον Δία τον μπερμπάντη και την υπόλοιπη θεϊκή παρέα και μετά από πολυήμερα γλέντια με αμβροσίες και νέκταρ σε ποτά και σε σφηνάκια, πήρε παραμάσχαλα και τους 12 μεθυσμένους και τους έφερε στο νησί του, που από τότε πήρε το όνομα Άρπαθος (από τον άρπαγα των θεών) και το βουνό πού είχε τα μητάτα του, Όλυμπο. Αργότερα δώσανε το όνομα και στο χωριό από κάτω αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Το σημαντικό αυτό γεγονός θα έπρεπε να το αναφέρει ο Όμηρος. Του ξέφυγε.
Έγραψε όμως για την Κράπαθον στην Ηλιάδα (Ραψωδία Β, στίχοι 676-680)
Οἳ δ᾽ ἄρα Νίσυρόν τ᾽ εἶχον Κράπαθόν τε Κάσον τε
καὶ Κῶν Εὐρυπύλοιο πόλιν νήσους τε Καλύδνας,
τῶν αὖ Φείδιππός τε καὶ Ἄντιφος ἡγησάσθην
Θεσσαλοῦ υἷε δύω Ἡρακλεΐδαο ἄνακτος·
τοῖς δὲ τριήκοντα γλαφυραὶ νέες ἐστιχόωντο
... και η μετάφραση του Ιάκωβου Πολυλά.
Τους άνδρες απ’ την Νίσυρον, την Κάρπαθον, την Κάσον,
και απ’ τες Καλύδνες και απ’ την Κων την πόλιν του Ευρυπύλου
εδιοικούσε ο Άντιφος και ο Φείδιππος, βλαστάρια
του βασιλέως Θεσσαλού του γόνου του Ηρακλέους.
Κι είχαν τριάντα βαθουλά κατόπι τους καράβια.
Ο Όμηρος έγραψε επίσης για την Κράπαθο που βρισκόταν υπό Μινωική επιρροή, αργότερα υπήρξε μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας μέχρι το 400 π.Χ. που κατακτήθηκε από τους γείτονες Ρόδιους. Από τότε πέρασαν κι άλλοι πολλοί από το νησί. Πέρσες, Μακεδόνες, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Γενοβέζοι, Βενετσιάνοι (την είπαν Scharpanto ή Scarpanto), Άραβες, Οθωμανοί (την έλεγαν Κερπέ), πειρατές, Ιταλοί (1912-1944). Οι περισσότεροι έφυγαν. Άλλοι πήγαν μετανάστες στην Αμερική. Λίγοι έμειναν να παλέψουν με τον άγονο τόπο τους.
Πιάσαμε στο Διαφάνι της Καρπάθου – τον 4ο προορισμό του φετινού μας αϊλαντ χόπινγκ – στις 12:40 το μεσημέρι της Πέμπτης 11 Ιουλίου 2019.
Το έμπα στο κεντρικό λιμάνι – στα Πηγάδια – αδικεί την Κάρπαθο και όπως το βλέπεις από το πλοίο, σου θυμίζει περισσότερο το Παγκράτι με προβλήτα και λιγότερο λιμάνι του Αιγαίου! Εμείς ερχόμενοι από την Ρόδο, προτιμήσαμε το δεύτερο λιμάνι, στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού, το Διαφάνι, όχι επειδή θέλαμε καλύτερη πρώτη εικόνα, αλλά γιατί είναι και το επίνειο της – σωστά διαβάσατε, «γυναίκα» είναι – Ολύμπου, μιάς όμορφης μικρής πόλης με σφιχταγκαλιασμένα σπιτάκια και πινελιές από εκκλησάκια κι εγκαταλελειμμένους ανεμόμυλους – σε σχήμα πέταλου – που κυλούν σαν πολύχρωμος (*) καταρράκτης στις απότομες πλαγιές του Προφήτη Ηλία, έτοιμα – λες – να πάρουν τον κατήφορο.
(*) πολύχρωμα πιά και όχι στο φυσικό χρώμα της πέτρας όπως παλιά, για να είναι αθέατα από τους πειρατές.
Για τη διαμονή μας επιλέξαμε την Όλυμπο – στο βόρειο τμήμα του νησιού – και συγκεκριμένα το όμορφο και εντυπωσιακό «Αρχιπέλαγος» κάτω από τους ανεμόμυλους με θέα στη δυτική πλευρά του χωριού, στις απόκρημνες ακτές που θύμιζαν λίγο Σαντορίνη και Φολέγανδρο, στο φουρτουνιασμένο Καρπάθιο πέλαγος και στο ηλιοβασίλεμα! Στο κατάλυμα καταλήγει χωματόδρομος μέτριας βατότητας. Κατεβαίνει και χαμηλό συμβατικό αυτοκίνητο με προσοχή σε 2-3 μικρές νερολακούβες. Μείναμε στο διώροφο διαμέρισμα 3 (Ποσειδών). Η θέα από τις βεράντες και τα μπαλκόνια ήταν καταπληκτική.
Το κτήριο εσωτερικά και εξωτερικά έχει πολλά σκαλοπάτια που θα προβληματίσει αυτούς που έχουν κινητικά προβλήματα. Το κατάλυμα είχε αρκετά σημάδια φθοράς που χρειάζονται συντήρηση.
Τις 2 πρώτες ημέρες δεν καταφέραμε να συνδεθούμε στο ιντερνέτ αν και το σήμα (2/5 στο πάνω δωμάτιο και 5/5 στο κάτω σαλόνι) ήταν καλό. Το καταφέραμε τις 2 επόμενες ημέρες.
Η ιδιοκτήτρια η κα Ευγενία και η Χριστιάνα από την Γκάνα ήταν εξυπηρετικότατες.
Πληρώσαμε 100 ευρώ την βραδιά. Η προσφορά στο www.booking.com για το ίδιο χρονικό διάστημα με την έκπτωση genius 10% ήταν 108 ευρώ.
Την Κυριακή 14 Ιουλίου, αφήσαμε την Όλυμπο και ξεκινήσαμε για μία τελευταία αποχαιρετιστήρια βόλτα στο νησί. Κατεβήκαμε μέχρι τo Μεσοχώρι, επιστρέψαμε προς Σπόα και φωτογραφήσαμε τα Άπελλα από ψηλά αυτή τη φορά, γιατί βλέπαμε στο βάθος το «Πρέβελης» - το πλοίο που θα μας πήγαινε Πειραιά – να έρχεται από το Διαφάνι. Καταλήξαμε στο λιμάνι αναχώρησής μας στα Πηγάδια και φορτωθήκαμε στο «Πρέβελης» για την… κρουαζιέρα της επιστροφής που μας θύμισε άλλες εποχές. Τότε που ανεβαίναμε στα πλοία και ξεχνούσαμε πότε φύγαμε, που πάμε, πότε και αν θα φτάσουμε. Το πλοίο απέπλευσε από το λιμάνι στις 10:20 το πρωί, έπιασε Κάσο, Σητεία, Ηράκλειο (απόγευμα), Ανάφη (μεσάνυχτα), Σαντορίνη (πρωινές ώρες), Μήλο (ξημερώματα) και κατέληξε στο λιμάνι του Πειραιά, τη Δευτέρα το μεσημέρι στις 12:00 μετά από 26 ώρες ταξίδι!
Μας άρεσε η Κάρπαθος. Ήταν μία ευχάριστη έκπληξη – ειδικά για την Άννα που πίστευε ότι είναι πολύ μακριά για διακοπές! Προσφέρει δε τα πάντα. Γραφικά χωριά, μονοπάτια και κορυφές για περπάτημα, ήρεμες εξωτικές παραλίες που θυμίζουν Καραϊβική και έρημες βοτσαλιές που φτάνεις από ενδιαφέρουσες χωμάτινες διαδρομές δασικές ή μη. Ένα τοπίο που θυμίζει περισσότερο ορεινή ηπειρωτική Ελλάδα παρά νησί του Αιγαίου.
Μας άρεσαν…
Δεν μας άρεσαν…
Η Κάρπαθος δεν είναι εύκολος προορισμός. Όχι τόσο λόγω απόστασης, όσο των λίγων ακτοπλοϊκών δρομολογίων από το κεντρικό λιμάνι του Πειραιά. Τα δρομολόγια το καλοκαίρι είναι μόνο τρία την εβδομάδα. Το χειμώνα λιγότερα και εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες. Πιάνουν δε σε πολλά λιμάνια με αποτέλεσμα το ταξίδι να είναι πολύωρο – 26 ώρες το ταξίδι της δικής μας επιστροφής– και κουραστικό που σε υποχρεώνει να νοικιάσεις καμπίνα, ανεβάζοντας υπερβολικά το κόστος των εισιτηρίων.
Αν η Κάρπαθος είναι ο μοναδικός σας προορισμός διακοπών και δεν σας ενοχλεί να κουβαλάτε βαλίτσες από και προς το αεροδρόμιο ίσως συμφέρει να έρθετε αεροπορικώς και να νοικιάσετε αυτοκίνητο στο νησί. Μπορείτε επίσης να στείλετε το φορτωμένο σας αυτοκίνητο «ασυνόδευτο» κι εσείς να πάτε στο νησί αεροπορικώς. Εμάς δεν μας άρεσαν αυτές οι λύσεις, οπότε:
Για ακτοπλοϊκά εισιτήρια πληρώσαμε 146+164.50+47+109+283 = 749.50€
ΚΥΡ 30-06 NISSOS MYKONOS Πειραιάς 07:15 – Εύδηλος 13:15 6ώρες 31.5+31.5+83 = 146€
ΠΕΜ 04-07 NISSOS CHIOS Άγ.Κήρυκος 20:20–Σύμη ΠΑΡ 6:15 10ώρ 41,5+41.5+81.5=164.5€ σε δίκλινη εξωτερική καμπίνα.
ΣΑΒ 06-07 PANAGIA SKIADENI (τοπικό) Σύμη 16:30–Ρόδος18:00 1ώρ+30λπ 16+16+15=47€
ΠΕΜ 11-07 ΠΡΕΒΕΛΗΣ Ρόδος 08:00 – Διαφάνι Καρπάθου 12:40 4ώ+40λ 19+19+71 = 109€
ΚΥΡ 14-07 ΠΡΕΒΕΛΗΣ Κάρπαθος 10:20–Πειραιάς ΔΕΥ 11:55 25ώ+35λ 98+98+87=283€ σε Lux εξωτερική καμπίνα.
Παραλίες περιγραφή
Βίντεο - όχι δικό μας - με καλή και αναλυτική παρουσίαση μερικών παραλιών του νησιού
Πληροφορίες για τα χωριά της Καρπάθου...
Οι πεζοπόροι ρίξτε μια ματιά εδώ…
Πεζοπορία στην Κάρπαθο πολύ καλός χάρτης αυτών των μονοπατιών
Πεζοπορικές διαδρομές
Μονοπάτια στην Κάρπαθο
http://www.dodecanese-islands.com/gr/karpathos/gr_karpathos_walking.html
http://www.dorana.gr/index.php/el/trekkinggr
https://issuu.com/olymbitis/docs/north-karpathos-hiking-paths-info
Νήσος Σαρία
Οι ποδηλάτες διαβάστε εδώ…
Η Κανακαρά και ο κανακάρης της Καρπάθου
http://www.aegeanislands.gr/el/islands/tradititions-karpathos/fests.html
Στην Κάρπαθο κανακάρη(δ)ες ονομάζονταν επί Τουρκοκρατίας οι πλούσιοι γαιοκτήμονες, τάξη ισχυρή σε κάθε κοινότητα από την οποία προερχόταν οι προεστοί με θρησκευτική, διοικητική, δικαστική και νομοθετική εξουσία.
Ως τις αρχές του 20ού αιώνα οι κανακάρη(δ)ες βρίσκονταν στην κορυφή της κοινωνικής και οικονομικής πυραμίδας: ήταν ιδιοκτήτες εκκλησιών, ανεμόμυλων, νερόμυλων, κτημάτων και απολάμβαναν ειδικών προνομίων. Όπως στην Όλυμπο, που οι οικίες τους βρισκόταν σε περίοπτη θέση με θέα τη θάλασσα, ενώ σύμβολο της κοινωνικής τους ισχύς ήταν η ιδιόκτητη εκκλησία στο κέντρο του οικισμού, η Κοίμηση Της Θεοτόκου, με αποκλειστική μάλιστα χρήση. Για την κανακαρά και τον κανακάρη ίσχυε ένα ιδιαίτερο κληρονομικό σύστημα, το έθιμο των πρωτοτοκίων οι διατάξεις του οποίου είχαν ψηφιστεί με απόφαση των δημάρχων της Καρπάθου στις 8 Φεβρουαρίου 1864.
Βασικό ζητούμενο ήταν να διατηρηθεί ακέραιη η γονική περιουσία που κάθε σύζυγος είχε κληρονομήσει από τους γονείς του. Ο πρωτότοκος γιος, ο κανακάρης, θα έπαιρνε την περιουσία του πατέρα του, ο οποίος την είχε πάρει από τον δικό του πατέρα. Αντίστοιχα, η σύζυγος ήταν υποχρεωμένη να προικίσει την πρωτότοκη κόρη της, την κανακαρά, με την περιουσία –σπίτι, κτήματα, έπιπλα, ρουχισμό, λίγα χρήματα και πολύτιμα αντικείμενα– που είχε λάβει από τη δική της μητέρα.
Αυτή η πρακτική που συνδέεται με τη μεταβίβαση ονομάτων και την άνιση κατανομή της περιουσίας προς όφελος των πρωτότοκων, εξέφραζε έναν αμυντικό μηχανισμό συγκέντρωσης και διατήρησης των οικονομικών-περιουσιακών δυνάμεων της οικογένειας. Είχε την αποδοκιμασία της Εκκλησίας ως εξοντωτική και άδικη για τα υπόλοιπα παιδιά που, μην έχοντας περιουσία δεν μπορούσαν να κάνουν οικογένεια και είτε αναγκαζόταν να μεταναστεύσουν είτε να υπηρετήσουν, στα χωράφια των πρωτότοκων σαν εργάτες. Μάλιστα, όχι μόνο η εκκλησία, αλλά και ο καδής, ο μουσουλμάνος ιεροδικαστής, παρενέβαιναν με έκδοση εγκυκλίων και ανάμειξη στη διευθέτηση κληρονομικών διαφορών. Το έθιμο περιορίζεται μετά το 1920 με αντίθετη πρακτική κληροδότησης που επικρατεί σε όλο σχεδόν το νησί, ώσπου και καταργείται οριστικά το 1947 με την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου και την εφαρμογή διατάξεων του αστικού κώδικα της ελληνικής νομοθεσίας σε θέματα γονικών μεταβιβάσεων.
Το γλωσσικό ιδίωμα της Καρπάθου.
http://www.aegeanislands.gr/el/islands/tradititions-karpathos/fests.html
Σύμφωνα με τον καθηγητή Πανεπιστημίου του Αιγαίου κ. Κωνσταντίνο Μηνά αποδεικνύεται από τις επιγραφές που βρέθηκαν στην Κάρπαθο, πως οι παλιότεροι Έλληνες κάτοικοί της ήταν Δωριείς. Το δωρικό γλωσσικό υπόστρωμα αναφαίνεται μέσα από τα σημερινά της γλωσσικά ιδιώματα. Δωρικά γλωσσικά κατάλοιπα είναι:
1. Tο α (αντί η) σε τοπωνύμια όπως Δαματρία, Αχούσα, Κάπος, Χαλές και σε κοινές λέξεις όπως η κυνομαλέα (=φασκομηλιά), η μπακκουνία (=μηκωνία), σακκάτζω (=εγκλείω αιγοπρόβατα σε περίβολο), συνομάλικος.
2. H διατήρηση της προφοράς τού "ο" ως "ου",
π.χ. βρούλλο, γούπιας.
3. H τροπή του "ε" σε "ι", π.χ. (φλέβα) Bλία, (αγκαλέα) ανγκαλία, (λέγω) λίω. 4. Η αφομοίωση του ερρίνου με τα επόμενα άηχα στιγμιαία, π.χ. (δαγκάννω) βακκώ, τοκ κόσμο, συππέθθερος, τοπ πόνο, λύννουτται, ελύννουττο, τοι τοίχο.
Αναμφισβήτητα, εξ άλλου, κατάλοιπα της αρχαίας Ελληνικής είναι η
α) διατήρηση του τελικού ν, π.χ. ήρτεν έναν απίδδικ κ’ ήφαει την αμυγδαλέα,
β) η διατήρηση της προφοράς των διπλών συμφώνων, π.χ. άμμος, άλλος,
γ) η προφορά των συμφωνικών συμπλεγμάτων βγ, βδ, γδ, ργ, ρδ ως bg, bd, γd, pq, pd, π.χ. ραβdί,εβdoμά, γdέρω, αpga, σκόρdos,
d) η διατήρηση της ρηματικής κατάλ. –(σ)oυσιν και της σχηματισμένης αναλογικά προς αυτήν κατάλ. –σα-σιν, π.χ. λύννουσιν, θέννα λύσουσιν, ελύσασιν και
ε) πλήθος λεξιλογικών αρχαϊσμών(π.χ. ανοbria, εικάτζω, κωλύω, (ε)παίρομαι)
Κάρπαθος το νησί στην άκρη του κόσμου.
Αντιγράφω μερικές πληροφορίες από το προηγούμενο κείμενο:
- Αυτό που ξεχωρίζει στην Κάρπαθο, είναι οι γυναίκες της, ιδιαίτερα στην Όλυμπο. Αυτές κρατάνε το νοικοκυριό και γενικά το χωριό, είναι ντυμένες με τις ντόπιες φορεσιές τους κάνουν όλες τις δουλειές και μοιάζουν να συντηρούν την παράδοση της μητριαρχίας. Δεν είναι ακριβώς άγριες αλλά προσεγγίστε τες με προσοχή, θέλουν σεβασμό και κατανόηση – τις αγάπησα για την αυθεντικότητά τους. Στην Όλυμπο αναζήτησε και τον τσαγκάρη που φτιάχνει τα στιβάνια τους (που τα φοράνε χειμώνα καλοκαίρι). Αυτές οι δερμάτινες μπότες είναι μικρά έργα τέχνης. Και αντέχουν.
-ΑΤΜ και βενζινάδικα διαθέτουν μόνο τα Πηγάδια, στα νότια του νησιού. Οργανώσου λοιπόν.
- Οι διαδρομές γίνονται σε δρόμους στενούς και γεμάτους στροφές. Αλλά με απίστευτη θέα δεξιά και αριστερά. Ψηλά βουνά, χαράδρες και παραλίες κάτω χαμηλά. Χάρτης μαζί σου οπωσδήποτε.
- Τα ξενοδοχεία γενικώς είναι στο όριο της εξυπηρέτησης και των παροχών. Τα πρωινά τους σίγουρα επιδέχονται βελτιώσεις (τώρα ανοίγουμε μεγάλη κουβέντα...). Ζήτησε ότι σου ανήκει, θα τους βοηθήσεις να διορθώσουν τα κακώς κείμενα.
- Στην Κάρπαθο δεν ξαναπάς εύκολα. Αλλά την θυμάσαι για πάντα. Για την άγρια ομορφιά της, για τις ωραίες της θάλασσες, για την αυθεντικότητά της.
Χάρτης της Καρπάθου
Άλλος ένας χάρτης της Καρπάθου
Καύσιμα
Στο διαδίκτυο κάποιοι έγραφαν για προβλήματα επάρκειας βενζίνης επειδή τα πρατήρια είναι λίγα και κάποιες ημέρες ξεμένουν! Στο https://fuelgr.gr/web/ παρουσίαζε μόνο ΕΝΑ πρατήριο (ΕΚΟ) στο δρόμο Πηγάδια - Μενετές (Πλατύολο)!
Εμείς – εκτός από την ακριβή τιμή – δεν είχαμε πρόβλημα. Συμπληρώσαμε απλή αμόλυβδη βενζίνη στην 1η ΕΚΟ (λίγο πιο κάτω έχει και 2η, με πιο ακριβές τιμές!) στον κεντρικό δρόμο από Σπόα προς τα Πηγάδια Καρπάθου – λίγο πριν τα Πηγάδια – 29.22 λίτρα x 1.780 = 52 € (118 χλμ) και γεμίσαμε πάλι στην Κηφισιά στην ΕΚΟ (Τατοϊου) με 51.34 λίτρα απλής αμόλυβδης βενζίνης x 1,615 = 82,91 € (270,3 χλμ). Συνολικά στην Κάρπαθο διανύσαμε 388,30 χλμ, καταναλώσαμε 80,56 λίτρα απλής αμόλυβδης βενζίνης και πληρώσαμε 134,91 €. Μέσος όρος κατανάλωσης 20.75 λίτρα / 100 χλμ.
Φαγητό:
Από τα δημοφιλέστερα πιάτα είναι οι μακαρούνες (χειροποίητα ζυμαρικά. Συνόδευσαν το φαγητό μας σε δύο ταβέρνες και δεν μας ενθουσίασαν) με σιτάκα (γαλακτοκομικό προϊόν που μοιάζει με γιαούρτι) ή σάλτσα από τηγανητά κρεμμύδια και οι χυλοπίτες. Ακολουθούν κολοκυθοπούλια (κολοκυθοανθοί), φρέσκα ψάρια ("Καρπάθιοι” ή Σκάροι που υπάρχουν μόνο στο Καρπάθιο πέλαγος μέχρι τα μέσα Σεπτέμβρη, σαρδέλες, σαργοί και βλάχοι), κακκαβιά, κατσικάκι κοκκινιστό με πατάτες και όλα τα πιάτα µε κατσίκι, οφτό (κατσίκι γεμισμένο με ρύζι, συκωτάκια και μυρωδικά που ψήνεται όλη τη νύχτα στον ξυλόφουρνο), δρίλλα (γιαούρτι από κατσικίσιο γάλα που συνοδεύει το οφτό), γιαχνί οφτό (βυζάντι - γεμιστό αρνί με πλιγούρι σε ξυλόφουρνο), αρνάκι στιφάτο (σιγοψημένο στο φούρνο με κρεμμύδια και ξίδι), χόνδρο (κρέας με αλεσμένο σιτάρι), ομελέτα με τσιμέτες (σπαράγγια), αλόχορτα (μικρά χόρτα σαν σαλάτα), ρεβιθοσαλάτα, φακόρυζο, ντολμαδάκια, πιτιά με τυρί ή χόρτα, τούρτες (πίτες με φύλο που μοιάζει με κουρού, μυζήθρα και σουσάμι), κοπέλες ή λαχανοπίτια (τρίγωνες χορτόπιτες, το χειμώνα με σπανάκι ή πράσο, το καλοκαίρι με βλίτα ή κολοκυθάκια), ψιλοκούλουρο και το κρεμμυδόψωμο. Τα καρπαθιώτικα τυριά έχουν έντονη γεύση. Τα πιο διαδεδομένα είναι το πολύ μαλακό μανούλι, το αρμυροτύρι (αρμυρό σκληρό τυρί), το μαγαρό, το μεριάρι και το σπεριάρι. Μπορείτε να τα συνοδεύσετε µε ντόπιο κρασί, το ημίγλυκο ερυθρό κρασί που παράγεται κυρίως στην ορεινή Κάρπαθο, στον Όθο και στη Βωλάδα με πιο γνωστές τις ποικιλίες αθήρι, φωκιανό, το Κρητικό θραψαθήρι και την Κυκλαδίτικη γαϊδουριά. Από τις λευκές ποικιλίες, το στρογγυλάθηρο, το καράτο, το κολοκυθάτο, το κώτικο και το συρίγγι.
Μέλι: Στα καλοκαιρινά μέλια κυριαρχεί το θυμάρι, στα ανοιξιάτικα το φασκόμηλο και στα χειμερινά το «έρικα» (ρίκι).
Καρπάθικα Γλυκά: Ο Μπακλαβάς της Καρπάθου (δεν μοιάζει με τον κλασσικό μπακλαβά αλλά με κρητικές δίπλες πασπαλισμένες με καρυδόψυχα), λουκουμάδες, ξεροτήγανα αλλά και σουσαµόµελο, που σερβίρεται στους γάμους.
Το φαγητό που εμείς φάγαμε στην Κάρπαθο – στις ταβέρνες που καθίσαμε – δεν μας ενθουσίασε.
Blue Restaurant Café (Διαφάνι, 4-1=3/5), το μεσημέρι της Πέμπτης 11 Ιουλίου 2019.
Μύλος Ταβέρνα (Όλυμπος, 3/5), στις 7 το απόγευμα της Παρασκευής 12 Ιουλίου 2019.
Blue Garden (Όλυμπος, 3/5), το μεσημέρι του Σαββάτου 13 Ιουλίου 2019.
Αν ενδιαφέρεστε για τις κριτικές μας στο TripAdvisor, πιέστε (click) πάνω στην επωνυμία της κάθε ταβέρνας.
Αν βαρέθηκες το διάβασμα μοναδικέ και πιστέ μου αναγνώστη, πίεσε στην εικόνα που ακολουθεί να δείς το μικρό μας βίντεο στο YouTube. Επίλεξε υψηλή ανάλυση (HD 1080) και πλήρη οθόνη.
000 35° 44.532'n 27° 10.260'e διαμερίσματα "Όλυμπος Αρχιπέλαγος".
56 35° 44.403'n 27° 09.932'e Φίσες ή Φύσες, κάτω από την Όλυμπο. Κατεβαίνει χωματόδρομος.
Η Όλυμπος ή Έλυμπος, αετοφωλιά στη ράχη του χρόνου. Εκτεθειμένη στους πελαγίσιους αέρηδες. Πάνω σε μια τραχιά και απόκρημνη ράχη. Ένας οικισμός ακροβάτης. Τα σπίτια του κατεβαίνουν την κορυφογραμμή, σφιχτά «δεμένα» μεταξύ τους και «σφηνωμένα» γερά πάνω στον βράχο. Δύσκολος τόπος, άγριος, μα καλά προφυλαγμένος από πειρατές και επιδρομείς. Η Όλυμπος της Καρπάθου, ένα πραγματικό αξιοθέατο: ένας μεσαιωνικός οικισμός (του 9ου αιώνα) που αντιστέκεται στον χρόνο. Ίσως ο πιο εντυπωσιακός του Αιγαίου.
Η Όλυμπος, ατίθαση και απομονωμένη στο βορρά, με τα ασπρισμένα σοκάκια, τις περήφανες κυράδες της που φορούν τις παραδοσιακές στολές με τις πλουμιστές μαντίλες, τους πολυφωτογραφημένους ανεμόμυλους σε ευθεία γραμμή και τα γραφικά ξωκλήσια. Τα χιλιόχρονα έθιμα, το αρχαϊκό γλωσσικό ιδίωμα και η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική κάνουν τον οικισμό ένα ζωντανό λαογραφικό μουσείο. Επίνειο της Ολύμπου είναι το γραφικό ψαροχώρι Διαφάνι, το δεύτερο λιμάνι του νησιού
570 35° 45.645'n 27° 10.768'e ξωκλήσι Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης με πανοραμική θέα. Ο χωματόδρομος απέναντι (ανατολικά) κατεβαίνει προς την βοτσαλιά Βανάντα. Από Βανάντα μπορούμε να συνεχίσουμε προς Διαφάνι – Παπά Μηνά – επιστροφή πάλι στο Διαφάνι – Όλυμπος
Το οροπέδιο της Αυλώνας (Αυλώνα = στενή δίοδος)
571 35° 46.422'n 27° 10.828'e Δύο χιλιόμετρα από την Όλυμπο βρίσκεται η Αυλώνα, παραδοσιακός αγροτικός οικισμός της Ελλάδος. Εδώ θα γυρίσετε το χρόνο πίσω. Θα δείτε πως ζούσαν και πώς δούλευαν τη γη οι αγρότες της Καρπάθου. Στην Αυλώνα θα βρείτε χωριάτικο – οικογενειακό Καφενείο -Ταβέρνα που σας προσφέρει ντόπιες γεύσεις, που δεν έχετε ξαναδοκιμάσει.
Όλυμπος – Αυλώνα μικρή διαδρομή με θέα τα δύο χωριά.
Όλυμπος – Σπόα δρόμος χωρίς βλάστηση με καλή θέα και στις δύο πλευρές του νησιού
572 35° 48.160'n 27° 09.901'e Άγιος Γιάννης στη Βρουκούντα (αρχαία Βρυκούς) χωμένος 100 σκαλοπάτια μέσα στη γη. Τα ερείπια της αρχαίας πόλης εκτείνονται σε βραχώδες επίμηκες ακρωτήριο, στο άκρο του οποίου βρίσκεται η σπηλαιώδης εκκλησία του Αγίου Ιωάννη. Διατηρείται σε μεγάλο ύψος τμήμα του οχυρωματικού περίβολου ισοδομικής τοιχοποιίας (4ος αι. π.X.), επίσης θαλαμοειδείς λαξευτοί τάφοι και κοντά στο μονοπάτι που οδηγεί στη Βρουκούντα μνημειώδης λαξευτός τάφος διακοσμημένος με ανάγλυφες αψίδες και ξίφη. Τη συνέχιση της κατοίκησης κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους μαρτυρούν τα λείψανα τριών βασιλικών. Τρεις ακόμη βασιλικές έχουν εντοπιστεί βορειότερα, στο φυσικό λιμάνι του Tριστόμου, έδρα πιθανώς στην αρχαιότητα του παροδιακού ιερού του Ποσειδώνος Πορθμίου.
573 35° 47.060'n 27° 11.628'e ξωκλήσι Αγίου Γεωργίου μετά την Αυλώνα
59 35° 46.679'n 27° 12.657'e Χώρος αναστροφής σε άγνωστη (ανατολική) παραλία στον χωματόδρομο από Βανάντα
60 35° 46.274'n 27° 12.568'e Βανάντα, βοτσαλιά με αρμυρίκια. Από το Διαφάνι, ωραία μικρή παραλιακή διαδρομή σε βατό χωματόδρομο 2 περίπου χλμ μέσα σε δάσος με θέα στη θάλασσα. Υπάρχει και πηγή που εμείς δεν την είδαμε.
611 35° 45.515'n 27° 12.532'e Διαφάνι, δημοτικό σχολείο.
61 35° 45.340'n 27° 12.622'e Διαφάνι (παραλία στο 2ο λιμάνι).
00 35° 45.332'n 27° 12.824'e Διαφάνι, το 2ο λιμάνι, 70 χλμ. από τα Πηγάδια το κύριο λιμάνι.
62 35° 45.127'n 27° 12.912'e δίπλα στο λιμάνι, κάτω από τον χωματόδρομο προς Παπά Μηνά
63 35° 44.200'n 27° 13.046'e Παπά Μηνά (Απόκαμπος), τέλος του 4.7 χλμ χωμ/μου από το Διαφάνι
Η Θαλασσόδεντρα (ή Θαλασσόπουντα των ντόπιων, από το ομώνυμο ακρωτήρι), δίπλα στο Διαφάνι. Την προτιμούν για τη σκουρόχρωμη άμμο της, τα δέντρα που φτάνουν μέχρι το νερό και την ησυχία.
631 35° 44.413'n 27° 11.838'e εκκλησάκι του Αγίου Κωνσταντίνου της Μέλλαινας
Η διαδρομή από την Όλυμπο (ή Έλυμπο, όπως τη λένε οι ντόπιοι) προς τα Σπόα – και αντίστροφα – κινείται ψηλά, πάνω στη ραχοκοκαλιά της Καρπάθου με την άγρια ομορφιά της. Δυτικά οι χωματόδρομοι οδηγούν στα αγροτικά μετόχια Αχαμάντια, Αργώνι, Πέι με τους απότομους γκρεμούς. Ανατολικά, χωματόδρομοι κατηφορίζουν προς τις βοτσαλωτές παραλίες Αγνόντια, Άγιος Μηνάς, Νάτης και Φορόκλι. Γύρω από την Όλυμπο, γκρίζα βουνά με μυτερές κορυφές και «κρεμασμένους» ανεμόμυλους συμπληρώνουν το ιδιαίτερο τοπίο.
Τα Σπόα απ’ το αρχαίο «ες πόδα» που σημαίνει προς Νότον. Αγροτικό χωριό με 4 ανεμόμυλους που κρατούν μέχρι σήμερα τα ήθη και τα έθιμα του νησιού. Βλέπει και στις 2 πλευρές του νησιού.
Δάσος Καρπάθου (πυκνό πευκοδάσος) ανάμεσα Σπόα, Μεσοχώρι και Πυλές.
Κατεβαίνοντας προς την παραλία τα Άπελλα, θα δείτε αριστερά το λαξευτό εκκλησάκι του Αγίου Λουκά, μέσα στο βράχο. Στο εσωτερικό του υπάρχουν εκπληκτικές τοιχογραφίες του 12ου αιώνα.
741 35° 36.209'n 27° 09.391'e σπηλαιώδης ναός Άγιου Λουκά με τοιχογραφίες.
Διατηρείται καλύτερα το δεύτερο ζωγραφικό στρώμα που εικονίζεται στον ημισπηλαιώδη νάρθηκα. Χρονολογείται στο β' μισό του 13ου αι. Μετά τη μελέτη αποκατάστασης του μνημείου, διενεργήθηκε το 2002 ανασκαφή στον περιβάλλοντα χώρο από την 4η Εφορεία Βυζαντινών αρχαιοτήτων με χρηματοδότηση από το Υπουργείο Αιγαίου. Η ανασκαφή έδειξε ότι ο ναός ήταν τμήμα μεγαλύτερου συγκροτήματος.
Με κατεύθυνση ΒΑ το ανάγλυφο είναι ιδιαίτερα δύσκολο, με διάσπαρτους γήλοφους και ιζηματογενή πετρώματα. Θαυμάστε την τοξοειδή παραλία της Απελλάς και τους παροπλισμένους ανεμόμυλους.
Από τη διασταύρωση της Κυρά-Παναγιάς προς το ΒΑ τμήμα της Καρπάθου με μοναδικό ανάγλυφο, ένας χωματόδρομος μήκους 2,5χλμ. κατεβάζει στα Άπελλα, τοξοειδή, φαρδιά παραλία για όλα τα γούστα και ιδιαίτερα δημοφιλής, με λεπτό βοτσαλάκι, πεντακάθαρα νερά, σκιά από δένδρα και βράχια στις άκρες.
74 35° 36.173'n 27° 09.525'e Τα Άπελλα, βοτσαλιά με μικρά και μεγάλα βότσαλα.
Η πιο γνωστή παραλία της Καρπάθου με κρυστάλλινα βαθιά νερά και ωραία άσπρη άμμο και βότσαλα, 16 περίπου χιλιόμετρα βόρεια από τα Πηγάδια σε ένα καταπληκτικό πευκόφυτο περιβάλλον. Τα πεύκα ανακατεύονται στα βράχια που περικυκλώνουν τη θάλασσα. Λίγο περπάτημα, σκαλιά. Καφετέρια (?) πίσω από τον κάτω χώρο στάθμευσης.
742 35° 36.105'n 27° 09.729'e Τα μικρά Άπελλα, δίπλα (νότια).
Τα Άπελλα οι περισσότεροι επισκέπτες τα θεωρούν ως την ωραιότερη παραλία της Καρπάθου και μία από τις κορυφαίες της Μεσογείου. Άλλωστε τα Άπελλα κερδίζουν μια διάκριση σχεδόν κάθε χρόνο χάρη στα σμαραγδένια και γαλάζια νερά, τα μικρά βράχια για καταδυτικά «στοιχήματα» και τα βαθύσκια πεύκα που στεφανώνουν την παραλία. Τα νερά από τις πηγές κυλούν στις απότομες πλαγιές στη ράχης της και το φυσικό τοπίο τριγύρω -όπως και η διαδρομή μέχρι εδώ είναι πράγματι από τις ομορφότερες των Δωδεκανήσων.
75 35° 35.268'n 27° 10.714'e Κυρά Παναγιά, η πιο δημοφιλής. Όμορφη και οργανωμένη παραλία, με καθαρά νερά, άσπρη άμμο και μικρά βότσαλα, ανάμεσα σε δυο βουνά, κοντά στην παραλία Απέλλα, 14 χλμ ΒΔ των Πηγαδιών. Καταλύματα πίσω και πάνω από την παραλία.
76 35° 34.645'n 27° 11.326'e Κάτω Λάκκος, παραλία με βαθυγάλανα νερά, δέντρα που φτάνουν ως τη θάλασσα και σκόρπια βράχια. Χωματόδρομος από την Κυρά Παναγιά και στη συνέχεια με τα πόδια ή με σκάφος.
751 35° 34.868'n 27° 10.090'e Παναγία Μερτωνιάτισσα του 12ου αιώνα στον Μυρτώνα (γυρίζουμε προς τα πίσω). Μυρτώνα με τη φημισμένη πηγή
772 το ορεινό Απέρι (από το τούρκικο απέργι = πρωτεύουσα), πρωτεύουσα του νησιού από το 1700 έως το 1892. Η αρχαία Κάρπαθος. Αξιοθέατο τα επιβλητικά αρχοντικά του, οι πολλές πηγές, όπως η Μέσα Βρύση και η Βρύση του Κυρκαλού, το μεγάλο ιταλικό πετρόχτιστα γεφύρι, το κάστρο στην κορυφή του βουνού καθώς και η Εκκλησία της Θεοτόκου της Χρυσοπολίτισσας του 1855.
753 35° 32.952'n 27° 10.089'e ξωκλήσι Σταυρού στην κορυφή του λόφου, όπου βρίσκονταν η ακρόπολη της αρχαίας Καρπάθου, για την πανοραμική θέα.
Απέρι - Σπόα και οι παρακάμψεις προς τις παραλίες ανατολικά (Αχάτα, Άπελλα). Η διαδρομή ανεβοκατεβαίνει τις πλαγιές μέσα από δάση που φτάνουν μέχρι τη θάλασσα.
77 35° 33.425'n 27° 12.211'e Αχάτα μικτή με άμμο και λευκά βότσαλα, όμορφη, ήσυχη παραλία με φανταστικά χρώματα στο νερό, που βαθαίνει απότομα. Βρίσκεται κοντά στην παραλία Κυρά Παναγιάς περίπου 13 χιλιόμετρα βόρεια από τα Πηγάδια σε έναν όρμο, περικυκλωμένο από βουνά και έντονη βλάστηση .Υπάρχει μια μικρή ταβέρνα.
776 35° 32.936'n 27° 11.706'e ξωκλήσι Προφήτη Ηλία (από μονοπάτι, δεν ανεβαίνει δρόμος)
Στην κορυφή της ορθοπλαγιάς επάνω από την Αχάτα, ακριβώς στα 500μ. ψηλά, βρίσκεται ο Προφήτης Ηλίας, ένα κατάλευκο εκκλησάκι εκεί στη διαχωριστική γραμμή ουρανού και γης.
Λίγο βορειότερα το πευκοδάσος καλύπτει τα πάντα σε αυτή την περιοχή, το ανέβασμα προς την Παναγιά είναι δύσκολο.
Φεύγοντας από τη διασταύρωση στο Απέρι βόρεια για Σταυρί, κατεβαίνετε στο Κατώδι στην παραλία του Κάτω Λάκκου και στη συνέχεια για Κυρα-Παναγιά και επιστροφή από Μυρτώνα.
774 35° 32.100'n 27° 09.619'e μονή Αγίου Γεωργίου Βασσών ή Βατσών. 2 χλμ από τον οικισμό Απέρι, στα νότια. Το μεγαλύτερο και σημαντικότερο μοναστήρι της Καρπάθου με πολύ περιποιημένα κτήρια, και θέα στο τοπίο της Καρπάθου και το πέλαγος. Παλιά, λειτουργούσε σχολείο και ορφανοτροφείο, σήμερα μοναστηριακή βιβλιοθήκη.
360 35° 32.432'n 27° 10.446'e αρχή χωματόδρομου προς Άλι – Ρεματιά – Μενετές
361 35° 31.086'n 27° 10.453'e ορεινή περιοχή Ρεματιάς, διασταύρωση, συνεχίζουμε νότια.
3611 35° 30.266'n 27° 11.208'e Φράγμα Σχοινά ή Καρπάθου (κοντά στα Πηγάδια), δίπλα σε ΧΥΤΑ?
362 35° 29.271'n 27° 10.835'e έξοδος στην άσφαλτο πριν τις Μενετές (9 χλμ)
363 35° 29.366'n 27° 10.520'e Μενετές το Ηρώο, απέναντι από το νεκροταφείο.
364 35° 29.388'n 27° 10.140'e στην κορυφή, το εκκλησάκι του Αγίου Σπυρίδωνα.
365 Οι μεσαιωνικές Μενετές όμορφο πολύχρωμο χωριό, με μοναδική αρχιτεκτονική και γραφικά σοκάκια, χτισμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά του Προφήτη Ηλία. Να δείτε την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, την πιο φημισμένη του νησιού και τη σημαντική αρχαιολογική συλλογή με αγγεία, γλυπτά και εικόνες που έχουν βρεθεί στη περιοχή. Κολύμπι στην παραλία Αμμοοπή.
366 35° 29.503'n 27° 10.125'e εκκλησία της Παναγίας, χτισμένη κυριολεκτικά πάνω σε έναν απότομο βράχο, για να ξεχωρίζει από μακριά με κολόνες από την παλαιοχριστιανική βασιλικά της Αγίας Αναστασίας στην Αρκάσα. Αξίζει να επισκεφτεί κανείς τις Βυζαντινές εκκλησίες του Αγίου Μάμα και του Αγίου Αντωνίου (δίπλα στην εκκλησία της Παναγίας) και την αρχαιολογική συλλογή που φιλοξενείται στο χωριό, με ευρήματα από τη γύρω περιοχή.
367 35° 28.841'n 27° 08.836'e εκκλησάκι Άγιου Μάμα με κωνικό «σαρακήνικο» τρούλο και τοιχογραφίες του 1300.
Αρκάσα (συνεχίζουμε βόρεια. Το νότιο τμήμα περιγράφεται στη Β’ διαδρομή)
36 35° 29.515'n 27° 07.028'e το Φοινίκι όμορφη αμμουδιά με καθαρά νερά και ψαροταβέρνες.
Παλιό παραθαλάσσιο ψαροχώρι, που διατηρεί το χρώμα του, με λιμανάκι και μικρές ψαροταβέρνες. Από εδώ μπορείτε να πάρετε το ταχύπλοο για να επισκεφτείτε την Κάσο σε τακτικά δρομολόγια.
Εδώ βρίσκεται το μνημείο «Πλοίο της Σωτηρίας». Ο λόγος για την «Ιμμακολάτα», που στις 8 Οκτωβρίου του 1944 ξεκίνησε από το Φοινίκι με 7 άνδρες, για να φτάσει στην Αλεξάνδρεια, φέροντας το μήνυμα της επαναστατημένης Καρπάθου στην ελληνική κυβέρνηση
37 35° 29.833'n 27° 06.904'e Καμαράκια, πινακίδα ότι τα θαλάσσια ρεύματα είναι ισχυρά!
38 35° 29.990'n 27° 06.878'e παραλία κάτω από την ταβέρνα Κέδρος
39 35° 30.266'n 27° 06.813'e Άγιος Γεώργιος
40 35° 31.337'n 27° 06.531'e Σικέλαος
41 35° 32.527'n 27° 06.789'e Πρόνι ή Πρωνί
42 35° 33.293'n 27° 06.459'e Άδεια ή Άδια
421 35° 33.461'n 27° 06.424'e ταβέρνα Ευδοξία, θέα θάλασσα, μας την πρότειναν
Το φαράγγι της Φλασκιάς πίσω από την παραλία Άδεια μπορεί να εξελιχτεί στο πιο δημοφιλές αναρριχητικό πεδίο του νησιού και σε ένα από τα καλύτερα στην Ελλάδα. Τα βράχια του είναι καλής ποιότητας, η επιφάνεια της ορθοπλαγιάς πολύ μεγάλη, το τοπίο ιδιαίτερα όμορφο και η πρόσβαση πολύ εύκολη, με ασφαλτόδρομο. Εδώ υπάρχουν ήδη 20 αναρριχητικές διαδρομές, και υπάρχει «έδαφος» για περισσότερες από 200. Σε αυτή τη φάση του έργου, εδώ, αλλά και στη γειτονική παραλία Ηλιώντας, μπορούν να ασφαλιστούν 50 νέες αναρριχητικές διαδρομές.
43 35° 33.726'n 27° 05.693'e Ηλιώντας, δεν κατεβαίνει δρόμος
44 35° 34.960'n 27° 04.711'e Ποτάλι
Στον Λευκό, από τα δημοφιλέστερα παραθαλάσσια χωριά με αμμουδερές παραλίες, θα επισκεφθείτε την Ακρόπολη στη θέση «Πελεκητό», το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου (13ος αι.) και το Σώκαστρο, νησί που κάποτε ήταν χερσόνησος, με βυζαντινά και μεσαιωνικά ερείπια.
451 35° 35.815'n 27° 05.786'e Άγιος Γεώργιος Λευκού, βυζαντινό εκκλησάκι στον Πάνω Λευκό
452 35° 35.599'n 27° 04.887'e ρωμαϊκά υδραγωγεία στον Λευκό, δεξαμενή και προϊστορικό μενίρ
Κοντά στο παραλιακό χωριό Λευκός, 33 χλμ ΒΔ των Πηγαδιών, τρεις παραλίες με άσπρες αμμουδιές και σμαραγδένια νερά. Η πρώτη είναι η πλέον καλά οργανωμένη και ονομάζεται «Γιαλού Χωράφι». Αμέσως μετά η σχετικά ήσυχη μικρή αμμουδιά της «Παναγιάς το Λιμάνι» και τέλος η μεγάλη και εντυπωσιακή παραλία του Φραγκολιμνιώνα καλά οργανωμένη, απέναντι από το νησάκι του Σώκαστρου.
45 35° 35.253'n 27° 04.240'e Λευκού (3) Γιαλού Χωράφι, λευκή οργανωμένη αμμουδιά
46 35° 35.239'n 27° 04.086'e Λευκού (2) Παναγιάς το Λιμάνι, λευκή ψιλή άμμο
47 35° 35.377'n 27° 04.119'e Λευκού (1) Φραγκολιμνιώνα με θέα στο νησάκι Σώκαστρο
48 35° 35.728'n 27° 03.944'e Πέρδικας ποτάμι
49 35° 36.637'n 27° 05.015'e άγνωστη, ο χωματόδρομος σταματάει αρκετά ψηλά και πίσω της.
50 35° 36.861'n 27° 05.287'e Λαρέ
51 35° 37.576'n 27° 05.591'e Σαμάκι
52 35° 37.697'n 27° 05.865'e Αλυκή, δεν κατεβαίνει δρόμος αλλά περνάει από πάνω της
521 35° 37.860'n 27° 06.566'e μικρός χώρος στάθμευσης πάνω απ’ το Μεσοχώρι
522 35° 37.947'n 27° 06.605'e Μεσοχώρι – Παναγιά Βρυσιανή από τις πηγές κάτω από την εκκλησία
το Μεσοχώρι, το καλύτερο μπαλκόνι για ρομαντικά δειλινά με φόντο το Αιγαίο και ξεκούραση το απομεσήμερο στο καφενεδάκι της πλατείας ή στο δροσερό μοναστήρι της Παναγίας της Βρυσιανής. Εντυπωσιακά τα παραδοσιακά καρπαθιώτικα σπίτια με τις βοτσαλωτές αυλές.
523 35° 37.994'n 27° 06.500'e Σκόπη ή Σκοπή, από τις μεγαλύτερες πλατείες των Δωδεκανήσων Θέα
Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, το Μεσοχώρι είναι κατά πολλούς το ρομαντικότερο σημείο της Καρπάθου, με τα κατάλευκα σπιτάκια να σταματούν στη Σκόπη, το μπαλκόνι που μοιάζει να κτίστηκε ακριβώς για να ατενίζει από ψηλά το πέλαγος. Κάτω από το Μεσοχώρι, ο Λευκός, με τις διαδοχικές αμμουδιές του, είναι ένα από τα δημοφιλέστερα παραθαλάσσια χωριά του νησιού.
Ο γραφικός οικισμός του Μεσοχωρίου αποτελεί αξιοθέατο, καθώς μοιάζει να κρέμεται από το βράχο ακριβώς πάνω απ' τη θάλασσα, με ωραία θέα στο ηλιοβασίλεμα. Στο Μεσοχώρι χαρακτηριστικά είναι τα παραδοσιακά σπίτια, τα οποία αποτελούνται από τρία οικοδομήματα, το μεγάλο σπίτι, το μικρό σπίτι και το φούρνο, τα οποία βρίσκονται κολλημένα το ένα με το άλλο. Πρόκειται για ένα θαυμαστό κι ασυνήθιστο θέαμα που πρέπει οπωσδήποτε να δείτε.
Κατά γενική ομολογία, μεταξύ των πιο γραφικών χωριών της Καρπάθου. Κτισμένο σε ύψωμα, ξεχωρίζει για την καταπληκτική του θέα και το μαγευτικό του ηλιοβασίλεμα. Με μια απλή περιήγηση στους δρόμους του οικισμού ο επισκέπτης θα θαυμάσει την αυθεντική νησιωτική εικόνα της αρχιτεκτονικής των κτηρίων και να απολαύσει τον καφέ του σε κάποιο παραδοσιακό καφενεδάκι. Η κεντρική εκκλησία της Παναγίας σας περιμένει.
53 35° 38.556'n 27° 07.208'e Μακρυγιαλός, κατεβαίνει δρόμος
541 35° 38.998'n 27° 07.565'e τέλος χωματόδρομου, πάνω από την Αγία Ειρήνη με θέα.
54 35° 39.829'n 27° 07.533'e Αγία Ειρήνη, πρόσβαση από τη θάλασσα.
561 35° 43.677'n 27° 10.553'e ξωκλήσι Προφήτη Ηλία στην ομώνυμη κορυφή στα 719 μ., μονοπάτι.
562 35° 44.386'n 27° 10.830'e ξωκλήσι Ευαγγελισμού στον κεντρικό δρόμο Όλυμπος - Σπόα
563 35° 44.320'n 27° 10.338'e το εκκλησάκι του Χριστού στην ΝΔ άκρη της Ολύμπου με ωραία θέα.
564 35° 44.579'n 27° 10.646'e διαστ/ση στον κεντρικό, δυτικά σε 1,5 χλμ το "Αρχιπέλαγος"
000 35° 44.532'n 27° 10.260'e διαμερίσματα "Όλυμπος Αρχιπέλαγος".
Τέλος Α «κυκλικής» διαδρομής
Κάρπαθος Β. Νότια «κυκλική» διαδρομή με αφετηρία και τερματισμό στην Όλυμπο.
000 35° 44.532'n 27° 10.260'e διαμερίσματα διαμονής «Όλυμπος Αρχιπέλαγος», Σπόα – Απέρι
78 35° 31.558'n 27° 11.902'e Βρόντης με άμμο και βότσαλα. Οργανωμένη.
781 35° 30.825'n 27° 12.061'e ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής Αγίας Φωτεινής 6ου αιώνα.
Άφωτη οργανωμένη ωραία αμμουδερή παραλία κοντά στην πρωτεύουσα του νησιού τα Πηγάδια.
80 35° 30.500'n 27° 12.490'e παραλία στα Πηγάδια
811 35° 30.519'n 27° 12.690'e Αρχαιολογικό Μουσείο Καρπάθου Δευ κλειστό, Τρι-Κυρ 09–14, 2 €
Στο ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής κτήριο του Επαρχείου (από την εποχή της Ιταλοκρατίας) στα Πηγάδια, με τις υπέροχες καμάρες, στο αριστερό άκρο του λιμανιού με εκθέματα από τα Προϊστορικά και τα Ιστορικά χρόνια. Εδώ υπάρχει και κέντρο ενημέρωσης για την προστασία της μεσογειακής φώκιας.
0 35° 30.577'n 27° 12.923'e Πηγάδια, Ποτίδαιον ή Ποσίδαιον των αρχαίων, πρωτεύουσα και κεντρικό λιμάνι
Εύκολη η πρόσβαση στον Βούνο, ύψωμα με θέα, εκεί που πιθανώς υπήρχε ακρόπολη στους ιστορικούς χρόνους
Στα Πηγάδια επισκεφθείτε την Σπηλιά του Ποσειδώνα που βρίσκεται στην περιοχή Μύλοι. Πρόκειται για ένα λαξευτό τάφο ή κάποιο ιερό. Υπάρχουν ενδείξεις ότι μπροστά από τον τάφο υπήρχε ξύλινο στέγαστρο. Ίσως ήταν ιερό αφιερωμένο στη θεά Αφροδίτη από το γεγονός ότι έχουν βρεθεί αγαλματίδια της Αφροδίτης στην περιοχή. Η σπηλιά του Ποσειδώνα έχει διαβρωθεί από τη συνεχή χρήση της από κτηνοτρόφους. Έχουν βρεθεί επίσης τάφοι από την Μινωική και Μυκηναϊκή εποχής στην γύρω περιοχή.
001 35° 30.451'n 27° 13.727'e ξωκλήσι Προφήτη Ζαχαρία για τη θέα στο πέλαγος.
Πηγάδια – Παναγία Λαρνιώτισσα – Αγία Κυριακή, μέσα από δάση με ωραία θέα στη θάλασσα.
003 35° 29.923'n 27° 13.699'e ξωκλήσι Αγίας Κυριακής πάνω σε βράχο με ωραία θέα. Πευκοδάσος.
01 35° 28.889'n 27° 13.258'e Πουλιού πηγάδι
011 35° 28.996'n 27° 12.820'e Βαθυπόταμος, δεν τη λες και παραλία!
02 35° 28.920'n 27° 12.512'e Πουλιού ποτάμι (?)
03 35° 28.743'n 27° 11.860'e Μικρή Αμμοοπή ή Αμμοοπή ή Αμμωπή (3 αμμουδιές) σε μικρή απόσταση από την Μεγάλη με λεπτή άμμο, γαλάζια νερά, οργανωμένη, με αρμυρίκια, θαλάσσια σπορ και ταβέρνες. Μας είπαν να την αποφύγουμε λόγω προβλημάτων με αποχετεύσεις.
04 35° 28.613'n 27° 11.810'e Μεγάλη Αμμοοπή (ή Βοτσαλάκια) δημοφιλής σε οικογένειες με παιδιά καθώς τα νερά της είναι ρηχά. Δημόσια συγκοινωνία (λεωφορείο) από και προς τα Πηγάδια.
05 35° 28.531'n 27° 11.803'e Βοτσαλάκια
06 35° 28.199'n 27° 11.597'e Καστέλια
07 35° 28.151'n 27° 11.491'e …
08 35° 27.940'n 27° 11.239'e Φώκια
09 35° 27.745'n 27° 10.420'e Κακό πλάι, δεν βλέπω δρόμο
10 35° 27.536'n 27° 10.259'e Τατί (?) αμμουδιά
11 35° 27.194'n 27° 09.977'e Δαματρία (δωρικά ή Δημητρία) ή Άγιος Συμεών, κάτω από το ξενοδοχείο Ποσειδών. Όμορφη παραλία με άμμο, βότσαλα και ρηχά νερά, ιδανική για οικογένειες. Απέναντί της το νησάκι Μοίρα.
111 35° 27.087'n 27° 09.730'e ξωκλήσι Άγιου Συμεών, στον δρόμο προς την παραλία Δαματρία
12 35° 26.903'n 27° 09.666'e Χριστού πηγάδι, έξω από την πόλη Πηγάδια, την πρωτεύουσα του νησιού. Είναι η παραλία η οποία προσελκύει τους περισσότερους επισκέπτες. Απλώνεται για μερικά χιλιόμετρα και έχει όμορφη άμμο και θαυμάσια νερά. Οργανωμένη με ομπρέλες και ξαπλώστρες καταλύματα και ταβέρνες κοντά στην παραλία.
13 35° 26.657'n 27° 09.596'e Πρασονήσι
14 35° 26.434'n 27° 09.351'e Βαθά, μεγάλη παραλία με άμμο και βότσαλα.
15 35° 25.914'n 27° 09.317'e Λιμνί (μπροστά στο ξενοδοχείο Ειρήνη)
16 35° 25.558'n 27° 09.071'e Μακρύς Γιαλός, ρηχή ιδανικη για σέρφ δίπλα στο αεροδρόμιο.
161 35° 25.576'n 27° 10.331'e υπολείμματα ναυαγίου Τούρκικου φορτηγού πλοίου από τις αρχές της δεκαετίας 2000
165 35° 25.040'n 27° 09.693'e ξωκκλήσι Αγίου Μηνά, στα βράχια
17 35° 24.639'n 27° 09.252'e Διακόφτης 1. 2 παραλίες, η μία απέναντι από την άλλη δίπλα στο αεροδρόμιο. Είναι δίπλα στον Μακρύ Γιαλό αλλά ο δρόμος δεν συνεχίζει ευθεία. Γυρίζετε πίσω και κάνετε τον γύρω του αεροδρομίου. Πηγαίνετε προς την παραλία Μηχαλιού Κήπος αλλά πριν την φτάσετε, στρίβετε αριστερά και ακολουθείτε τον χωματόδρομο δίπλα στην περίφραξη του αεροδρομίου.
Πανέμορφες παραλίες με λευκή εκτυφλωτική άμμο, ρηχά νερά στη ΝΔ ακτή του νησιού 21 περίπου χιλιόμετρα από τα Πηγάδια. Υπάρχουν πλέον ομπρέλες και στις 2 παραλίες και μία καφετέρια. Κέδροι στους αμμόλοφους. Προσοχή: Αν φυσάει, η αμμοβολή είναι επώδυνη!
18 35° 24.603'n 27° 09.174'e Διακόφτης 2
19 35° 24.093'n 27° 08.136'e Έξω Έλαρις
20 35° 24.189'n 27° 08.263'e Μέσα Έλαρις
21 35° 25.167'n 27° 08.445'e Μιτι
22 35° 25.377'n 27° 08.190'e Μιχαλιού Κήπος, χοντρή άμμος, κέδροι του Λιβάνου!
23 35° 25.573'n 27° 07.991'e Ψωριάρη Πλάκα ή Ψωράρης, μεγάλη αμμώδης παραλία.
24 35° 25.744'n 27° 07.296'e Πούντα
25 35° 25.781'n 27° 06.640'e Αγριλαοπόταμος, όμορφη παραλία με λευκή άμμο, ρηχά νερά και ιδανική για σερφινγκ, πίσω από το αεροδρόμιο. Υπάρχει μια καντίνα για όλα τα απαραίτητα εφόδια.
26 35° 25.894'n 27° 06.433'e Μυλωνά Αυλάκι
27 35° 26.263'n 27° 06.063'e Βαθύς Ποταμός
28 35° 26.437'n 27° 05.734'e Μερτα, δεν έχει δρόμο
29 35° 26.476'n 27° 05.584'e Αράκη, πλησιάζει χωματόδρομος
30 35° 26.605'n 27° 05.443'e … κατεβαίνει χωματόδρομος
31 35° 26.740'n 27° 04.972'e Άι Θώρος ή Άγ.Θεόδωρος. Ταβέρνα πάνω/δίπλα στο εκκλησάκι, βότσαλα και βράχια
32 35° 27.639'n 27° 05.911'e Τραχανάμμος
Περιοχή Τραχανάμμος Κέδροι που βρίσκονται κοντά στην θάλασσα και προσδίδουν στην περιοχή ένα χρώμα μοναδικό. Σημειώνουμε εδώ ότι τα συγκεκριμένα θαμνοειδή φυτά θεωρούνται προστατευόμενα. Η περιοχή οριοθετείται από τους κόλπους Λαρές, Άδειας, Βρόντης και το ακρωτήρι Μάραθος (κάτω από τα Σπόα, κοντά στον Άγιο Νικόλαο). Το μεγαλύτερο μέρος καλύπτεται από το βουνό Καλή Λίμνη.
Υπάρχουν επίσης εκτεταμένα δάση κωνοφόρων με Pinus Brutia. Συναντούμε επίσης απότομους γκρεμούς και περιορισμένης έκτασης αμμώδεις παραλίες, σάρες, χάσματα και μικρά φαράγγια που είναι όλα χαρακτηριστικά του νησιού. Επίσης πηγές με τρεχούμενο νερό, οι οποίες περιβάλλονται από βλάστηση με υδροχαρή φυτά. Έχει μεγάλη αισθητική αξία η περιοχή αυτή λόγω της γεωμορφολογίας της και των πευκοδασών της.
Υπάρχουν πολλά σπάνια και ενδημικά είδη φυτών και ζώων. Το Φυτό Silene Holzmanii είναι ένα τρωτό είδος, ενδημικό του Αιγαίου, το οποίο προστατεύεται από την Συνθήκη της Βέρνης και την Ελληνική Νομοθεσία (Προεδρικό Διάταγμα 67/81).
33 35° 27.822'n 27° 06.344'e Τοιχιασμενάκι
34 35° 28.388'n 27° 06.741'e Αγίου Νικολάου Αρκάσας
351 35° 28.571'n 27° 06.581'e Ακρόπολη Αρχαίας Αρκάσας
Κατάλογος αρχαιολογικών χώρων Καρπάθου
Γ' Αρκάσα:
Τα λείψανα της παλαιοχριστιανικής βασιλικής της Αγίας Αναστασίας μετά των ψηφιδωτών, εις τον χώρον της αρχαίας Αρκεσείας.
Τα λείψανα της παλαιοχριστιανικής βασιλικής της επονομαζομένης "ο Άγιος Κωνσταντίνος" μετά των ψηφιδωτών εις τον ως άνω χώρον.
Τον ναΐσκον του Αγίου Νικολάου εις τον αυτόν ως άνω χώρον.
Τα λείψανα του Μεσαιωνικού τείχους επί του Παλαιοκάστρου.
Τα λείψανα του Βυζαντινού ναού επί του Παλαιοκάστρου.
Τας δύο επί των βράχων λαξευμένας κιστέρνας ως και ετέραν ακάλυπτον, επί του Παλαιοκάστρου.
Τα λείψανα του ερειπωμένου ναού του λεγομένου "Αρχιστράτηγος", αριστερά της οδού από Μενετών εις Αρκάσαν..."
Δύο όμορφα πέτρινα γεφύρια ένα 2τοξο κι ένα 3τοξο
Στην Αρκάσα δεσπόζει ο λόφος του Παλαιόκαστρου με λείψανα από την αρχαιότητα, την Ενετοκρατία και την Τουρκοκρατία. Επισκεφθείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο και την παλαιοχριστιανική βασιλική της Αγίας Αναστασίας (4ος αι.) με θαυμάσια ψηφιδωτά.
Παλαιόκαστρο. Μία από τις τέσσερις Δωρικές πόλεις της Καρπάθου ήταν η Αρκεσία και για να την γνωρίσετε χρειάζεται 10-15 λεπτά περπάτημα από την Αγία Σοφία. Το λαξευμένο στα βράχια μονοπάτι μπορεί να φαίνεται ανηφορικό, αλλά είναι σύντομο και πέρα από τη μοναδική αίσθηση του να περπατάτε μέσα σε μια αρχαία πόλη, η θέα θα σας αποζημιώσει με το παραπάνω. Στο Παλαιόκαστρο, ή Παλιόκαστρο όπως το ονομάζουν, οι αιώνες της ιστορίας της Καρπάθου συναντώνται με τρόπο μοναδικό. Πάνω από τα κυκλώπεια μυκηναϊκά τείχη στοιβάζονται σωροί από πέτρες μεσαιωνικών κτισμάτων, κιονόκρανα και στήλες επαναχρησιμοποιούνται για να φτιάξουν «μιτάτα», αρχαίες δεξαμενές χάσκουν και δίπλα τους στέκονται ακόμη κρυφά-αόρατα παρατηρητήρια του πελάγους. Η αρχαία Αρκεσία είναι πάντα ανοιχτή στο κοινό και πάντα έχει να προσφέρει κάτι σημαντικό σε όποιον την επισκεφθεί.
352 35° 28.507'n 27° 06.796'e ξωκλήσι Αγίας Σοφίας πίσω από την παραλία.
Μικρός χώρος στάθμευσης. Στην περιοχή της Αρκάσας, εκεί που σήμερα είναι χτισμένο το εκκλησάκι της Αγίας Σοφίας, υπήρχε μια παλαιοχριστιανική βασιλική του 4ου-6ου αιώνα, λείψανα της οποίας σώζονται ακόμα. Η εκκλησία της Αγίας Αναστασίας είναι του 5ου αιώνα και διαθέτει θαυμάσια ψηφιδωτά.
Η παραλία Αρκάσα είναι επίσης γνωστή ως Παραλία Αγίου Νικολάου. Όμορφη αμμουδιά με λευκή άμμο και ρηχά νερά, μία από τις καλύτερες παραλίες του νησιού για σερφινγκ - πάντα υπάρχουν μεγάλα κύματα. Χαρακτηριστικό της είναι τα παραθαλάσσια ταβερνάκια με φρέσκο ψάρι και ντόπια κουζίνα. Υπάρχουν ξαπλώστρες, ομπρέλες και ντους. Προσβάσιμη με αυτοκίνητο ή λεωφορείο από τα Πηγάδια.
353 35° 28.530'n 27° 06.805'e Η Αρκάσα αποτελούσε έναν από τους τέσσερις δήμους των κλασικών και μετέπειτα χρόνων. Η διάρκεια ζωής του οικισμού δεν μπορεί να προσδιοριστεί, γιατί δεν υπάρχουν στοιχεία από ανασκαφικά δεδομένα. Ο αρχαιολογικός χώρος της Αρκάσας, αποτελείται από την Ακρόπολη του Παλαιοκάστρου με εμφανή κατάλοιπα οχύρωσης των αρχαϊκών χρόνων και με πύργους της κλασικής και ελληνιστικής εποχής. Διατηρούνται ερείπια κτηρίων και δεξαμενών σε καλή κατάσταση. Σώζονται τα θεμέλια μίας τρίκλιτης βασιλικής παλαιοχριστιανικής περιόδου με ημικυκλικές αψίδες και μονολιθικούς μαρμάρινους κίονες. Βόρεια-βορειοανατολικά του Παλαιοκάστρου απλώνεται η πεδιάδα της Αρκάσας με δυο λιμάνια εν χρήσει από την αρχαιότητα. Έχουν ανασκαφεί δύο παλαιοχριστιανικές βασιλικές. Η πρώτη και μεγαλύτερη, αλλά και η πλησιέστερη στα λιμάνια είναι η παλαιοχριστιανική βασιλική του πρεσβυτέρου Αλύπου. Μετά από καταστροφή των αρχών του 6ου αι. μ.Χ., η βασιλική ανακατασκευάζεται με πλούσια ψηφιδωτά δάπεδα και με επιγραφές που αναφέρουν τον Επίσκοπο Κύρο και το όνομα της αγίας, στην οποία αφιερώθηκε η βασιλική, γνωστή ως Αγία Αναστασία. Η δεύτερη μεγάλη βασιλική που ανεσκάφη από τους ίδιους ανασκαφείς είναι η βασιλική του πρεσβυτέρου Ευχαρίστου. Στην ανατολική πλευρά του οικισμού σώζονται δύο μεσοβυζαντινές εκκλησίες, η Παναγία η Μαρμαρινή και ο Άγιος Γεώργιος.
353 35° 28.611'n 27° 07.198'e Εκκλησία Υπαπαντή στην Αρκάσα
Λαογραφικό και Αρχαιολογικό μουσείο Αρκάσας
Καθώς πηγαίνετε αριστερά, η Αρκάσα εμφανίζεται πυκνοδομημένη και πολύκοσμη, αλλά λίγο πριν στη διασταύρωση φεύγετε δεξιά για Φοινίκι που βρίσκεται στα δεξιά του κόλπου. Ακόμη πιο πριν, όμως, υπάρχει η πλαζ Καμαράκια, με τη φύση να πρωτοστατεί σε εικαστικές δημιουργίες.
Φοινίκι, ονομασία που μάλλον οφείλει στους αρχαίους κατοίκους της περιοχής.
Συκέλαο
401 οι Πυλές με τα πολλά περιβόλια. Ηλιοβασίλεμα με θέα στην Κάσο
402 Υπαίθριο αγροτικό μουσείο Πυλών
411 Το Όθος στα 510μ υψόμετρο – το ψηλότερο χωριό της Καρπάθου – με αμφιθεατρικά χτισμένα σπίτια και πανοραμική θέα. Χωριό-αξιοθέατο, που συχνά χάνεται στα σύννεφα. Το Λαογραφικό Μουσείο Όθου αναπαριστά παραδοσιακό σπίτι του νησιού με τα υφαντά, τα κεντήματα και τον ξυλόγλυπτο σουφά του.
771 η Βωλάδα με τα ασπρισμένα δρομάκια και τις λουλουδιασμένες αυλές,
Βωλάδα - θέση Κόλλα: ωραίο ανέβασμα με θέα περιμετρικά που όμως σταματάει στο ραντάρ της αεροπορίας.
Στην περιοχή Βωλάδα βρίσκονται τα ερείπια των τριών κάστρων. Στην Αρκάσα, τα λείψανα παλαιοχριστιανικής βασιλικής που βρίσκονται κυριολεκτικά πάνω στην άμμο θα σας εντυπωσιάσουν, ενώ στο Λευκό θα δείτε μέρη που σώζονται από την Ακρόπολη της περιοχής.
Στην καταπράσινη Βωλάδα θα χαρείτε όμορφους περιπάτους στα δαιδαλώδη σοκάκια με τις ασπρισμένες αυλές και τις ολάνθιστες μπουκαμβίλιες, καθώς και πεζοπορικές διαδρομές στο οροπέδιο της Λάστου (κορυφή Καλή Λίμνη 1215μ), γεμάτο με αγροικίες και γραφικά εκκλησάκια.
Μυρτώνας – Σπόα – Όλυμπος.
Τέλος Β «κυκλικής» διαδρομής
Πιέστε στην εικόνα που ακολουθεί να δείτε το μικρό μας βίντεο στο YouTube. Επιλέξτε υψηλή ανάλυση (HD 1080) και πλήρη οθόνη.
Ένας μακρόστενος βράχος πεταμένος στη θάλασσα ανάμεσα στη Ρόδο και στην Κρήτη.
Η νήσος Κάρπαθος, συνοπτικό περίγραμμα της ιστορίας της.
Ο μύθος μιλάει για έναν κάτοικο του νησιού που έφτασε στον νεφεληγερέτη Όλυμπο κακήν κακώς, έγινε κολλητός με τον Δία τον μπερμπάντη και την υπόλοιπη θεϊκή παρέα και μετά από πολυήμερα γλέντια με αμβροσίες και νέκταρ σε ποτά και σε σφηνάκια, πήρε παραμάσχαλα και τους 12 μεθυσμένους και τους έφερε στο νησί του, που από τότε πήρε το όνομα Άρπαθος (από τον άρπαγα των θεών) και το βουνό πού είχε τα μητάτα του, Όλυμπο. Αργότερα δώσανε το όνομα και στο χωριό από κάτω αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Το σημαντικό αυτό γεγονός θα έπρεπε να το αναφέρει ο Όμηρος. Του ξέφυγε.
Έγραψε όμως για την Κράπαθον στην Ηλιάδα (Ραψωδία Β, στίχοι 676-680)
Οἳ δ᾽ ἄρα Νίσυρόν τ᾽ εἶχον Κράπαθόν τε Κάσον τε
καὶ Κῶν Εὐρυπύλοιο πόλιν νήσους τε Καλύδνας,
τῶν αὖ Φείδιππός τε καὶ Ἄντιφος ἡγησάσθην
Θεσσαλοῦ υἷε δύω Ἡρακλεΐδαο ἄνακτος·
τοῖς δὲ τριήκοντα γλαφυραὶ νέες ἐστιχόωντο
... και η μετάφραση του Ιάκωβου Πολυλά.
Τους άνδρες απ’ την Νίσυρον, την Κάρπαθον, την Κάσον,
και απ’ τες Καλύδνες και απ’ την Κων την πόλιν του Ευρυπύλου
εδιοικούσε ο Άντιφος και ο Φείδιππος, βλαστάρια
του βασιλέως Θεσσαλού του γόνου του Ηρακλέους.
Κι είχαν τριάντα βαθουλά κατόπι τους καράβια.
Ο Όμηρος έγραψε επίσης για την Κράπαθο που βρισκόταν υπό Μινωική επιρροή, αργότερα υπήρξε μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας μέχρι το 400 π.Χ. που κατακτήθηκε από τους γείτονες Ρόδιους. Από τότε πέρασαν κι άλλοι πολλοί από το νησί. Πέρσες, Μακεδόνες, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Γενοβέζοι, Βενετσιάνοι (την είπαν Scharpanto ή Scarpanto), Άραβες, Οθωμανοί (την έλεγαν Κερπέ), πειρατές, Ιταλοί (1912-1944). Οι περισσότεροι έφυγαν. Άλλοι πήγαν μετανάστες στην Αμερική. Λίγοι έμειναν να παλέψουν με τον άγονο τόπο τους.
Πιάσαμε στο Διαφάνι της Καρπάθου – τον 4ο προορισμό του φετινού μας αϊλαντ χόπινγκ – στις 12:40 το μεσημέρι της Πέμπτης 11 Ιουλίου 2019.
(*) πολύχρωμα πιά και όχι στο φυσικό χρώμα της πέτρας όπως παλιά, για να είναι αθέατα από τους πειρατές.
Το κτήριο εσωτερικά και εξωτερικά έχει πολλά σκαλοπάτια που θα προβληματίσει αυτούς που έχουν κινητικά προβλήματα. Το κατάλυμα είχε αρκετά σημάδια φθοράς που χρειάζονται συντήρηση.
Τις 2 πρώτες ημέρες δεν καταφέραμε να συνδεθούμε στο ιντερνέτ αν και το σήμα (2/5 στο πάνω δωμάτιο και 5/5 στο κάτω σαλόνι) ήταν καλό. Το καταφέραμε τις 2 επόμενες ημέρες.
Η ιδιοκτήτρια η κα Ευγενία και η Χριστιάνα από την Γκάνα ήταν εξυπηρετικότατες.
Πληρώσαμε 100 ευρώ την βραδιά. Η προσφορά στο www.booking.com για το ίδιο χρονικό διάστημα με την έκπτωση genius 10% ήταν 108 ευρώ.
Την Κυριακή 14 Ιουλίου, αφήσαμε την Όλυμπο και ξεκινήσαμε για μία τελευταία αποχαιρετιστήρια βόλτα στο νησί. Κατεβήκαμε μέχρι τo Μεσοχώρι, επιστρέψαμε προς Σπόα και φωτογραφήσαμε τα Άπελλα από ψηλά αυτή τη φορά, γιατί βλέπαμε στο βάθος το «Πρέβελης» - το πλοίο που θα μας πήγαινε Πειραιά – να έρχεται από το Διαφάνι. Καταλήξαμε στο λιμάνι αναχώρησής μας στα Πηγάδια και φορτωθήκαμε στο «Πρέβελης» για την… κρουαζιέρα της επιστροφής που μας θύμισε άλλες εποχές. Τότε που ανεβαίναμε στα πλοία και ξεχνούσαμε πότε φύγαμε, που πάμε, πότε και αν θα φτάσουμε. Το πλοίο απέπλευσε από το λιμάνι στις 10:20 το πρωί, έπιασε Κάσο, Σητεία, Ηράκλειο (απόγευμα), Ανάφη (μεσάνυχτα), Σαντορίνη (πρωινές ώρες), Μήλο (ξημερώματα) και κατέληξε στο λιμάνι του Πειραιά, τη Δευτέρα το μεσημέρι στις 12:00 μετά από 26 ώρες ταξίδι!
Μας άρεσε η Κάρπαθος. Ήταν μία ευχάριστη έκπληξη – ειδικά για την Άννα που πίστευε ότι είναι πολύ μακριά για διακοπές! Προσφέρει δε τα πάντα. Γραφικά χωριά, μονοπάτια και κορυφές για περπάτημα, ήρεμες εξωτικές παραλίες που θυμίζουν Καραϊβική και έρημες βοτσαλιές που φτάνεις από ενδιαφέρουσες χωμάτινες διαδρομές δασικές ή μη. Ένα τοπίο που θυμίζει περισσότερο ορεινή ηπειρωτική Ελλάδα παρά νησί του Αιγαίου.
Μας άρεσαν…
Το εντυπωσιακό ανάγλυφο στο μεγαλύτερο μέρος του νησιού και ειδικά στο βόρειο τμήμα.
Η Όλυμπος όλες τις ώρες της ημέρας με ομίχλη ή χωρίς.
Η εικόνα της Ολύμπου στους πρόποδες του Προφήτη Ηλία ερχόμενοι από την Αυλώνα.
Οι πολύχρωμες παραδοσιακές φορεσιές των γυναικών της Ολύμπου.
Το ηλιοβασίλεμα από όλες τις δυτικές παραλίες ή τις πλαγιές της Καρπάθου.
Οι χωμάτινες διαδρομές προς Φορόκλι, Νάτη, Άγιο Μηνά, Κυρά Παναγιά και από Διαφάνι προς Βανάντα..
Η εντυπωσιακή ασφάλτινη φιδίσια διαδρομή από Όλυμπο – Σπόα – Άπελλα – Απέρι τις πρωινές ώρες. Το απόγευμα έχει πολλά σκιερά σημεία που την αδικούν.
Η ασφάλτινη διαδρομή από Αρκάσα προς Μεσοχώρι και από Μεσοχώρι προς Σπόα το απόγευμα. Το πρωί έχει πολλά σκιερά μέρη..
Οι παραλίες Διακόφτη – όταν δεν φυσάει και δεν σε μαστιγώνει αλύπητα η άμμος – Μιχαλιού Κήπος, Δαματρία, Φορόκλι, Άγιος Μηνάς και η πιο κοσμοπολίτικη Κυρά Παναγιά.
Από τα υπόλοιπα χωριά, μας άρεσαν το Απέρι και – λιγότερο – το Μεσοχώρι.
Η Όλυμπος όλες τις ώρες της ημέρας με ομίχλη ή χωρίς.
Η εικόνα της Ολύμπου στους πρόποδες του Προφήτη Ηλία ερχόμενοι από την Αυλώνα.
Οι πολύχρωμες παραδοσιακές φορεσιές των γυναικών της Ολύμπου.
Το ηλιοβασίλεμα από όλες τις δυτικές παραλίες ή τις πλαγιές της Καρπάθου.
Οι χωμάτινες διαδρομές προς Φορόκλι, Νάτη, Άγιο Μηνά, Κυρά Παναγιά και από Διαφάνι προς Βανάντα..
Η εντυπωσιακή ασφάλτινη φιδίσια διαδρομή από Όλυμπο – Σπόα – Άπελλα – Απέρι τις πρωινές ώρες. Το απόγευμα έχει πολλά σκιερά σημεία που την αδικούν.
Η ασφάλτινη διαδρομή από Αρκάσα προς Μεσοχώρι και από Μεσοχώρι προς Σπόα το απόγευμα. Το πρωί έχει πολλά σκιερά μέρη..
Οι παραλίες Διακόφτη – όταν δεν φυσάει και δεν σε μαστιγώνει αλύπητα η άμμος – Μιχαλιού Κήπος, Δαματρία, Φορόκλι, Άγιος Μηνάς και η πιο κοσμοπολίτικη Κυρά Παναγιά.
Από τα υπόλοιπα χωριά, μας άρεσαν το Απέρι και – λιγότερο – το Μεσοχώρι.
Δεν μας άρεσαν…
Τα πολλά εγκαταλελειμμένα σπίτια – αφημένα στην τύχη τους και στη φθορά του χρόνου – στην όμορφη Όλυμπο.
Τα Πηγάδια, που θύμιζαν περισσότερο άναρχη συνοικία της Αθήνας παρά χωριό του Αιγαίου.
Για να βρούμε τις παραλίες του Διακόφτη, ρωτήσαμε τετρακίνητο λουόμενο. Το GPS μας έστελνε σε εγκαταστάσεις της αεροπορίας και η μία πινακίδα στο πουθενά!
Που δεν χρησιμοποίησα αρκετά την GoPro – την μικροσκοπική βιντεοκάμερα – στις όμορφες οδικές διαδρομές και ειδικά στις παραλίες που φύσαγε αρκετά. Δεν έχω gimbal – εξάρτημα σταθεροποίησης – και είναι αδύνατον να κρατήσω ακίνητες τις βαριές Nikon σε δυνατό αέρα. Γκάφα μου.
Το «Πρέβελης», το παλιό (από το 1980) βαπόρι που μας πήγε – όχι στην Περσία – από την Ρόδο στην Κάρπαθο και αργότερα από την Κάρπαθο στον Πειραιά. Μας ταξίδεψε στα νιάτα μας αλλά πιστεύω ότι ήρθε η ώρα του αποχαιρετισμού για τις αμμουδιές τις Ινδίας.
Τα Πηγάδια, που θύμιζαν περισσότερο άναρχη συνοικία της Αθήνας παρά χωριό του Αιγαίου.
Για να βρούμε τις παραλίες του Διακόφτη, ρωτήσαμε τετρακίνητο λουόμενο. Το GPS μας έστελνε σε εγκαταστάσεις της αεροπορίας και η μία πινακίδα στο πουθενά!
Που δεν χρησιμοποίησα αρκετά την GoPro – την μικροσκοπική βιντεοκάμερα – στις όμορφες οδικές διαδρομές και ειδικά στις παραλίες που φύσαγε αρκετά. Δεν έχω gimbal – εξάρτημα σταθεροποίησης – και είναι αδύνατον να κρατήσω ακίνητες τις βαριές Nikon σε δυνατό αέρα. Γκάφα μου.
Το «Πρέβελης», το παλιό (από το 1980) βαπόρι που μας πήγε – όχι στην Περσία – από την Ρόδο στην Κάρπαθο και αργότερα από την Κάρπαθο στον Πειραιά. Μας ταξίδεψε στα νιάτα μας αλλά πιστεύω ότι ήρθε η ώρα του αποχαιρετισμού για τις αμμουδιές τις Ινδίας.
Η Κάρπαθος δεν είναι εύκολος προορισμός. Όχι τόσο λόγω απόστασης, όσο των λίγων ακτοπλοϊκών δρομολογίων από το κεντρικό λιμάνι του Πειραιά. Τα δρομολόγια το καλοκαίρι είναι μόνο τρία την εβδομάδα. Το χειμώνα λιγότερα και εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες. Πιάνουν δε σε πολλά λιμάνια με αποτέλεσμα το ταξίδι να είναι πολύωρο – 26 ώρες το ταξίδι της δικής μας επιστροφής– και κουραστικό που σε υποχρεώνει να νοικιάσεις καμπίνα, ανεβάζοντας υπερβολικά το κόστος των εισιτηρίων.
Αν η Κάρπαθος είναι ο μοναδικός σας προορισμός διακοπών και δεν σας ενοχλεί να κουβαλάτε βαλίτσες από και προς το αεροδρόμιο ίσως συμφέρει να έρθετε αεροπορικώς και να νοικιάσετε αυτοκίνητο στο νησί. Μπορείτε επίσης να στείλετε το φορτωμένο σας αυτοκίνητο «ασυνόδευτο» κι εσείς να πάτε στο νησί αεροπορικώς. Εμάς δεν μας άρεσαν αυτές οι λύσεις, οπότε:
Για ακτοπλοϊκά εισιτήρια πληρώσαμε 146+164.50+47+109+283 = 749.50€
ΚΥΡ 30-06 NISSOS MYKONOS Πειραιάς 07:15 – Εύδηλος 13:15 6ώρες 31.5+31.5+83 = 146€
ΠΕΜ 04-07 NISSOS CHIOS Άγ.Κήρυκος 20:20–Σύμη ΠΑΡ 6:15 10ώρ 41,5+41.5+81.5=164.5€ σε δίκλινη εξωτερική καμπίνα.
ΣΑΒ 06-07 PANAGIA SKIADENI (τοπικό) Σύμη 16:30–Ρόδος18:00 1ώρ+30λπ 16+16+15=47€
ΠΕΜ 11-07 ΠΡΕΒΕΛΗΣ Ρόδος 08:00 – Διαφάνι Καρπάθου 12:40 4ώ+40λ 19+19+71 = 109€
ΚΥΡ 14-07 ΠΡΕΒΕΛΗΣ Κάρπαθος 10:20–Πειραιάς ΔΕΥ 11:55 25ώ+35λ 98+98+87=283€ σε Lux εξωτερική καμπίνα.
Παραλίες. Από τις πολλές παραλίες της Καρπάθου, ξεχωρίσαμε:
Νότια τις αμμουδιές, Διακόφτης, Δαματρία, Μιχαλιού Κήπος.
Βόρεια τις βοτσαλιές, Φορόκλη, Άγιος Μηνάς, Βανάντα.
Νότια τις αμμουδιές, Διακόφτης, Δαματρία, Μιχαλιού Κήπος.
Βόρεια τις βοτσαλιές, Φορόκλη, Άγιος Μηνάς, Βανάντα.
Παραλίες περιγραφή
Βίντεο - όχι δικό μας - με καλή και αναλυτική παρουσίαση μερικών παραλιών του νησιού
Πληροφορίες για τα χωριά της Καρπάθου...
Οι πεζοπόροι ρίξτε μια ματιά εδώ…
Πεζοπορία στην Κάρπαθο πολύ καλός χάρτης αυτών των μονοπατιών
Πεζοπορικές διαδρομές
Μονοπάτια στην Κάρπαθο
http://www.dodecanese-islands.com/gr/karpathos/gr_karpathos_walking.html
http://www.dorana.gr/index.php/el/trekkinggr
https://issuu.com/olymbitis/docs/north-karpathos-hiking-paths-info
Νήσος Σαρία
Οι ποδηλάτες διαβάστε εδώ…
Η Κανακαρά και ο κανακάρης της Καρπάθου
http://www.aegeanislands.gr/el/islands/tradititions-karpathos/fests.html
Στην Κάρπαθο κανακάρη(δ)ες ονομάζονταν επί Τουρκοκρατίας οι πλούσιοι γαιοκτήμονες, τάξη ισχυρή σε κάθε κοινότητα από την οποία προερχόταν οι προεστοί με θρησκευτική, διοικητική, δικαστική και νομοθετική εξουσία.
Ως τις αρχές του 20ού αιώνα οι κανακάρη(δ)ες βρίσκονταν στην κορυφή της κοινωνικής και οικονομικής πυραμίδας: ήταν ιδιοκτήτες εκκλησιών, ανεμόμυλων, νερόμυλων, κτημάτων και απολάμβαναν ειδικών προνομίων. Όπως στην Όλυμπο, που οι οικίες τους βρισκόταν σε περίοπτη θέση με θέα τη θάλασσα, ενώ σύμβολο της κοινωνικής τους ισχύς ήταν η ιδιόκτητη εκκλησία στο κέντρο του οικισμού, η Κοίμηση Της Θεοτόκου, με αποκλειστική μάλιστα χρήση. Για την κανακαρά και τον κανακάρη ίσχυε ένα ιδιαίτερο κληρονομικό σύστημα, το έθιμο των πρωτοτοκίων οι διατάξεις του οποίου είχαν ψηφιστεί με απόφαση των δημάρχων της Καρπάθου στις 8 Φεβρουαρίου 1864.
Βασικό ζητούμενο ήταν να διατηρηθεί ακέραιη η γονική περιουσία που κάθε σύζυγος είχε κληρονομήσει από τους γονείς του. Ο πρωτότοκος γιος, ο κανακάρης, θα έπαιρνε την περιουσία του πατέρα του, ο οποίος την είχε πάρει από τον δικό του πατέρα. Αντίστοιχα, η σύζυγος ήταν υποχρεωμένη να προικίσει την πρωτότοκη κόρη της, την κανακαρά, με την περιουσία –σπίτι, κτήματα, έπιπλα, ρουχισμό, λίγα χρήματα και πολύτιμα αντικείμενα– που είχε λάβει από τη δική της μητέρα.
Αυτή η πρακτική που συνδέεται με τη μεταβίβαση ονομάτων και την άνιση κατανομή της περιουσίας προς όφελος των πρωτότοκων, εξέφραζε έναν αμυντικό μηχανισμό συγκέντρωσης και διατήρησης των οικονομικών-περιουσιακών δυνάμεων της οικογένειας. Είχε την αποδοκιμασία της Εκκλησίας ως εξοντωτική και άδικη για τα υπόλοιπα παιδιά που, μην έχοντας περιουσία δεν μπορούσαν να κάνουν οικογένεια και είτε αναγκαζόταν να μεταναστεύσουν είτε να υπηρετήσουν, στα χωράφια των πρωτότοκων σαν εργάτες. Μάλιστα, όχι μόνο η εκκλησία, αλλά και ο καδής, ο μουσουλμάνος ιεροδικαστής, παρενέβαιναν με έκδοση εγκυκλίων και ανάμειξη στη διευθέτηση κληρονομικών διαφορών. Το έθιμο περιορίζεται μετά το 1920 με αντίθετη πρακτική κληροδότησης που επικρατεί σε όλο σχεδόν το νησί, ώσπου και καταργείται οριστικά το 1947 με την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου και την εφαρμογή διατάξεων του αστικού κώδικα της ελληνικής νομοθεσίας σε θέματα γονικών μεταβιβάσεων.
Το γλωσσικό ιδίωμα της Καρπάθου.
http://www.aegeanislands.gr/el/islands/tradititions-karpathos/fests.html
Σύμφωνα με τον καθηγητή Πανεπιστημίου του Αιγαίου κ. Κωνσταντίνο Μηνά αποδεικνύεται από τις επιγραφές που βρέθηκαν στην Κάρπαθο, πως οι παλιότεροι Έλληνες κάτοικοί της ήταν Δωριείς. Το δωρικό γλωσσικό υπόστρωμα αναφαίνεται μέσα από τα σημερινά της γλωσσικά ιδιώματα. Δωρικά γλωσσικά κατάλοιπα είναι:
1. Tο α (αντί η) σε τοπωνύμια όπως Δαματρία, Αχούσα, Κάπος, Χαλές και σε κοινές λέξεις όπως η κυνομαλέα (=φασκομηλιά), η μπακκουνία (=μηκωνία), σακκάτζω (=εγκλείω αιγοπρόβατα σε περίβολο), συνομάλικος.
2. H διατήρηση της προφοράς τού "ο" ως "ου",
π.χ. βρούλλο, γούπιας.
3. H τροπή του "ε" σε "ι", π.χ. (φλέβα) Bλία, (αγκαλέα) ανγκαλία, (λέγω) λίω. 4. Η αφομοίωση του ερρίνου με τα επόμενα άηχα στιγμιαία, π.χ. (δαγκάννω) βακκώ, τοκ κόσμο, συππέθθερος, τοπ πόνο, λύννουτται, ελύννουττο, τοι τοίχο.
Αναμφισβήτητα, εξ άλλου, κατάλοιπα της αρχαίας Ελληνικής είναι η
α) διατήρηση του τελικού ν, π.χ. ήρτεν έναν απίδδικ κ’ ήφαει την αμυγδαλέα,
β) η διατήρηση της προφοράς των διπλών συμφώνων, π.χ. άμμος, άλλος,
γ) η προφορά των συμφωνικών συμπλεγμάτων βγ, βδ, γδ, ργ, ρδ ως bg, bd, γd, pq, pd, π.χ. ραβdί,εβdoμά, γdέρω, αpga, σκόρdos,
d) η διατήρηση της ρηματικής κατάλ. –(σ)oυσιν και της σχηματισμένης αναλογικά προς αυτήν κατάλ. –σα-σιν, π.χ. λύννουσιν, θέννα λύσουσιν, ελύσασιν και
ε) πλήθος λεξιλογικών αρχαϊσμών(π.χ. ανοbria, εικάτζω, κωλύω, (ε)παίρομαι)
Κάρπαθος το νησί στην άκρη του κόσμου.
Αντιγράφω μερικές πληροφορίες από το προηγούμενο κείμενο:
- Αυτό που ξεχωρίζει στην Κάρπαθο, είναι οι γυναίκες της, ιδιαίτερα στην Όλυμπο. Αυτές κρατάνε το νοικοκυριό και γενικά το χωριό, είναι ντυμένες με τις ντόπιες φορεσιές τους κάνουν όλες τις δουλειές και μοιάζουν να συντηρούν την παράδοση της μητριαρχίας. Δεν είναι ακριβώς άγριες αλλά προσεγγίστε τες με προσοχή, θέλουν σεβασμό και κατανόηση – τις αγάπησα για την αυθεντικότητά τους. Στην Όλυμπο αναζήτησε και τον τσαγκάρη που φτιάχνει τα στιβάνια τους (που τα φοράνε χειμώνα καλοκαίρι). Αυτές οι δερμάτινες μπότες είναι μικρά έργα τέχνης. Και αντέχουν.
-ΑΤΜ και βενζινάδικα διαθέτουν μόνο τα Πηγάδια, στα νότια του νησιού. Οργανώσου λοιπόν.
- Οι διαδρομές γίνονται σε δρόμους στενούς και γεμάτους στροφές. Αλλά με απίστευτη θέα δεξιά και αριστερά. Ψηλά βουνά, χαράδρες και παραλίες κάτω χαμηλά. Χάρτης μαζί σου οπωσδήποτε.
- Τα ξενοδοχεία γενικώς είναι στο όριο της εξυπηρέτησης και των παροχών. Τα πρωινά τους σίγουρα επιδέχονται βελτιώσεις (τώρα ανοίγουμε μεγάλη κουβέντα...). Ζήτησε ότι σου ανήκει, θα τους βοηθήσεις να διορθώσουν τα κακώς κείμενα.
- Στην Κάρπαθο δεν ξαναπάς εύκολα. Αλλά την θυμάσαι για πάντα. Για την άγρια ομορφιά της, για τις ωραίες της θάλασσες, για την αυθεντικότητά της.
Άλλος ένας χάρτης της Καρπάθου
Καύσιμα
Στο διαδίκτυο κάποιοι έγραφαν για προβλήματα επάρκειας βενζίνης επειδή τα πρατήρια είναι λίγα και κάποιες ημέρες ξεμένουν! Στο https://fuelgr.gr/web/ παρουσίαζε μόνο ΕΝΑ πρατήριο (ΕΚΟ) στο δρόμο Πηγάδια - Μενετές (Πλατύολο)!
Εμείς – εκτός από την ακριβή τιμή – δεν είχαμε πρόβλημα. Συμπληρώσαμε απλή αμόλυβδη βενζίνη στην 1η ΕΚΟ (λίγο πιο κάτω έχει και 2η, με πιο ακριβές τιμές!) στον κεντρικό δρόμο από Σπόα προς τα Πηγάδια Καρπάθου – λίγο πριν τα Πηγάδια – 29.22 λίτρα x 1.780 = 52 € (118 χλμ) και γεμίσαμε πάλι στην Κηφισιά στην ΕΚΟ (Τατοϊου) με 51.34 λίτρα απλής αμόλυβδης βενζίνης x 1,615 = 82,91 € (270,3 χλμ). Συνολικά στην Κάρπαθο διανύσαμε 388,30 χλμ, καταναλώσαμε 80,56 λίτρα απλής αμόλυβδης βενζίνης και πληρώσαμε 134,91 €. Μέσος όρος κατανάλωσης 20.75 λίτρα / 100 χλμ.
Φαγητό:
Από τα δημοφιλέστερα πιάτα είναι οι μακαρούνες (χειροποίητα ζυμαρικά. Συνόδευσαν το φαγητό μας σε δύο ταβέρνες και δεν μας ενθουσίασαν) με σιτάκα (γαλακτοκομικό προϊόν που μοιάζει με γιαούρτι) ή σάλτσα από τηγανητά κρεμμύδια και οι χυλοπίτες. Ακολουθούν κολοκυθοπούλια (κολοκυθοανθοί), φρέσκα ψάρια ("Καρπάθιοι” ή Σκάροι που υπάρχουν μόνο στο Καρπάθιο πέλαγος μέχρι τα μέσα Σεπτέμβρη, σαρδέλες, σαργοί και βλάχοι), κακκαβιά, κατσικάκι κοκκινιστό με πατάτες και όλα τα πιάτα µε κατσίκι, οφτό (κατσίκι γεμισμένο με ρύζι, συκωτάκια και μυρωδικά που ψήνεται όλη τη νύχτα στον ξυλόφουρνο), δρίλλα (γιαούρτι από κατσικίσιο γάλα που συνοδεύει το οφτό), γιαχνί οφτό (βυζάντι - γεμιστό αρνί με πλιγούρι σε ξυλόφουρνο), αρνάκι στιφάτο (σιγοψημένο στο φούρνο με κρεμμύδια και ξίδι), χόνδρο (κρέας με αλεσμένο σιτάρι), ομελέτα με τσιμέτες (σπαράγγια), αλόχορτα (μικρά χόρτα σαν σαλάτα), ρεβιθοσαλάτα, φακόρυζο, ντολμαδάκια, πιτιά με τυρί ή χόρτα, τούρτες (πίτες με φύλο που μοιάζει με κουρού, μυζήθρα και σουσάμι), κοπέλες ή λαχανοπίτια (τρίγωνες χορτόπιτες, το χειμώνα με σπανάκι ή πράσο, το καλοκαίρι με βλίτα ή κολοκυθάκια), ψιλοκούλουρο και το κρεμμυδόψωμο. Τα καρπαθιώτικα τυριά έχουν έντονη γεύση. Τα πιο διαδεδομένα είναι το πολύ μαλακό μανούλι, το αρμυροτύρι (αρμυρό σκληρό τυρί), το μαγαρό, το μεριάρι και το σπεριάρι. Μπορείτε να τα συνοδεύσετε µε ντόπιο κρασί, το ημίγλυκο ερυθρό κρασί που παράγεται κυρίως στην ορεινή Κάρπαθο, στον Όθο και στη Βωλάδα με πιο γνωστές τις ποικιλίες αθήρι, φωκιανό, το Κρητικό θραψαθήρι και την Κυκλαδίτικη γαϊδουριά. Από τις λευκές ποικιλίες, το στρογγυλάθηρο, το καράτο, το κολοκυθάτο, το κώτικο και το συρίγγι.
Μέλι: Στα καλοκαιρινά μέλια κυριαρχεί το θυμάρι, στα ανοιξιάτικα το φασκόμηλο και στα χειμερινά το «έρικα» (ρίκι).
Καρπάθικα Γλυκά: Ο Μπακλαβάς της Καρπάθου (δεν μοιάζει με τον κλασσικό μπακλαβά αλλά με κρητικές δίπλες πασπαλισμένες με καρυδόψυχα), λουκουμάδες, ξεροτήγανα αλλά και σουσαµόµελο, που σερβίρεται στους γάμους.
Το φαγητό που εμείς φάγαμε στην Κάρπαθο – στις ταβέρνες που καθίσαμε – δεν μας ενθουσίασε.
Blue Restaurant Café (Διαφάνι, 4-1=3/5), το μεσημέρι της Πέμπτης 11 Ιουλίου 2019.
Μύλος Ταβέρνα (Όλυμπος, 3/5), στις 7 το απόγευμα της Παρασκευής 12 Ιουλίου 2019.
Blue Garden (Όλυμπος, 3/5), το μεσημέρι του Σαββάτου 13 Ιουλίου 2019.
Αν ενδιαφέρεστε για τις κριτικές μας στο TripAdvisor, πιέστε (click) πάνω στην επωνυμία της κάθε ταβέρνας.
000 35° 44.532'n 27° 10.260'e διαμερίσματα "Όλυμπος Αρχιπέλαγος".
56 35° 44.403'n 27° 09.932'e Φίσες ή Φύσες, κάτω από την Όλυμπο. Κατεβαίνει χωματόδρομος.
Η Όλυμπος ή Έλυμπος, αετοφωλιά στη ράχη του χρόνου. Εκτεθειμένη στους πελαγίσιους αέρηδες. Πάνω σε μια τραχιά και απόκρημνη ράχη. Ένας οικισμός ακροβάτης. Τα σπίτια του κατεβαίνουν την κορυφογραμμή, σφιχτά «δεμένα» μεταξύ τους και «σφηνωμένα» γερά πάνω στον βράχο. Δύσκολος τόπος, άγριος, μα καλά προφυλαγμένος από πειρατές και επιδρομείς. Η Όλυμπος της Καρπάθου, ένα πραγματικό αξιοθέατο: ένας μεσαιωνικός οικισμός (του 9ου αιώνα) που αντιστέκεται στον χρόνο. Ίσως ο πιο εντυπωσιακός του Αιγαίου.
Η Όλυμπος, ατίθαση και απομονωμένη στο βορρά, με τα ασπρισμένα σοκάκια, τις περήφανες κυράδες της που φορούν τις παραδοσιακές στολές με τις πλουμιστές μαντίλες, τους πολυφωτογραφημένους ανεμόμυλους σε ευθεία γραμμή και τα γραφικά ξωκλήσια. Τα χιλιόχρονα έθιμα, το αρχαϊκό γλωσσικό ιδίωμα και η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική κάνουν τον οικισμό ένα ζωντανό λαογραφικό μουσείο. Επίνειο της Ολύμπου είναι το γραφικό ψαροχώρι Διαφάνι, το δεύτερο λιμάνι του νησιού
μονοπάτι…
6. Όλυμπος–κορυφή Προφ.Ηλία.Αφετηρία: χωριό Όλυμπος. Τέρμα: κορυφή Προφήτη Ηλία. Μήκος διαδρομής: 2 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 1,5 ώρα. Υψομετρική διαβάθμιση: 260 μ. – 719 μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Σήμανση: καλή (κόκκινες πινακίδες κατεύθυνσης). Βαθμός δυσκολίας: αρκετά χαμηλός. Βλάστηση: χαμηλή θαμνώδης. Ενδιαφέροντα σημεία: οι μύλοι στην έξοδο της Ολύμπου και η εξαιρετική θέα κατά μήκος της διαδρομής η οποία γίνεται μαγευτική στην κορυφή του Προφήτη Ηλία με το ομώνυμο εκκλησάκι.
6. Όλυμπος–κορυφή Προφ.Ηλία.Αφετηρία: χωριό Όλυμπος. Τέρμα: κορυφή Προφήτη Ηλία. Μήκος διαδρομής: 2 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 1,5 ώρα. Υψομετρική διαβάθμιση: 260 μ. – 719 μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Σήμανση: καλή (κόκκινες πινακίδες κατεύθυνσης). Βαθμός δυσκολίας: αρκετά χαμηλός. Βλάστηση: χαμηλή θαμνώδης. Ενδιαφέροντα σημεία: οι μύλοι στην έξοδο της Ολύμπου και η εξαιρετική θέα κατά μήκος της διαδρομής η οποία γίνεται μαγευτική στην κορυφή του Προφήτη Ηλία με το ομώνυμο εκκλησάκι.
570 35° 45.645'n 27° 10.768'e ξωκλήσι Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης με πανοραμική θέα. Ο χωματόδρομος απέναντι (ανατολικά) κατεβαίνει προς την βοτσαλιά Βανάντα. Από Βανάντα μπορούμε να συνεχίσουμε προς Διαφάνι – Παπά Μηνά – επιστροφή πάλι στο Διαφάνι – Όλυμπος
Το οροπέδιο της Αυλώνας (Αυλώνα = στενή δίοδος)
571 35° 46.422'n 27° 10.828'e Δύο χιλιόμετρα από την Όλυμπο βρίσκεται η Αυλώνα, παραδοσιακός αγροτικός οικισμός της Ελλάδος. Εδώ θα γυρίσετε το χρόνο πίσω. Θα δείτε πως ζούσαν και πώς δούλευαν τη γη οι αγρότες της Καρπάθου. Στην Αυλώνα θα βρείτε χωριάτικο – οικογενειακό Καφενείο -Ταβέρνα που σας προσφέρει ντόπιες γεύσεις, που δεν έχετε ξαναδοκιμάσει.
Όλυμπος – Αυλώνα μικρή διαδρομή με θέα τα δύο χωριά.
Όλυμπος – Σπόα δρόμος χωρίς βλάστηση με καλή θέα και στις δύο πλευρές του νησιού
μονοπάτι…
9. Αυλώνα–αρχαία Βρουκούντα. Αφετηρία: οικισμός Αυλώνα. Τέρμα: αρχαία πόλη Βρουκούντας. Μήκος διαδρομής: 4,2 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 1,5 ώρα. Υψομετρική διαβάθμιση: 300 μ. – 20 μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι (3,6 χλμ.), χωματόδρομος (560 μ.). Σήμανση: καλή (κόκκινες πινακίδες κατεύθυνσης). Βαθμός δυσκολίας: μέτριος. Βλάστηση: χαμηλή θαμνώδης. Ενδιαφέροντα σημεία: το καλντερίμι που συναντάται κατά μήκος της διαδρομής, ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας πόλης Βρουκούντας στον οποίο σώζονται δεκάδες λαξευτοί τάφοι, ερείπια τειχών και οχυρώσεων καθώς και τμήματα των ελληνιστικών τειχών της και το πανέμορφο υπόγειο εκκλησάκι του Αϊ Γιάννη.
9. Αυλώνα–αρχαία Βρουκούντα. Αφετηρία: οικισμός Αυλώνα. Τέρμα: αρχαία πόλη Βρουκούντας. Μήκος διαδρομής: 4,2 χλμ. Διάρκεια διαδρομής: 1,5 ώρα. Υψομετρική διαβάθμιση: 300 μ. – 20 μ. Τύπος διαδρομής: μονοπάτι (3,6 χλμ.), χωματόδρομος (560 μ.). Σήμανση: καλή (κόκκινες πινακίδες κατεύθυνσης). Βαθμός δυσκολίας: μέτριος. Βλάστηση: χαμηλή θαμνώδης. Ενδιαφέροντα σημεία: το καλντερίμι που συναντάται κατά μήκος της διαδρομής, ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας πόλης Βρουκούντας στον οποίο σώζονται δεκάδες λαξευτοί τάφοι, ερείπια τειχών και οχυρώσεων καθώς και τμήματα των ελληνιστικών τειχών της και το πανέμορφο υπόγειο εκκλησάκι του Αϊ Γιάννη.
Στην αρχή του μονοπατιού, χώρος στάθμευσης με ξύλινη πινακίδα και ξερολιθιές σε κάθε πλευρά.
Η λεωφόρος για τη Βρoυκούντα.
Δεν είναι ένα απλό μονοπάτι, είναι κανονική λιθόστρωτη λεωφόρος. Δεν είναι εύκολο να ακολουθείς μιαν αρχαία οδό και να μη συγκινείσαι. Δεν είναι τυχαίο ότι παρά τους αιώνες που πέρασαν, οι άνθρωποι εξακολουθούν να περπατάνε πάνω σε αυτό τον δρόμο για να προσκυνήσουν στον Άϊ Γιάννη στη Βρoυκούντα κάθε 27-29 Αυγούστου, όπως ακριβώς έκαναν και οι πρόγονοί τους. Τώρα αν η πορεία είναι 1 ώρα και 25 λεπτά λίγο μας ενδιαφέρει. Από την Αυλώνα ακολουθείτε τον κεντρικό χωματόδρομο βόρεια. Σε 500 μέτρα στον ίσκιο μιας συκιάς, υπάρχει μεγάλη ευανάγνωστη ταμπέλα που δείχνει αριστερά για Βρουκούντα. Μπαίνετε ανάμεσα σε ξερολιθιές, μετά από λίγο στρίβετε δεξιά και οι μπλε- κόκκινες γραμμές θα σας οδηγήσουν σε ένα πηγάδι με βρόχινο νερό για ανθρώπους και ζώα. Αφού το περάσετε θα μπείτε στη λιθόστρωτη λεωφόρο κατηφορίζοντας για τη θάλασσα. Στην ταμπέλα που δείχνει για το μνημείο με τις ασπίδες κάντε την παράκαμψη. Θα μείνετε με το στόμα ανοιχτό έτσι όπως είναι ανάγλυφες στον βράχο και από κάτω χάσκει μια λαξευτή τρύπα, κάνοντας το μέρος να μοιάζει με τόπο θυσίας. Σκόρπιες πέτρες παντού γύρω σπαράγματα μιας αρχαίας συνοικίας-γειτονιάς… κανείς δεν ξέρει. Πριν μπείτε στη μεγάλη κατηφόρα που θα σας οδηγήσει στην ιερή Βρουκούντα, ένας βράχος με πεζούλι και σκιά οριοθετεί το μέσον περίπου της διαδρομής. Έχετε φτάσει στη Χοντρή Βουλα. Σε 30 λεπτά φτάσατε.
Η λεωφόρος για τη Βρoυκούντα.
Δεν είναι ένα απλό μονοπάτι, είναι κανονική λιθόστρωτη λεωφόρος. Δεν είναι εύκολο να ακολουθείς μιαν αρχαία οδό και να μη συγκινείσαι. Δεν είναι τυχαίο ότι παρά τους αιώνες που πέρασαν, οι άνθρωποι εξακολουθούν να περπατάνε πάνω σε αυτό τον δρόμο για να προσκυνήσουν στον Άϊ Γιάννη στη Βρoυκούντα κάθε 27-29 Αυγούστου, όπως ακριβώς έκαναν και οι πρόγονοί τους. Τώρα αν η πορεία είναι 1 ώρα και 25 λεπτά λίγο μας ενδιαφέρει. Από την Αυλώνα ακολουθείτε τον κεντρικό χωματόδρομο βόρεια. Σε 500 μέτρα στον ίσκιο μιας συκιάς, υπάρχει μεγάλη ευανάγνωστη ταμπέλα που δείχνει αριστερά για Βρουκούντα. Μπαίνετε ανάμεσα σε ξερολιθιές, μετά από λίγο στρίβετε δεξιά και οι μπλε- κόκκινες γραμμές θα σας οδηγήσουν σε ένα πηγάδι με βρόχινο νερό για ανθρώπους και ζώα. Αφού το περάσετε θα μπείτε στη λιθόστρωτη λεωφόρο κατηφορίζοντας για τη θάλασσα. Στην ταμπέλα που δείχνει για το μνημείο με τις ασπίδες κάντε την παράκαμψη. Θα μείνετε με το στόμα ανοιχτό έτσι όπως είναι ανάγλυφες στον βράχο και από κάτω χάσκει μια λαξευτή τρύπα, κάνοντας το μέρος να μοιάζει με τόπο θυσίας. Σκόρπιες πέτρες παντού γύρω σπαράγματα μιας αρχαίας συνοικίας-γειτονιάς… κανείς δεν ξέρει. Πριν μπείτε στη μεγάλη κατηφόρα που θα σας οδηγήσει στην ιερή Βρουκούντα, ένας βράχος με πεζούλι και σκιά οριοθετεί το μέσον περίπου της διαδρομής. Έχετε φτάσει στη Χοντρή Βουλα. Σε 30 λεπτά φτάσατε.
572 35° 48.160'n 27° 09.901'e Άγιος Γιάννης στη Βρουκούντα (αρχαία Βρυκούς) χωμένος 100 σκαλοπάτια μέσα στη γη. Τα ερείπια της αρχαίας πόλης εκτείνονται σε βραχώδες επίμηκες ακρωτήριο, στο άκρο του οποίου βρίσκεται η σπηλαιώδης εκκλησία του Αγίου Ιωάννη. Διατηρείται σε μεγάλο ύψος τμήμα του οχυρωματικού περίβολου ισοδομικής τοιχοποιίας (4ος αι. π.X.), επίσης θαλαμοειδείς λαξευτοί τάφοι και κοντά στο μονοπάτι που οδηγεί στη Βρουκούντα μνημειώδης λαξευτός τάφος διακοσμημένος με ανάγλυφες αψίδες και ξίφη. Τη συνέχιση της κατοίκησης κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους μαρτυρούν τα λείψανα τριών βασιλικών. Τρεις ακόμη βασιλικές έχουν εντοπιστεί βορειότερα, στο φυσικό λιμάνι του Tριστόμου, έδρα πιθανώς στην αρχαιότητα του παροδιακού ιερού του Ποσειδώνος Πορθμίου.
Από την Όλυμπο ακολουθείστε βόρεια πορεία. Μετά από ένα γρήγορο ανέβασμα κι ένα μικρό κατέβασμα, στο προσκήνιο μπαίνει η Αυλώνα κρυμμένη σε ένα οροπέδιο, που με δυσκολία διακρίνει κανείς τα σπίτια, αφού χρωματικά παραλλάσσονται στον γκριζοκάστανο βράχο. Εκεί, στη μεγάλη σκιά της συκιάς υπάρχει η πινακίδα που οδηγεί στην αρχαία Βρυκούντα. Μία πεζοπορική διαδρομή πρόκληση. Η πεμπτουσία όμως ότι βαδίζετε σε μία πανάρχαια λεωφόρο, αυτή που οδηγούσε σε ένα από τα κέντρα της Τετράπολης, την αρχαία Βρυκούντα..
57 35° 47.953'n 27° 10.169'e παραλία στην Βρουκούντα
58 35° 49.151'n 27° 12.556'e παραλία στο Τρίστομο
57 35° 47.953'n 27° 10.169'e παραλία στην Βρουκούντα
58 35° 49.151'n 27° 12.556'e παραλία στο Τρίστομο
573 35° 47.060'n 27° 11.628'e ξωκλήσι Αγίου Γεωργίου μετά την Αυλώνα
59 35° 46.679'n 27° 12.657'e Χώρος αναστροφής σε άγνωστη (ανατολική) παραλία στον χωματόδρομο από Βανάντα
60 35° 46.274'n 27° 12.568'e Βανάντα, βοτσαλιά με αρμυρίκια. Από το Διαφάνι, ωραία μικρή παραλιακή διαδρομή σε βατό χωματόδρομο 2 περίπου χλμ μέσα σε δάσος με θέα στη θάλασσα. Υπάρχει και πηγή που εμείς δεν την είδαμε.
611 35° 45.515'n 27° 12.532'e Διαφάνι, δημοτικό σχολείο.
61 35° 45.340'n 27° 12.622'e Διαφάνι (παραλία στο 2ο λιμάνι).
00 35° 45.332'n 27° 12.824'e Διαφάνι, το 2ο λιμάνι, 70 χλμ. από τα Πηγάδια το κύριο λιμάνι.
62 35° 45.127'n 27° 12.912'e δίπλα στο λιμάνι, κάτω από τον χωματόδρομο προς Παπά Μηνά
63 35° 44.200'n 27° 13.046'e Παπά Μηνά (Απόκαμπος), τέλος του 4.7 χλμ χωμ/μου από το Διαφάνι
Η Θαλασσόδεντρα (ή Θαλασσόπουντα των ντόπιων, από το ομώνυμο ακρωτήρι), δίπλα στο Διαφάνι. Την προτιμούν για τη σκουρόχρωμη άμμο της, τα δέντρα που φτάνουν μέχρι το νερό και την ησυχία.
631 35° 44.413'n 27° 11.838'e εκκλησάκι του Αγίου Κωνσταντίνου της Μέλλαινας
Η διαδρομή από την Όλυμπο (ή Έλυμπο, όπως τη λένε οι ντόπιοι) προς τα Σπόα – και αντίστροφα – κινείται ψηλά, πάνω στη ραχοκοκαλιά της Καρπάθου με την άγρια ομορφιά της. Δυτικά οι χωματόδρομοι οδηγούν στα αγροτικά μετόχια Αχαμάντια, Αργώνι, Πέι με τους απότομους γκρεμούς. Ανατολικά, χωματόδρομοι κατηφορίζουν προς τις βοτσαλωτές παραλίες Αγνόντια, Άγιος Μηνάς, Νάτης και Φορόκλι. Γύρω από την Όλυμπο, γκρίζα βουνά με μυτερές κορυφές και «κρεμασμένους» ανεμόμυλους συμπληρώνουν το ιδιαίτερο τοπίο.
παράκαμψη…
641 35° 43.802'n 27° 11.257'e Ξωκλήσι της Παναγίας στον χωματόδρομο προς Φορόκλι
64 35° 42.778'n 27° 12.089'e Φορόκλι 1, κατεβαίνει χωματόδρομος από τον κεντρικό δρόμο Όλυμπος – Σπόα
65 35° 42.443'n 27° 11.948'e Φορόκλι 2, δρόμος από Φορόκλι 1. Ο δρόμος ΔΕΝ συνεχίζει προς τη διπλανή Νάτη
Το όνομά της το πήρε από τους φόρους που κάποτε εισπράττονταν στην περιοχή και έχει δύο παραλίες: η αριστερή έχει δέντρα, η δεξιά και πιο απάνεμη, βράχια και γκρίζα άμμο με βότσαλα.
Επιστροφή στον κεντρικό ασφαλτόδρομο…
641 35° 43.802'n 27° 11.257'e Ξωκλήσι της Παναγίας στον χωματόδρομο προς Φορόκλι
64 35° 42.778'n 27° 12.089'e Φορόκλι 1, κατεβαίνει χωματόδρομος από τον κεντρικό δρόμο Όλυμπος – Σπόα
65 35° 42.443'n 27° 11.948'e Φορόκλι 2, δρόμος από Φορόκλι 1. Ο δρόμος ΔΕΝ συνεχίζει προς τη διπλανή Νάτη
Το όνομά της το πήρε από τους φόρους που κάποτε εισπράττονταν στην περιοχή και έχει δύο παραλίες: η αριστερή έχει δέντρα, η δεξιά και πιο απάνεμη, βράχια και γκρίζα άμμο με βότσαλα.
Επιστροφή στον κεντρικό ασφαλτόδρομο…
παράκαμψη…
66 35° 41.908'n 27° 11.425'e Νάτη ή Νάτι, μεγάλη ερημική βοτσαλιά από τον χωματόδρομο που κατεβαίνει στον διπλανό Άγιο Μηνά. Επιστροφή στη χωμάτινη διασταύρωση και συνέχεια προς Άγιο Μηνά.
67 35° 41.400'n 27° 11.416'e Άγιος Μηνάς χωματόδρομος από τον κεντρικό δρόμο Όλυμπο - Σπόα, όμορφη σκούρα βοτσαλωτή παραλία με λίγα αρμυρίκια για σκιά και μερικές ομπρέλες, θέα από το εκκλησάκι στα βράχια αριστερά της στον χωματόδρομο από Νάτη. Στον μικρό ελαιώνα πίσω της 2 Ταβέρνες Anemos Sunrise 5/5 και Σωτήρης με καλές κριτικές. Ο χωματόδρομος συνεχίζει προς Αγνώντια.
68 35° 40.786'n 27° 11.083'e Λάλα, δεν βλέπω να κατεβαίνει δρόμος
69 35° 40.092'n 27° 10.611'e Αγνώντια, χωματόδρομος 5 χλμ από τον Άγιο Μηνά ή 3.6 χλμ από τον κεντρικό Όλυμπος – Σπόα
70 35° 39.998'n 27° 10.351'e άγνωστη, δεν βλέπω δρόμο
Επιστροφή στον κεντρικό ασφαλτόδρομο…
66 35° 41.908'n 27° 11.425'e Νάτη ή Νάτι, μεγάλη ερημική βοτσαλιά από τον χωματόδρομο που κατεβαίνει στον διπλανό Άγιο Μηνά. Επιστροφή στη χωμάτινη διασταύρωση και συνέχεια προς Άγιο Μηνά.
67 35° 41.400'n 27° 11.416'e Άγιος Μηνάς χωματόδρομος από τον κεντρικό δρόμο Όλυμπο - Σπόα, όμορφη σκούρα βοτσαλωτή παραλία με λίγα αρμυρίκια για σκιά και μερικές ομπρέλες, θέα από το εκκλησάκι στα βράχια αριστερά της στον χωματόδρομο από Νάτη. Στον μικρό ελαιώνα πίσω της 2 Ταβέρνες Anemos Sunrise 5/5 και Σωτήρης με καλές κριτικές. Ο χωματόδρομος συνεχίζει προς Αγνώντια.
68 35° 40.786'n 27° 11.083'e Λάλα, δεν βλέπω να κατεβαίνει δρόμος
69 35° 40.092'n 27° 10.611'e Αγνώντια, χωματόδρομος 5 χλμ από τον Άγιο Μηνά ή 3.6 χλμ από τον κεντρικό Όλυμπος – Σπόα
70 35° 39.998'n 27° 10.351'e άγνωστη, δεν βλέπω δρόμο
Επιστροφή στον κεντρικό ασφαλτόδρομο…
παράκαμψη…
71 35° 39.514'n 27° 09.846'e άγνωστη, πλησιάζει χωματόδρομος
επιστροφή...
71 35° 39.514'n 27° 09.846'e άγνωστη, πλησιάζει χωματόδρομος
επιστροφή...
Τα Σπόα απ’ το αρχαίο «ες πόδα» που σημαίνει προς Νότον. Αγροτικό χωριό με 4 ανεμόμυλους που κρατούν μέχρι σήμερα τα ήθη και τα έθιμα του νησιού. Βλέπει και στις 2 πλευρές του νησιού.
Δάσος Καρπάθου (πυκνό πευκοδάσος) ανάμεσα Σπόα, Μεσοχώρι και Πυλές.
Εκκλησία Εφταμπατούσα (στον Άγιο Νικόλα Σπόων), με τις 7 πόρτες και τα αρχαία τριγύρω.
«Τα λείψανα της Παλαιοχριστιανικής Βασιλικής της λεγομένης "η Εφταμπατούσα" εις την θέσιν Μάραθος, βορείως του ορμίσκου του Αγίου Νικολάου.
Τα ερείπια των βυζαντινών κτισμάτων, οικιών, λουτρώνων κλπ εις την ιδίαν θέσιν»
παράκαμψη…
721 35° 38.225'n 27° 09.556'e άγνωστη, την πλησιάζει χωματόδρομος από τον Άγιο Νικόλαο.
722 35° 37.806'n 27° 09.372'e Άγιος Νικόλαος (η νότια από 2 παραλίες)
723 35° 37.381'n 27° 09.320'e Άγιος Ιωάννης Σπόων, ερημικό ξωκλήσι μέσα σε σπηλιές με σταλαχτίτες παλαιοτέρα ήταν φρούριο με πολεμίστρες για προστασία από τους πειρατές.
73 35° 37.010'n 27° 09.033'e «παραλία» Άγιου Ιωάννη με βράχια και βότσαλα
«Τα λείψανα της Παλαιοχριστιανικής Βασιλικής της λεγομένης "η Εφταμπατούσα" εις την θέσιν Μάραθος, βορείως του ορμίσκου του Αγίου Νικολάου.
Τα ερείπια των βυζαντινών κτισμάτων, οικιών, λουτρώνων κλπ εις την ιδίαν θέσιν»
παράκαμψη…
721 35° 38.225'n 27° 09.556'e άγνωστη, την πλησιάζει χωματόδρομος από τον Άγιο Νικόλαο.
722 35° 37.806'n 27° 09.372'e Άγιος Νικόλαος (η νότια από 2 παραλίες)
723 35° 37.381'n 27° 09.320'e Άγιος Ιωάννης Σπόων, ερημικό ξωκλήσι μέσα σε σπηλιές με σταλαχτίτες παλαιοτέρα ήταν φρούριο με πολεμίστρες για προστασία από τους πειρατές.
73 35° 37.010'n 27° 09.033'e «παραλία» Άγιου Ιωάννη με βράχια και βότσαλα
Κατεβαίνοντας προς την παραλία τα Άπελλα, θα δείτε αριστερά το λαξευτό εκκλησάκι του Αγίου Λουκά, μέσα στο βράχο. Στο εσωτερικό του υπάρχουν εκπληκτικές τοιχογραφίες του 12ου αιώνα.
741 35° 36.209'n 27° 09.391'e σπηλαιώδης ναός Άγιου Λουκά με τοιχογραφίες.
Διατηρείται καλύτερα το δεύτερο ζωγραφικό στρώμα που εικονίζεται στον ημισπηλαιώδη νάρθηκα. Χρονολογείται στο β' μισό του 13ου αι. Μετά τη μελέτη αποκατάστασης του μνημείου, διενεργήθηκε το 2002 ανασκαφή στον περιβάλλοντα χώρο από την 4η Εφορεία Βυζαντινών αρχαιοτήτων με χρηματοδότηση από το Υπουργείο Αιγαίου. Η ανασκαφή έδειξε ότι ο ναός ήταν τμήμα μεγαλύτερου συγκροτήματος.
Με κατεύθυνση ΒΑ το ανάγλυφο είναι ιδιαίτερα δύσκολο, με διάσπαρτους γήλοφους και ιζηματογενή πετρώματα. Θαυμάστε την τοξοειδή παραλία της Απελλάς και τους παροπλισμένους ανεμόμυλους.
Από τη διασταύρωση της Κυρά-Παναγιάς προς το ΒΑ τμήμα της Καρπάθου με μοναδικό ανάγλυφο, ένας χωματόδρομος μήκους 2,5χλμ. κατεβάζει στα Άπελλα, τοξοειδή, φαρδιά παραλία για όλα τα γούστα και ιδιαίτερα δημοφιλής, με λεπτό βοτσαλάκι, πεντακάθαρα νερά, σκιά από δένδρα και βράχια στις άκρες.
74 35° 36.173'n 27° 09.525'e Τα Άπελλα, βοτσαλιά με μικρά και μεγάλα βότσαλα.
Η πιο γνωστή παραλία της Καρπάθου με κρυστάλλινα βαθιά νερά και ωραία άσπρη άμμο και βότσαλα, 16 περίπου χιλιόμετρα βόρεια από τα Πηγάδια σε ένα καταπληκτικό πευκόφυτο περιβάλλον. Τα πεύκα ανακατεύονται στα βράχια που περικυκλώνουν τη θάλασσα. Λίγο περπάτημα, σκαλιά. Καφετέρια (?) πίσω από τον κάτω χώρο στάθμευσης.
742 35° 36.105'n 27° 09.729'e Τα μικρά Άπελλα, δίπλα (νότια).
Τα Άπελλα οι περισσότεροι επισκέπτες τα θεωρούν ως την ωραιότερη παραλία της Καρπάθου και μία από τις κορυφαίες της Μεσογείου. Άλλωστε τα Άπελλα κερδίζουν μια διάκριση σχεδόν κάθε χρόνο χάρη στα σμαραγδένια και γαλάζια νερά, τα μικρά βράχια για καταδυτικά «στοιχήματα» και τα βαθύσκια πεύκα που στεφανώνουν την παραλία. Τα νερά από τις πηγές κυλούν στις απότομες πλαγιές στη ράχης της και το φυσικό τοπίο τριγύρω -όπως και η διαδρομή μέχρι εδώ είναι πράγματι από τις ομορφότερες των Δωδεκανήσων.
75 35° 35.268'n 27° 10.714'e Κυρά Παναγιά, η πιο δημοφιλής. Όμορφη και οργανωμένη παραλία, με καθαρά νερά, άσπρη άμμο και μικρά βότσαλα, ανάμεσα σε δυο βουνά, κοντά στην παραλία Απέλλα, 14 χλμ ΒΔ των Πηγαδιών. Καταλύματα πίσω και πάνω από την παραλία.
76 35° 34.645'n 27° 11.326'e Κάτω Λάκκος, παραλία με βαθυγάλανα νερά, δέντρα που φτάνουν ως τη θάλασσα και σκόρπια βράχια. Χωματόδρομος από την Κυρά Παναγιά και στη συνέχεια με τα πόδια ή με σκάφος.
751 35° 34.868'n 27° 10.090'e Παναγία Μερτωνιάτισσα του 12ου αιώνα στον Μυρτώνα (γυρίζουμε προς τα πίσω). Μυρτώνα με τη φημισμένη πηγή
772 το ορεινό Απέρι (από το τούρκικο απέργι = πρωτεύουσα), πρωτεύουσα του νησιού από το 1700 έως το 1892. Η αρχαία Κάρπαθος. Αξιοθέατο τα επιβλητικά αρχοντικά του, οι πολλές πηγές, όπως η Μέσα Βρύση και η Βρύση του Κυρκαλού, το μεγάλο ιταλικό πετρόχτιστα γεφύρι, το κάστρο στην κορυφή του βουνού καθώς και η Εκκλησία της Θεοτόκου της Χρυσοπολίτισσας του 1855.
753 35° 32.952'n 27° 10.089'e ξωκλήσι Σταυρού στην κορυφή του λόφου, όπου βρίσκονταν η ακρόπολη της αρχαίας Καρπάθου, για την πανοραμική θέα.
Απέρι - Σπόα και οι παρακάμψεις προς τις παραλίες ανατολικά (Αχάτα, Άπελλα). Η διαδρομή ανεβοκατεβαίνει τις πλαγιές μέσα από δάση που φτάνουν μέχρι τη θάλασσα.
77 35° 33.425'n 27° 12.211'e Αχάτα μικτή με άμμο και λευκά βότσαλα, όμορφη, ήσυχη παραλία με φανταστικά χρώματα στο νερό, που βαθαίνει απότομα. Βρίσκεται κοντά στην παραλία Κυρά Παναγιάς περίπου 13 χιλιόμετρα βόρεια από τα Πηγάδια σε έναν όρμο, περικυκλωμένο από βουνά και έντονη βλάστηση .Υπάρχει μια μικρή ταβέρνα.
776 35° 32.936'n 27° 11.706'e ξωκλήσι Προφήτη Ηλία (από μονοπάτι, δεν ανεβαίνει δρόμος)
Στην κορυφή της ορθοπλαγιάς επάνω από την Αχάτα, ακριβώς στα 500μ. ψηλά, βρίσκεται ο Προφήτης Ηλίας, ένα κατάλευκο εκκλησάκι εκεί στη διαχωριστική γραμμή ουρανού και γης.
Λίγο βορειότερα το πευκοδάσος καλύπτει τα πάντα σε αυτή την περιοχή, το ανέβασμα προς την Παναγιά είναι δύσκολο.
Φεύγοντας από τη διασταύρωση στο Απέρι βόρεια για Σταυρί, κατεβαίνετε στο Κατώδι στην παραλία του Κάτω Λάκκου και στη συνέχεια για Κυρα-Παναγιά και επιστροφή από Μυρτώνα.
774 35° 32.100'n 27° 09.619'e μονή Αγίου Γεωργίου Βασσών ή Βατσών. 2 χλμ από τον οικισμό Απέρι, στα νότια. Το μεγαλύτερο και σημαντικότερο μοναστήρι της Καρπάθου με πολύ περιποιημένα κτήρια, και θέα στο τοπίο της Καρπάθου και το πέλαγος. Παλιά, λειτουργούσε σχολείο και ορφανοτροφείο, σήμερα μοναστηριακή βιβλιοθήκη.
360 35° 32.432'n 27° 10.446'e αρχή χωματόδρομου προς Άλι – Ρεματιά – Μενετές
361 35° 31.086'n 27° 10.453'e ορεινή περιοχή Ρεματιάς, διασταύρωση, συνεχίζουμε νότια.
3611 35° 30.266'n 27° 11.208'e Φράγμα Σχοινά ή Καρπάθου (κοντά στα Πηγάδια), δίπλα σε ΧΥΤΑ?
362 35° 29.271'n 27° 10.835'e έξοδος στην άσφαλτο πριν τις Μενετές (9 χλμ)
363 35° 29.366'n 27° 10.520'e Μενετές το Ηρώο, απέναντι από το νεκροταφείο.
364 35° 29.388'n 27° 10.140'e στην κορυφή, το εκκλησάκι του Αγίου Σπυρίδωνα.
365 Οι μεσαιωνικές Μενετές όμορφο πολύχρωμο χωριό, με μοναδική αρχιτεκτονική και γραφικά σοκάκια, χτισμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά του Προφήτη Ηλία. Να δείτε την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, την πιο φημισμένη του νησιού και τη σημαντική αρχαιολογική συλλογή με αγγεία, γλυπτά και εικόνες που έχουν βρεθεί στη περιοχή. Κολύμπι στην παραλία Αμμοοπή.
366 35° 29.503'n 27° 10.125'e εκκλησία της Παναγίας, χτισμένη κυριολεκτικά πάνω σε έναν απότομο βράχο, για να ξεχωρίζει από μακριά με κολόνες από την παλαιοχριστιανική βασιλικά της Αγίας Αναστασίας στην Αρκάσα. Αξίζει να επισκεφτεί κανείς τις Βυζαντινές εκκλησίες του Αγίου Μάμα και του Αγίου Αντωνίου (δίπλα στην εκκλησία της Παναγίας) και την αρχαιολογική συλλογή που φιλοξενείται στο χωριό, με ευρήματα από τη γύρω περιοχή.
367 35° 28.841'n 27° 08.836'e εκκλησάκι Άγιου Μάμα με κωνικό «σαρακήνικο» τρούλο και τοιχογραφίες του 1300.
Αρκάσα (συνεχίζουμε βόρεια. Το νότιο τμήμα περιγράφεται στη Β’ διαδρομή)
36 35° 29.515'n 27° 07.028'e το Φοινίκι όμορφη αμμουδιά με καθαρά νερά και ψαροταβέρνες.
Παλιό παραθαλάσσιο ψαροχώρι, που διατηρεί το χρώμα του, με λιμανάκι και μικρές ψαροταβέρνες. Από εδώ μπορείτε να πάρετε το ταχύπλοο για να επισκεφτείτε την Κάσο σε τακτικά δρομολόγια.
Εδώ βρίσκεται το μνημείο «Πλοίο της Σωτηρίας». Ο λόγος για την «Ιμμακολάτα», που στις 8 Οκτωβρίου του 1944 ξεκίνησε από το Φοινίκι με 7 άνδρες, για να φτάσει στην Αλεξάνδρεια, φέροντας το μήνυμα της επαναστατημένης Καρπάθου στην ελληνική κυβέρνηση
37 35° 29.833'n 27° 06.904'e Καμαράκια, πινακίδα ότι τα θαλάσσια ρεύματα είναι ισχυρά!
38 35° 29.990'n 27° 06.878'e παραλία κάτω από την ταβέρνα Κέδρος
39 35° 30.266'n 27° 06.813'e Άγιος Γεώργιος
40 35° 31.337'n 27° 06.531'e Σικέλαος
41 35° 32.527'n 27° 06.789'e Πρόνι ή Πρωνί
42 35° 33.293'n 27° 06.459'e Άδεια ή Άδια
421 35° 33.461'n 27° 06.424'e ταβέρνα Ευδοξία, θέα θάλασσα, μας την πρότειναν
Το φαράγγι της Φλασκιάς πίσω από την παραλία Άδεια μπορεί να εξελιχτεί στο πιο δημοφιλές αναρριχητικό πεδίο του νησιού και σε ένα από τα καλύτερα στην Ελλάδα. Τα βράχια του είναι καλής ποιότητας, η επιφάνεια της ορθοπλαγιάς πολύ μεγάλη, το τοπίο ιδιαίτερα όμορφο και η πρόσβαση πολύ εύκολη, με ασφαλτόδρομο. Εδώ υπάρχουν ήδη 20 αναρριχητικές διαδρομές, και υπάρχει «έδαφος» για περισσότερες από 200. Σε αυτή τη φάση του έργου, εδώ, αλλά και στη γειτονική παραλία Ηλιώντας, μπορούν να ασφαλιστούν 50 νέες αναρριχητικές διαδρομές.
43 35° 33.726'n 27° 05.693'e Ηλιώντας, δεν κατεβαίνει δρόμος
44 35° 34.960'n 27° 04.711'e Ποτάλι
Στον Λευκό, από τα δημοφιλέστερα παραθαλάσσια χωριά με αμμουδερές παραλίες, θα επισκεφθείτε την Ακρόπολη στη θέση «Πελεκητό», το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου (13ος αι.) και το Σώκαστρο, νησί που κάποτε ήταν χερσόνησος, με βυζαντινά και μεσαιωνικά ερείπια.
451 35° 35.815'n 27° 05.786'e Άγιος Γεώργιος Λευκού, βυζαντινό εκκλησάκι στον Πάνω Λευκό
452 35° 35.599'n 27° 04.887'e ρωμαϊκά υδραγωγεία στον Λευκό, δεξαμενή και προϊστορικό μενίρ
Κοντά στο παραλιακό χωριό Λευκός, 33 χλμ ΒΔ των Πηγαδιών, τρεις παραλίες με άσπρες αμμουδιές και σμαραγδένια νερά. Η πρώτη είναι η πλέον καλά οργανωμένη και ονομάζεται «Γιαλού Χωράφι». Αμέσως μετά η σχετικά ήσυχη μικρή αμμουδιά της «Παναγιάς το Λιμάνι» και τέλος η μεγάλη και εντυπωσιακή παραλία του Φραγκολιμνιώνα καλά οργανωμένη, απέναντι από το νησάκι του Σώκαστρου.
45 35° 35.253'n 27° 04.240'e Λευκού (3) Γιαλού Χωράφι, λευκή οργανωμένη αμμουδιά
46 35° 35.239'n 27° 04.086'e Λευκού (2) Παναγιάς το Λιμάνι, λευκή ψιλή άμμο
47 35° 35.377'n 27° 04.119'e Λευκού (1) Φραγκολιμνιώνα με θέα στο νησάκι Σώκαστρο
48 35° 35.728'n 27° 03.944'e Πέρδικας ποτάμι
49 35° 36.637'n 27° 05.015'e άγνωστη, ο χωματόδρομος σταματάει αρκετά ψηλά και πίσω της.
50 35° 36.861'n 27° 05.287'e Λαρέ
51 35° 37.576'n 27° 05.591'e Σαμάκι
52 35° 37.697'n 27° 05.865'e Αλυκή, δεν κατεβαίνει δρόμος αλλά περνάει από πάνω της
521 35° 37.860'n 27° 06.566'e μικρός χώρος στάθμευσης πάνω απ’ το Μεσοχώρι
522 35° 37.947'n 27° 06.605'e Μεσοχώρι – Παναγιά Βρυσιανή από τις πηγές κάτω από την εκκλησία
το Μεσοχώρι, το καλύτερο μπαλκόνι για ρομαντικά δειλινά με φόντο το Αιγαίο και ξεκούραση το απομεσήμερο στο καφενεδάκι της πλατείας ή στο δροσερό μοναστήρι της Παναγίας της Βρυσιανής. Εντυπωσιακά τα παραδοσιακά καρπαθιώτικα σπίτια με τις βοτσαλωτές αυλές.
523 35° 37.994'n 27° 06.500'e Σκόπη ή Σκοπή, από τις μεγαλύτερες πλατείες των Δωδεκανήσων Θέα
Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, το Μεσοχώρι είναι κατά πολλούς το ρομαντικότερο σημείο της Καρπάθου, με τα κατάλευκα σπιτάκια να σταματούν στη Σκόπη, το μπαλκόνι που μοιάζει να κτίστηκε ακριβώς για να ατενίζει από ψηλά το πέλαγος. Κάτω από το Μεσοχώρι, ο Λευκός, με τις διαδοχικές αμμουδιές του, είναι ένα από τα δημοφιλέστερα παραθαλάσσια χωριά του νησιού.
Ο γραφικός οικισμός του Μεσοχωρίου αποτελεί αξιοθέατο, καθώς μοιάζει να κρέμεται από το βράχο ακριβώς πάνω απ' τη θάλασσα, με ωραία θέα στο ηλιοβασίλεμα. Στο Μεσοχώρι χαρακτηριστικά είναι τα παραδοσιακά σπίτια, τα οποία αποτελούνται από τρία οικοδομήματα, το μεγάλο σπίτι, το μικρό σπίτι και το φούρνο, τα οποία βρίσκονται κολλημένα το ένα με το άλλο. Πρόκειται για ένα θαυμαστό κι ασυνήθιστο θέαμα που πρέπει οπωσδήποτε να δείτε.
Κατά γενική ομολογία, μεταξύ των πιο γραφικών χωριών της Καρπάθου. Κτισμένο σε ύψωμα, ξεχωρίζει για την καταπληκτική του θέα και το μαγευτικό του ηλιοβασίλεμα. Με μια απλή περιήγηση στους δρόμους του οικισμού ο επισκέπτης θα θαυμάσει την αυθεντική νησιωτική εικόνα της αρχιτεκτονικής των κτηρίων και να απολαύσει τον καφέ του σε κάποιο παραδοσιακό καφενεδάκι. Η κεντρική εκκλησία της Παναγίας σας περιμένει.
53 35° 38.556'n 27° 07.208'e Μακρυγιαλός, κατεβαίνει δρόμος
541 35° 38.998'n 27° 07.565'e τέλος χωματόδρομου, πάνω από την Αγία Ειρήνη με θέα.
54 35° 39.829'n 27° 07.533'e Αγία Ειρήνη, πρόσβαση από τη θάλασσα.
παράκαμψη …
Στον δρόμο Όλυμπος – Σπόα, μια διαδρομή προς τη δυτική πλευρά του νησιού, πάει προς το χωριό Πέι. Πολύ καλή διαδρομή σε καλό χώμα μέσα από δάση (σχόλιο μοτοσικλετιστή).
551 35° 42.584'n 27° 09.031'e Πέι (= πέδι (πεδίον)). Εκκλησάκι Αγίας Μαρίνας με τις βυζαντινές αρχαιότητες
552 35° 43.251'n 27° 09.584'e εκκλησάκι πίσω και πάνω από την παραλία Ευγώνυμος, χωματόδρομος
Στον δρόμο Όλυμπος – Σπόα, μια διαδρομή προς τη δυτική πλευρά του νησιού, πάει προς το χωριό Πέι. Πολύ καλή διαδρομή σε καλό χώμα μέσα από δάση (σχόλιο μοτοσικλετιστή).
551 35° 42.584'n 27° 09.031'e Πέι (= πέδι (πεδίον)). Εκκλησάκι Αγίας Μαρίνας με τις βυζαντινές αρχαιότητες
552 35° 43.251'n 27° 09.584'e εκκλησάκι πίσω και πάνω από την παραλία Ευγώνυμος, χωματόδρομος
561 35° 43.677'n 27° 10.553'e ξωκλήσι Προφήτη Ηλία στην ομώνυμη κορυφή στα 719 μ., μονοπάτι.
562 35° 44.386'n 27° 10.830'e ξωκλήσι Ευαγγελισμού στον κεντρικό δρόμο Όλυμπος - Σπόα
563 35° 44.320'n 27° 10.338'e το εκκλησάκι του Χριστού στην ΝΔ άκρη της Ολύμπου με ωραία θέα.
564 35° 44.579'n 27° 10.646'e διαστ/ση στον κεντρικό, δυτικά σε 1,5 χλμ το "Αρχιπέλαγος"
000 35° 44.532'n 27° 10.260'e διαμερίσματα "Όλυμπος Αρχιπέλαγος".
Τέλος Α «κυκλικής» διαδρομής
Κάρπαθος Β. Νότια «κυκλική» διαδρομή με αφετηρία και τερματισμό στην Όλυμπο.
000 35° 44.532'n 27° 10.260'e διαμερίσματα διαμονής «Όλυμπος Αρχιπέλαγος», Σπόα – Απέρι
78 35° 31.558'n 27° 11.902'e Βρόντης με άμμο και βότσαλα. Οργανωμένη.
781 35° 30.825'n 27° 12.061'e ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής Αγίας Φωτεινής 6ου αιώνα.
Άφωτη οργανωμένη ωραία αμμουδερή παραλία κοντά στην πρωτεύουσα του νησιού τα Πηγάδια.
80 35° 30.500'n 27° 12.490'e παραλία στα Πηγάδια
811 35° 30.519'n 27° 12.690'e Αρχαιολογικό Μουσείο Καρπάθου Δευ κλειστό, Τρι-Κυρ 09–14, 2 €
Στο ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής κτήριο του Επαρχείου (από την εποχή της Ιταλοκρατίας) στα Πηγάδια, με τις υπέροχες καμάρες, στο αριστερό άκρο του λιμανιού με εκθέματα από τα Προϊστορικά και τα Ιστορικά χρόνια. Εδώ υπάρχει και κέντρο ενημέρωσης για την προστασία της μεσογειακής φώκιας.
0 35° 30.577'n 27° 12.923'e Πηγάδια, Ποτίδαιον ή Ποσίδαιον των αρχαίων, πρωτεύουσα και κεντρικό λιμάνι
Εύκολη η πρόσβαση στον Βούνο, ύψωμα με θέα, εκεί που πιθανώς υπήρχε ακρόπολη στους ιστορικούς χρόνους
Στα Πηγάδια επισκεφθείτε την Σπηλιά του Ποσειδώνα που βρίσκεται στην περιοχή Μύλοι. Πρόκειται για ένα λαξευτό τάφο ή κάποιο ιερό. Υπάρχουν ενδείξεις ότι μπροστά από τον τάφο υπήρχε ξύλινο στέγαστρο. Ίσως ήταν ιερό αφιερωμένο στη θεά Αφροδίτη από το γεγονός ότι έχουν βρεθεί αγαλματίδια της Αφροδίτης στην περιοχή. Η σπηλιά του Ποσειδώνα έχει διαβρωθεί από τη συνεχή χρήση της από κτηνοτρόφους. Έχουν βρεθεί επίσης τάφοι από την Μινωική και Μυκηναϊκή εποχής στην γύρω περιοχή.
001 35° 30.451'n 27° 13.727'e ξωκλήσι Προφήτη Ζαχαρία για τη θέα στο πέλαγος.
Πηγάδια – Παναγία Λαρνιώτισσα – Αγία Κυριακή, μέσα από δάση με ωραία θέα στη θάλασσα.
003 35° 29.923'n 27° 13.699'e ξωκλήσι Αγίας Κυριακής πάνω σε βράχο με ωραία θέα. Πευκοδάσος.
01 35° 28.889'n 27° 13.258'e Πουλιού πηγάδι
011 35° 28.996'n 27° 12.820'e Βαθυπόταμος, δεν τη λες και παραλία!
02 35° 28.920'n 27° 12.512'e Πουλιού ποτάμι (?)
03 35° 28.743'n 27° 11.860'e Μικρή Αμμοοπή ή Αμμοοπή ή Αμμωπή (3 αμμουδιές) σε μικρή απόσταση από την Μεγάλη με λεπτή άμμο, γαλάζια νερά, οργανωμένη, με αρμυρίκια, θαλάσσια σπορ και ταβέρνες. Μας είπαν να την αποφύγουμε λόγω προβλημάτων με αποχετεύσεις.
04 35° 28.613'n 27° 11.810'e Μεγάλη Αμμοοπή (ή Βοτσαλάκια) δημοφιλής σε οικογένειες με παιδιά καθώς τα νερά της είναι ρηχά. Δημόσια συγκοινωνία (λεωφορείο) από και προς τα Πηγάδια.
05 35° 28.531'n 27° 11.803'e Βοτσαλάκια
06 35° 28.199'n 27° 11.597'e Καστέλια
07 35° 28.151'n 27° 11.491'e …
08 35° 27.940'n 27° 11.239'e Φώκια
09 35° 27.745'n 27° 10.420'e Κακό πλάι, δεν βλέπω δρόμο
10 35° 27.536'n 27° 10.259'e Τατί (?) αμμουδιά
111 35° 27.087'n 27° 09.730'e ξωκλήσι Άγιου Συμεών, στον δρόμο προς την παραλία Δαματρία
12 35° 26.903'n 27° 09.666'e Χριστού πηγάδι, έξω από την πόλη Πηγάδια, την πρωτεύουσα του νησιού. Είναι η παραλία η οποία προσελκύει τους περισσότερους επισκέπτες. Απλώνεται για μερικά χιλιόμετρα και έχει όμορφη άμμο και θαυμάσια νερά. Οργανωμένη με ομπρέλες και ξαπλώστρες καταλύματα και ταβέρνες κοντά στην παραλία.
13 35° 26.657'n 27° 09.596'e Πρασονήσι
14 35° 26.434'n 27° 09.351'e Βαθά, μεγάλη παραλία με άμμο και βότσαλα.
15 35° 25.914'n 27° 09.317'e Λιμνί (μπροστά στο ξενοδοχείο Ειρήνη)
16 35° 25.558'n 27° 09.071'e Μακρύς Γιαλός, ρηχή ιδανικη για σέρφ δίπλα στο αεροδρόμιο.
161 35° 25.576'n 27° 10.331'e υπολείμματα ναυαγίου Τούρκικου φορτηγού πλοίου από τις αρχές της δεκαετίας 2000
165 35° 25.040'n 27° 09.693'e ξωκκλήσι Αγίου Μηνά, στα βράχια
Πανέμορφες παραλίες με λευκή εκτυφλωτική άμμο, ρηχά νερά στη ΝΔ ακτή του νησιού 21 περίπου χιλιόμετρα από τα Πηγάδια. Υπάρχουν πλέον ομπρέλες και στις 2 παραλίες και μία καφετέρια. Κέδροι στους αμμόλοφους. Προσοχή: Αν φυσάει, η αμμοβολή είναι επώδυνη!
18 35° 24.603'n 27° 09.174'e Διακόφτης 2
19 35° 24.093'n 27° 08.136'e Έξω Έλαρις
20 35° 24.189'n 27° 08.263'e Μέσα Έλαρις
21 35° 25.167'n 27° 08.445'e Μιτι
22 35° 25.377'n 27° 08.190'e Μιχαλιού Κήπος, χοντρή άμμος, κέδροι του Λιβάνου!
23 35° 25.573'n 27° 07.991'e Ψωριάρη Πλάκα ή Ψωράρης, μεγάλη αμμώδης παραλία.
24 35° 25.744'n 27° 07.296'e Πούντα
25 35° 25.781'n 27° 06.640'e Αγριλαοπόταμος, όμορφη παραλία με λευκή άμμο, ρηχά νερά και ιδανική για σερφινγκ, πίσω από το αεροδρόμιο. Υπάρχει μια καντίνα για όλα τα απαραίτητα εφόδια.
26 35° 25.894'n 27° 06.433'e Μυλωνά Αυλάκι
27 35° 26.263'n 27° 06.063'e Βαθύς Ποταμός
28 35° 26.437'n 27° 05.734'e Μερτα, δεν έχει δρόμο
29 35° 26.476'n 27° 05.584'e Αράκη, πλησιάζει χωματόδρομος
30 35° 26.605'n 27° 05.443'e … κατεβαίνει χωματόδρομος
31 35° 26.740'n 27° 04.972'e Άι Θώρος ή Άγ.Θεόδωρος. Ταβέρνα πάνω/δίπλα στο εκκλησάκι, βότσαλα και βράχια
32 35° 27.639'n 27° 05.911'e Τραχανάμμος
Περιοχή Τραχανάμμος Κέδροι που βρίσκονται κοντά στην θάλασσα και προσδίδουν στην περιοχή ένα χρώμα μοναδικό. Σημειώνουμε εδώ ότι τα συγκεκριμένα θαμνοειδή φυτά θεωρούνται προστατευόμενα. Η περιοχή οριοθετείται από τους κόλπους Λαρές, Άδειας, Βρόντης και το ακρωτήρι Μάραθος (κάτω από τα Σπόα, κοντά στον Άγιο Νικόλαο). Το μεγαλύτερο μέρος καλύπτεται από το βουνό Καλή Λίμνη.
Υπάρχουν επίσης εκτεταμένα δάση κωνοφόρων με Pinus Brutia. Συναντούμε επίσης απότομους γκρεμούς και περιορισμένης έκτασης αμμώδεις παραλίες, σάρες, χάσματα και μικρά φαράγγια που είναι όλα χαρακτηριστικά του νησιού. Επίσης πηγές με τρεχούμενο νερό, οι οποίες περιβάλλονται από βλάστηση με υδροχαρή φυτά. Έχει μεγάλη αισθητική αξία η περιοχή αυτή λόγω της γεωμορφολογίας της και των πευκοδασών της.
Υπάρχουν πολλά σπάνια και ενδημικά είδη φυτών και ζώων. Το Φυτό Silene Holzmanii είναι ένα τρωτό είδος, ενδημικό του Αιγαίου, το οποίο προστατεύεται από την Συνθήκη της Βέρνης και την Ελληνική Νομοθεσία (Προεδρικό Διάταγμα 67/81).
33 35° 27.822'n 27° 06.344'e Τοιχιασμενάκι
34 35° 28.388'n 27° 06.741'e Αγίου Νικολάου Αρκάσας
351 35° 28.571'n 27° 06.581'e Ακρόπολη Αρχαίας Αρκάσας
Κατάλογος αρχαιολογικών χώρων Καρπάθου
Γ' Αρκάσα:
Τα λείψανα της παλαιοχριστιανικής βασιλικής της Αγίας Αναστασίας μετά των ψηφιδωτών, εις τον χώρον της αρχαίας Αρκεσείας.
Τα λείψανα της παλαιοχριστιανικής βασιλικής της επονομαζομένης "ο Άγιος Κωνσταντίνος" μετά των ψηφιδωτών εις τον ως άνω χώρον.
Τον ναΐσκον του Αγίου Νικολάου εις τον αυτόν ως άνω χώρον.
Τα λείψανα του Μεσαιωνικού τείχους επί του Παλαιοκάστρου.
Τα λείψανα του Βυζαντινού ναού επί του Παλαιοκάστρου.
Τας δύο επί των βράχων λαξευμένας κιστέρνας ως και ετέραν ακάλυπτον, επί του Παλαιοκάστρου.
Τα λείψανα του ερειπωμένου ναού του λεγομένου "Αρχιστράτηγος", αριστερά της οδού από Μενετών εις Αρκάσαν..."
Δύο όμορφα πέτρινα γεφύρια ένα 2τοξο κι ένα 3τοξο
Στην Αρκάσα δεσπόζει ο λόφος του Παλαιόκαστρου με λείψανα από την αρχαιότητα, την Ενετοκρατία και την Τουρκοκρατία. Επισκεφθείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο και την παλαιοχριστιανική βασιλική της Αγίας Αναστασίας (4ος αι.) με θαυμάσια ψηφιδωτά.
Παλαιόκαστρο. Μία από τις τέσσερις Δωρικές πόλεις της Καρπάθου ήταν η Αρκεσία και για να την γνωρίσετε χρειάζεται 10-15 λεπτά περπάτημα από την Αγία Σοφία. Το λαξευμένο στα βράχια μονοπάτι μπορεί να φαίνεται ανηφορικό, αλλά είναι σύντομο και πέρα από τη μοναδική αίσθηση του να περπατάτε μέσα σε μια αρχαία πόλη, η θέα θα σας αποζημιώσει με το παραπάνω. Στο Παλαιόκαστρο, ή Παλιόκαστρο όπως το ονομάζουν, οι αιώνες της ιστορίας της Καρπάθου συναντώνται με τρόπο μοναδικό. Πάνω από τα κυκλώπεια μυκηναϊκά τείχη στοιβάζονται σωροί από πέτρες μεσαιωνικών κτισμάτων, κιονόκρανα και στήλες επαναχρησιμοποιούνται για να φτιάξουν «μιτάτα», αρχαίες δεξαμενές χάσκουν και δίπλα τους στέκονται ακόμη κρυφά-αόρατα παρατηρητήρια του πελάγους. Η αρχαία Αρκεσία είναι πάντα ανοιχτή στο κοινό και πάντα έχει να προσφέρει κάτι σημαντικό σε όποιον την επισκεφθεί.
352 35° 28.507'n 27° 06.796'e ξωκλήσι Αγίας Σοφίας πίσω από την παραλία.
Μικρός χώρος στάθμευσης. Στην περιοχή της Αρκάσας, εκεί που σήμερα είναι χτισμένο το εκκλησάκι της Αγίας Σοφίας, υπήρχε μια παλαιοχριστιανική βασιλική του 4ου-6ου αιώνα, λείψανα της οποίας σώζονται ακόμα. Η εκκλησία της Αγίας Αναστασίας είναι του 5ου αιώνα και διαθέτει θαυμάσια ψηφιδωτά.
Η παραλία Αρκάσα είναι επίσης γνωστή ως Παραλία Αγίου Νικολάου. Όμορφη αμμουδιά με λευκή άμμο και ρηχά νερά, μία από τις καλύτερες παραλίες του νησιού για σερφινγκ - πάντα υπάρχουν μεγάλα κύματα. Χαρακτηριστικό της είναι τα παραθαλάσσια ταβερνάκια με φρέσκο ψάρι και ντόπια κουζίνα. Υπάρχουν ξαπλώστρες, ομπρέλες και ντους. Προσβάσιμη με αυτοκίνητο ή λεωφορείο από τα Πηγάδια.
353 35° 28.530'n 27° 06.805'e Η Αρκάσα αποτελούσε έναν από τους τέσσερις δήμους των κλασικών και μετέπειτα χρόνων. Η διάρκεια ζωής του οικισμού δεν μπορεί να προσδιοριστεί, γιατί δεν υπάρχουν στοιχεία από ανασκαφικά δεδομένα. Ο αρχαιολογικός χώρος της Αρκάσας, αποτελείται από την Ακρόπολη του Παλαιοκάστρου με εμφανή κατάλοιπα οχύρωσης των αρχαϊκών χρόνων και με πύργους της κλασικής και ελληνιστικής εποχής. Διατηρούνται ερείπια κτηρίων και δεξαμενών σε καλή κατάσταση. Σώζονται τα θεμέλια μίας τρίκλιτης βασιλικής παλαιοχριστιανικής περιόδου με ημικυκλικές αψίδες και μονολιθικούς μαρμάρινους κίονες. Βόρεια-βορειοανατολικά του Παλαιοκάστρου απλώνεται η πεδιάδα της Αρκάσας με δυο λιμάνια εν χρήσει από την αρχαιότητα. Έχουν ανασκαφεί δύο παλαιοχριστιανικές βασιλικές. Η πρώτη και μεγαλύτερη, αλλά και η πλησιέστερη στα λιμάνια είναι η παλαιοχριστιανική βασιλική του πρεσβυτέρου Αλύπου. Μετά από καταστροφή των αρχών του 6ου αι. μ.Χ., η βασιλική ανακατασκευάζεται με πλούσια ψηφιδωτά δάπεδα και με επιγραφές που αναφέρουν τον Επίσκοπο Κύρο και το όνομα της αγίας, στην οποία αφιερώθηκε η βασιλική, γνωστή ως Αγία Αναστασία. Η δεύτερη μεγάλη βασιλική που ανεσκάφη από τους ίδιους ανασκαφείς είναι η βασιλική του πρεσβυτέρου Ευχαρίστου. Στην ανατολική πλευρά του οικισμού σώζονται δύο μεσοβυζαντινές εκκλησίες, η Παναγία η Μαρμαρινή και ο Άγιος Γεώργιος.
353 35° 28.611'n 27° 07.198'e Εκκλησία Υπαπαντή στην Αρκάσα
Λαογραφικό και Αρχαιολογικό μουσείο Αρκάσας
Καθώς πηγαίνετε αριστερά, η Αρκάσα εμφανίζεται πυκνοδομημένη και πολύκοσμη, αλλά λίγο πριν στη διασταύρωση φεύγετε δεξιά για Φοινίκι που βρίσκεται στα δεξιά του κόλπου. Ακόμη πιο πριν, όμως, υπάρχει η πλαζ Καμαράκια, με τη φύση να πρωτοστατεί σε εικαστικές δημιουργίες.
Φοινίκι, ονομασία που μάλλον οφείλει στους αρχαίους κατοίκους της περιοχής.
Συκέλαο
401 οι Πυλές με τα πολλά περιβόλια. Ηλιοβασίλεμα με θέα στην Κάσο
402 Υπαίθριο αγροτικό μουσείο Πυλών
411 Το Όθος στα 510μ υψόμετρο – το ψηλότερο χωριό της Καρπάθου – με αμφιθεατρικά χτισμένα σπίτια και πανοραμική θέα. Χωριό-αξιοθέατο, που συχνά χάνεται στα σύννεφα. Το Λαογραφικό Μουσείο Όθου αναπαριστά παραδοσιακό σπίτι του νησιού με τα υφαντά, τα κεντήματα και τον ξυλόγλυπτο σουφά του.
771 η Βωλάδα με τα ασπρισμένα δρομάκια και τις λουλουδιασμένες αυλές,
Βωλάδα - θέση Κόλλα: ωραίο ανέβασμα με θέα περιμετρικά που όμως σταματάει στο ραντάρ της αεροπορίας.
Στην περιοχή Βωλάδα βρίσκονται τα ερείπια των τριών κάστρων. Στην Αρκάσα, τα λείψανα παλαιοχριστιανικής βασιλικής που βρίσκονται κυριολεκτικά πάνω στην άμμο θα σας εντυπωσιάσουν, ενώ στο Λευκό θα δείτε μέρη που σώζονται από την Ακρόπολη της περιοχής.
Στην καταπράσινη Βωλάδα θα χαρείτε όμορφους περιπάτους στα δαιδαλώδη σοκάκια με τις ασπρισμένες αυλές και τις ολάνθιστες μπουκαμβίλιες, καθώς και πεζοπορικές διαδρομές στο οροπέδιο της Λάστου (κορυφή Καλή Λίμνη 1215μ), γεμάτο με αγροικίες και γραφικά εκκλησάκια.
Μικρή κυκλική διαδρομή στο οροπέδιο της Λάστου, αν έχουμε χρόνο και διάθεση.
Στην έξοδο της όμορφης Βωλάδας, στο ψηλότερο σημείο, φεύγετε δεξιά για την τοποθεσία Πίνη και την κορυφή Κόλλα, που είναι και η μονάδα της Αεροπορίας. Μαγευτική διαδρομή, με τα πεύκα σε πολλά σημεία να σκιάζουν την πορεία σας, η θάλασσα εκατοντάδες μέτρα χαμηλότερα, και το υψόμετρο γύρω στα 700μ. Τα Πηγάδια στο βάθος με τον τεράστιο κόλπο τους και αρκετά πίσω μακρινός εξώστης, οι Μενετές. Υπέροχη διαδρομή, δύσκολη για συμβατικά αυτοκίνητα μόνο 4x4 γιατί οι κλίσεις είναι μεγάλες.
Το οροπέδιο της «Λάστου», από τις πιό όμορφες εξοχές της Καρπάθου.
Εδώ βρίσκεται η ψηλότερη κορυφή της Δωδεκανήσου η “Καλή Λίμνη” με υψόμετρο 1215 μ. Σηματοδοτημένο μονοπάτι οδηγεί στην κορυφή. Το οροπέδιο της Λάστου είναι γεμάτο με γραφικές αγροικίες, εκκλησάκια και αμπέλια. Σε μια από τις παλιές αγροικίες λειτουργεί παραδοσιακή αυθεντική Ταβέρνα (Καλή Λίμνη), που προσφέρει ντόπια κρέατα, ακόμα και κυνήγι.
778 35° 32.837'n 27° 09.460'e διασταύρωση βόρεια πριν την είσοδο στο χωριό Βωλάδα.
776 35° 34.198'n 27° 09.806'e Κόλλα, εγκ/σεις αεροπορίας, θέα (πάνω από την Βωλάδα)
775 35° 34.633'n 27° 08.709'e εκκλησάκι (Αγίων Ταξιαρχών?) στη Λάστο
752 35° 34.784'n 27° 08.366'e ταβέρνα του Θανάση (Καλή Λίμνη – Καλή Καρδιά 104/187 5/15 κριτικές) στη Λάστο.
777 35° 34.524'n 27° 09.889'e ξωκκλήσι Αγίου Νικολάου (στη Λάστο)
Επιστροφή στη Βωλάδα και συνέχεια προς Απέρι – Μυρτώνα.
Στην έξοδο της όμορφης Βωλάδας, στο ψηλότερο σημείο, φεύγετε δεξιά για την τοποθεσία Πίνη και την κορυφή Κόλλα, που είναι και η μονάδα της Αεροπορίας. Μαγευτική διαδρομή, με τα πεύκα σε πολλά σημεία να σκιάζουν την πορεία σας, η θάλασσα εκατοντάδες μέτρα χαμηλότερα, και το υψόμετρο γύρω στα 700μ. Τα Πηγάδια στο βάθος με τον τεράστιο κόλπο τους και αρκετά πίσω μακρινός εξώστης, οι Μενετές. Υπέροχη διαδρομή, δύσκολη για συμβατικά αυτοκίνητα μόνο 4x4 γιατί οι κλίσεις είναι μεγάλες.
Το οροπέδιο της «Λάστου», από τις πιό όμορφες εξοχές της Καρπάθου.
Εδώ βρίσκεται η ψηλότερη κορυφή της Δωδεκανήσου η “Καλή Λίμνη” με υψόμετρο 1215 μ. Σηματοδοτημένο μονοπάτι οδηγεί στην κορυφή. Το οροπέδιο της Λάστου είναι γεμάτο με γραφικές αγροικίες, εκκλησάκια και αμπέλια. Σε μια από τις παλιές αγροικίες λειτουργεί παραδοσιακή αυθεντική Ταβέρνα (Καλή Λίμνη), που προσφέρει ντόπια κρέατα, ακόμα και κυνήγι.
778 35° 32.837'n 27° 09.460'e διασταύρωση βόρεια πριν την είσοδο στο χωριό Βωλάδα.
776 35° 34.198'n 27° 09.806'e Κόλλα, εγκ/σεις αεροπορίας, θέα (πάνω από την Βωλάδα)
775 35° 34.633'n 27° 08.709'e εκκλησάκι (Αγίων Ταξιαρχών?) στη Λάστο
752 35° 34.784'n 27° 08.366'e ταβέρνα του Θανάση (Καλή Λίμνη – Καλή Καρδιά 104/187 5/15 κριτικές) στη Λάστο.
777 35° 34.524'n 27° 09.889'e ξωκκλήσι Αγίου Νικολάου (στη Λάστο)
Επιστροφή στη Βωλάδα και συνέχεια προς Απέρι – Μυρτώνα.
Μυρτώνας – Σπόα – Όλυμπος.
Τέλος Β «κυκλικής» διαδρομής
