Ηφαιστειογενές νησί, το ένατο μεγαλύτερο της Ελλάδας, με έκταση 476 τ. χλμ. Βρίσκεται στο Βόρειο Αιγαίο, στο Θρακικό πέλαγος, ανάμεσα στο Άγιον Όρος, τη Σαμοθράκη, την Ίμβρο και τη Λέσβο. Μαζί με τον Άγιο Ευστράτιο αποτελούν την επαρχία Λήμνου του νομού Λέσβου.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Λήμνος και η Ίμβρος αποτελούσαν κάποτε ένα νησί που ανήκε σ’ έναν ηγεμόνα, που μετά το θάνατό του το άφησε στους δυο γιους του. Ο ένας απ’ αυτούς θέλησε να εξαπατήσει τον άλλο παίρνοντας για τον εαυτό του κατά τη διανομή το μεγαλύτερο μέρος. Τιμωρήθηκε όμως από τους θεούς, οι οποίοι χώρισαν το νησί μοιράζοντας το δίκαια. Έτσι δημιουργήθηκε η θάλασσα ανάμεσα στην Ίμβρο και τη Λήμνο.
Ο μύθος ίσως έχει μία ιστορική βάση, διότι στον κόλπο του Αγίου Ερμολάου, στο βυθό της θάλασσας διακρίνονται κτήρια και μαρμάρινοι κρουνοί, που δίνουν την εντύπωση βυθισμένης πολιτείας και φέρουν το όνομα Μύθωνες. Η Λήμνος στους πανάρχαιους χρόνους εμφανίζεται να είχε μία μόνο πόλη, που ο Όμηρος την ονομάζει Λήμνο. Άγνωστο είναι ποια ήταν αυτή η πόλη. Ενδεχομένως να ήταν η Ηφαιστία ή η καταποντισμένη σήμερα πόλη Χρύση ΒΑ της Πλάκας.
Το όνομα Λήμνος προέρχεται είτε από την ομηρική λέξη Λήιον, που προσδιορίζει το σπαρμένο χωράφι, τον αγρό, ή από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις «ληίς» (που σημαίνει κοπάδι) + «μήλο» (που σημαίνει πρόβατο), δηλαδή νήσος κοπαδιών αιγοπροβάτων. Η τελευταία αυτή εκδοχή φέρεται και η επικρατέστερη, επειδή η Λήμνος είναι το πεδινότερο νησί του Αιγαίου με μεγάλη παραγωγή αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων από την αρχαιότητα. Στους κλασικούς χρόνους ήταν ο σιτοβολώνας της αρχαίας Αθήνας, από την οποία άλλωστε κατελήφθη, και αργότερα ο προμηθευτής σιταριού της αυτοκρατορικής αυλής του Βυζαντίου. Ακόμα και σήμερα, το σήμα κατατεθέν της Λήμνου είναι τα σπαρμένα σιταροχώραφα που φθάνουν ως την άκρη της θάλασσας.
Η Ανεμόεσσα (απ’ τους αέρηδες) αλλά και Αιθάλεια ή Αιθαλία (απ’ τον καπνό του ηφαιστείου της), Πυρόεσσα (λόγω του ηφαιστείου της), Δίπολις (από τις δύο αρχαίες πόλεις της, την Μύρινα και την Ηφαιστία), Σιντηίς (από τους Σίντιες τους πρώτους κατοίκους της), Αμπελόεσσα (απ’ τους αμπελώνες της), Υψιπύλεια (από τη μυθική βασίλισσα Υψιπύλη) και Ηφαίστεια νήσος (το νησί του Ηφαίστου) των αρχαίων.
Η Σταλημένη των Ενετών και των Φράγκων (ίσως από το «στα Λήμνου»).
Η Λήμνος του Ομήρου και εμάς των νεότερων.
«Λήμνος γαιάων πολύ φιλτάτη απασέων» του Ομήρου!
(Λήμνος, η πιο αγαπημένη απ’ όλες τις στεριές)
Αυτή την ποιητική φράση βάζει ο Όμηρος στα χείλη του Ηφαίστου για να δείξει την ευγνωμοσύνη και την ικανοποίηση του μυθολογικού θεού, ο οποίος διωγμένος από τον Όλυμπο βρήκε φιλοξενία στη Λήμνο και συμπαράσταση από τους κατοίκους της.
Όμηρος – Οδύσεια (μετάφραση Καζαντζάκη – Κακριδή)
Ραψωδία θ.283 - θ.284
εἴσατ᾽ ἴμεν ἐς Λῆμνον, ἐϋκτίμενον πτολίεθρον,
ἥ οἱ γαιάων πολὺ φιλτάτη ἐστὶν ἁπασέων.
στη Λήμνο τάχα, στο καλόχτιστο να πάει νησί κινούσε,
που από τις άλλες χώρες πιότερη της είχε αγάπη πάντα.
Ραψωδία θ.292 - θ.294
«Δεῦρο, φίλη, λέκτρονδε, τραπείομεν εὐνηθέντες·
οὐ γὰρ ἔθ᾽ Ἥφαιστος μεταδήμιος, ἀλλά που ἤδη
οἴχεται ἐς Λῆμνον μετὰ Σίντιας ἀγριοφώνους.»
«Πάμε, καλή μου, να πλαγιάσουμε, τον πόθο να χαρούμε·
Ήφαιστος τώρα εδώ δε βρίσκεται· πια θα ΄χει πάει στη Λήμνο
το δίχως άλλο, τους αγριόφωνους για ν΄ ανταμώσει Σίντες.»
Σύμφωνα με τον μύθο πρώτη η Ήρα – η ίδια η μάνα του Ήφαιστου – πέταξε τον γιό της στη θάλασσα [1] γιατί ήταν τόσο άσχημος που δεν άντεχε να τον βλέπει και να την βλέπουν μ’ αυτόν… οι άλλες κυρίες στα σαλόνια του Ολύμπου! Μετά από χρόνια τον μάζεψαν πάλι σπίτι αλλά ο Δίας, καυγαδίζοντας με τη γυναίκα (κι αδελφή του) – την Ήρα – γιατί προκάλεσε φοβερή τρικυμία που κόντεψε να πνίξει τον Ηρακλή [2], την κρέμασε απ’ τον Όλυμπο, άρπαξε τον έρμο τον Ήφαιστο – που πήρε το μέρος της μαμάς του, που τον είχε πετάξει πρώτη εκείνη – και τον πέταξε για άλλη μια φορά, ακόμα πιο μακριά, με αποτέλεσμα το παιδί – παρέμενε «νεώτερος» επειδή ποτέ δεν έχανε τη δύναμή του – να γκρεμοτσακιστεί στη Λήμνο και να μείνει ανάπηρο. Οι πρώτοι κάτοικοι του νησιού – οι Σίντιες του Ομήρου, που σύμφωνα με το μύθο ήρθαν από την Ανατολή (Φρυγία) – αν και αγριόφωνοι, δηλαδή σκληροί ή αφιλόξενοι, τον μάζεψαν, τον περιέθαλψαν κι εκείνος σε αντάλλαγμα τους δίδαξε την τέχνη της μεταλλουργίας, στήνοντας το σιδεράδικό του στο ηφαίστειο Μόσυχλον [3] της Λήμνου. Οι Σίντιες εξελίχθηκαν σε εξαιρετικούς σιδεράδες και ήταν οι πρώτοι που κατασκεύασαν χάλκινα όπλα με μέταλλα από τη Μικρά Ασία.
[1] Ο θεός-βρέφος Ήφαιστος έπεσε στη θάλασσα, όπου τον περισυνέλεξαν η Θέτις η «κουροτρόφος» (θεότητα προστασίας των παίδων και της μητρικής στοργής) και η Ευρυνόμη, (θεότητα της θάλασσας), οι οποίες τον ανέθρεψαν για εννέα χρόνια. Μόλις μεγάλωσε, ο θεός έστησε αμέσως το πρώτο του σιδηρουργείο στον βυθό του Αιγαίου, σφυρηλατώντας, εκεί, όμορφα τεχνουργήματα για τις δύο αυτές θεότητες.
[2]…ο Ηρακλής μετά την πρώτη άλωση της Τροίας ξεκίνησε με τους συντρόφους του έχοντας έξι πλοία για την επιστροφή του στο Άργος. Η Ήρα τότε έστειλε τον Ύπνο – που σύμφωνα με τον Όμηρο κατοικούσε στη Λήμνο – να κοιμίσει τον Δία, ώστε να τον εξαπατήσει και να προκαλέσει μια τρικυμία στη θάλασσα, όπου έπλεε ο Ηρακλής. Από τα έξι πλοία χάθηκαν τα πέντε και σώθηκε μόνο αυτό του Ηρακλή μετά από επέμβαση του Δία, ο οποίος μόλις ξύπνησε οργισμένος από την απάτη της Ήρας διέταξε τους ανέμους να σταματήσουν. Ο Δίας προσπάθησε να τιμωρήσει τον Ύπνο αλλά αυτός διέφυγε στην αγκαλιά της μητέρας του, της Νύχτας, ενώ έδεσε την Ήρα με μια χρυσή αλυσίδα και την κρέμασε από τον Όλυμπο. Ο Ήφαιστος μάταια προσπάθησε να βοηθήσει τη μητέρα του και μάλιστα ο Δίας προκειμένου να τον τιμωρήσει τον άρπαξε και τον έριξε από τον Όλυμπο… Κακριδής (επ.) 1986: 91-93 Gantz 1993: 442-446. Ελληνική μυθολογία, τόμοι 1-5, (Γενική εποπτεία Ι.Θ.Κακριδής) Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1986
[3] Η θέση του αρχαίου ηφαιστείου δεν είναι εξακριβωμένη, αλλά θεωρείται επικρατέστερο ότι βρισκόταν κοντά στη θέση όπου γινόταν η εξαγωγή της θεραπευτικής λημνίας γης, στο λόφο «Δεσπότης», που βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Κότσινος, Ρεπανίδι και Βάρος της κεντρικής Λήμνου.
Σύμφωνα με τον μύθο, ο Ήφαιστος μεταβίβασε τη γνώση της τέχνης της μεταλλουργίας στους τρεις γιούς του, τους Καβείρους, που απέκτησε μαζί με τρεις κόρες, τις Καβειρίδες Νύμφες, από τη νύμφη Καβειρώ κόρη του Πρωτέα.
Οι Κάβειροι, αργότερα, λατρεύονταν σε ένα ειδικό ιερό που χτίστηκε στη Λήμνο, το Καβείριο. Η λατρεία τους, που ήταν μυστηριακή, επεκτάθηκε στη Σαμοθράκη κι αλλού και μάλλον προέρχεται από κάποια αρχική κλειστή συντεχνία μεταλλουργών.
Καβείρια Μυστήρια
Η εισαγωγή της αμπελοκαλλιέργειας συνδέθηκε με τον Διόνυσο. Σύμφωνα με τον μύθο ο Μίνωας ο βασιλιάς της Κρήτης έστειλε τον βασιλιά της Φαιστού Ραδάμανθυ να καταλάβει τα νησιά του Αιγαίου. Αυτός δώρισε τη Λήμνο σε ένα στρατηγό του, τον Θόαντα, γιο του Διονύσου και της Αριάδνης, ο οποίος δίδαξε στους Λημνιούς την καλλιέργεια του αμπελιού. Τότε τη Λήμνο κατείχαν οι Θεσσαλοί Μινύες κι ο Κρηθέας, βασιλιάς της Ιωλκού, αποφάσισε να δώσει στον Θόαντα την κόρη του, Μύρινα ως σύζυγο. Για να την τιμήσουν έδωσαν το όνομά της στην πρωτεύουσα του νησιού.
Στον μύθο προβάλλεται κάποια διαμάχη ανάμεσα στους Μινύες και τους Μινωίτες για την επικράτηση στη Λήμνο, η οποία έληξε με συμβιβασμό. Επίσης, αποκαλύπτεται ότι η γνώση της αμπελοκαλλιέργειας ήρθε από την Κρήτη και ερμηνεύεται η ονομασία της πρωτεύουσας Μύρινας.
Μυθολογία και ιστορία της Λήμνου
Ιστορία της Λήμνου
Λήμνος στο terrabook
Χάρτης της Λήμνου.
Λημνία Γη
H Λημνία Γη ήταν ένα προϊόν από το ηφαιστειογενές χώμα της Λήμνου που λέγεται πως είχε θεραπευτικές ιδιότητες. Η εξόρυξή του γινόταν από συγκεκριμένο σημείο του νησιού, μια φορά τον χρόνο – και μόνο από τους Ιερείς του Ηφαίστου. Κατά τη διάρκεια της εξόρυξης γίνονταν τελετές και θυσίες. Οι ιερείς μετέφεραν τον πηλό στην Ηφαιστεία, όπου τον συσκεύαζαν και το προωθούσαν στους πολίτες.
Το Λημναίο έγκλημα.
Στην Ιλιάδα καταγράφεται σαν γιος της με τον Ιάσονα ο μετέπειτα βασιλιάς της Λήμνου στα Τρωικά Εύνηος. Οι μετέπειτα πηγές ωστόσο καταγράφουν και έναν δεύτερο γιο της Υψιπύλης και του Ιάσονα. Ο Ευριπίδης στην τραγωδία του «Υψιπύλη» ονομάζει τους δύο δίδυμους γιους τους Εύνηο και Θόα. Η Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου τον ονομάζει Νεβρόφονο, ο Γάιος Ιούλιος Υγίνος Δηίπυλο και ο Οβίδιος καταγράφει τους δυο δίδυμους γιους χωρίς ονόματα. Οι γυναίκες του νησιού αποφάσισαν να σκοτώσουν τους άντρες με μοναδική εξαίρεση την Υψιπύλη που έσωσε τον πατέρα της βασιλιά Θόα. Τα ίχνη της τραγικής ιστορίας βρίσκονται στην Ιλιάδα που αναφέρεται η Λήμνος σαν «πόλη του θεικού Θόα», ο γιος της Υψιπύλης Εύνηος καταγράφεται επίσης. Τα μετέπειτα Αρχαικά χρόνια ο τραγικός ποιητής Αισχύλος γράφει «Οι Λήμνιοι κατέχουν την κορυφαία ιστορική θέση στην εγκληματικότητα, οποιοδήποτε φρικτό έγκλημα μπορεί να συγκριθεί μόνο με εκείνα των γυναικών της Λήμνου». Τον 5ο αιώνα π.Χ. ο κορυφαίος ιστορικός Ηρόδοτος ονομάζει «Λημναίο έγκλημα» οποιαδήποτε αποτρόπαια πράξη. Ο Αισχύλος αναφέρεται έντονα στο έγκλημα αυτό στις χαμένες του τραγωδίες «Υψιπύλη» και «Λήμνιαι» (τέλη 6ου αιώνα π.Χ. - αρχές 5ου αιώνα π.Χ.). Ο λυρικός ποιητής Πίνδαρος την ίδια εποχή γράφει για την «εγκληματική ράτσα των γυναικών της Λήμνου που σκότωσαν τους συζύγους τους».
Λήμνια κακά.
Η συνέχεια του μύθου λέει, πως κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Θόαντα οι Λήμνιες παραμέλησαν τη λατρεία της Αφροδίτης. Γι' αυτό η θεά τις τιμώρησε με δυσοσμία, με αποτέλεσμα οι άνδρες να τις αποφεύγουν και να φέρουν γυναίκες από τη Θράκη. Τότε οι Λημνιές αποφάσισαν να εξοντώσουν όλους τους άντρες του νησιού και όλα τα μικρά αγόρια, πετώντας τους από τον λόφο Πέτασσο στη θάλασσα. Οι παλαιότεροι λένε ότι αυτή η άγρια δολοφονία έγινε σε μια περιοχή που ονομάστηκε «Ανδροφώνιο» και είναι το σημερινό Ανδρώνι. Για όσους απορούν, πώς οι γυναίκες κατάφεραν να σκοτώσουν τους άντρες τους, οι παλαιότεροι υποστηρίζουν ότι εκμεταλλεύτηκαν μια γιορτή, κατά την οποία εκείνοι μέθυσαν από το πολύ κρασί και κοιμήθηκαν. Γλύτωσε μόνον ο Θόας, τον οποίο έκρυψε η θυγατέρα του, η Υψιπύλη σε ένα πιθάρι και τον έριξε στη θάλασσα ενώ η ίδια τον διαδέχθηκε στον θρόνο. Στον μύθο αποτυπώνεται η δυσκολία με την οποία ο ντόπιος πληθυσμός και ιδίως οι γυναίκες αποδέχτηκαν τους Κρητικούς στρατιώτες του Θόαντα ως μόνιμους κατοίκους, εραστές, συζύγους κλπ. Η δολοφονία των ανδρών και οι γάμοι των γυναικών της Λήμνου με τους Αργοναύτες συμβολίζουν την εναλλαγή των στοιχείων της φύσης.
Συμβάντα που έχουν σχέση με τη Λήμνο.
Η ναυμαχία της Λήμνου στις 5 Ιανουαρίου 1913, ήταν η δεύτερη από τις δύο μεγάλες ναυμαχίες μεταξύ του Ελληνικού Βασιλικού Ναυτικού και του Οθωμανικού Στόλου κατά τον Α' Βαλκανικό Πόλεμο που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή της νήσου Λήμνου, εξ ου και η ονομασία της. Η ναυμαχία έληξε με νίκη του ελληνικού στόλου και τον εγκλεισμό του οθωμανικού εντός των Δαρδανελίων στη δεκαετία που ακολούθησε.
Το πρωί της 21ης Νοεμβρίου 1916 – κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου – ο «Βρετανικός», αδελφό πλοίο του «Τιτανικού» - επιστρατευμένο σαν πλωτό νοσοκομείο - με 675 άτομα πλήρωμα, 52 αξιωματικούς γιατρούς, 101 νοσοκόμες και 326 οπλίτες γενικών καθηκόντων – πλέοντας προς τη Λήμνο να παραλάβει ασθενείς και τραυματίες – προσέκρουσε σε νάρκη που είχε ποντίσει γερμανικό υποβρύχιο και βυθίστηκε, έξω από την Τζιά (Κέα) με αποτέλεσμα να πνιγούν ή να σκοτωθούν 21 μέλη του πληρώματος και 9 νοσηλευτές. Η Γερμανοί αρνήθηκαν την οποιαδήποτε συμμετοχή τους στο συμβάν.
Η Λήμνος φημίζεται για τα τοπία της. Έχει πολλές και ωραίες παραλίες, συμπαθητικά χωριά, βιότοπους, αλμυρές λίμνες, σπηλιές, βράχους με εντυπωσιακούς σχηματισμούς, αλλά και αμμόλοφους που θυμίζουν μικρή έρημο!
Πρωτεύουσα και κύριο λιμάνι της είναι η Μύρινα. Ως το 1955, ονομαζόταν Κάστρο, όνομα που χρησιμοποιούν ακόμα οι παλιότεροι Λημνιοί. Απλωμένη ανάμεσα σε δύο μικρούς κόλπους, τον κοσμοπολίτικο Ρωμαίικο Γιαλό και τον Τούρκικο Γιαλό ή απλώς Λιμάνι, με παλιά αρχοντόσπιτα, μαγαζιά κάθε είδους, ατμοσφαιρικά στέκια για καφέ και φαγητό και το Κάστρο να δεσπόζει στα ψηλά.
Παραλίες της Λήμνου
Ακτοπλοιϊκά…
Την Παρασκευή 7 Ιουνίου 2024 η Seajets μου έστειλε το μήνυμα:
«Σας ενημερώνουμε ότι με βάση το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, προκειμένου να ταξιδέψει το όχημά σας με τα πλοία της εταιρείας μας εφόσον είναι αμιγώς ηλεκτρικό ή επαναφορτιζόμενο υβριδικό (plug-in ), το επίπεδο φόρτισης του συσσωρευτή δεν πρέπει να υπερβαίνει το 40%.
Εφόσον το όχημά σας χρησιμοποιεί λοιπά εναλλακτικά καύσιμα (υγραέριο ή φυσικό αέριο), δεν θα πρέπει να περιέχει καύσιμα άνω του 50% της συνολικής του χωρητικότητας.»
Το Σάββατο 29 Ιουνίου – την ημέρα της αναχώρησης – στις 11:22 η Seajets μας έστειλε το μήνυμα:
«Αγαπητοί επιβάτες, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε πως λόγω των καιρικών συνθηκών το δρομολόγιό σας σήμερα από Λαύριο 29/06 με το πλοίο AQUA BLUE έχει νέα ώρα αναχώρησης στις 21:30. Επιβίβαση με τα ίδια εισιτήρια. Mε εκτίμηση Seajets.»
Όταν φτάσαμε στο λιμάνι του Λαυρίου κι επιβιβαστήκαμε, μας ενημέρωσαν στη ρεσεψιόν ότι λόγω αέρα (8 τοπικά 9 μποφόρ) το πλοίο δεν θα πιάσει στα Μεστά της Χίου, θα συνεχίσει προς Άι Στράτη και παρά την καθυστερημένη αναχώρηση, θα είμαστε στη Λήμνο στην ώρα μας στις 06:45 το επόμενο πρωί. Λίγο κούνημα - και περισσότερους τριγμούς από διάφορα σημεία της καμπίνας και του πλοίου - στο Κάβο Ντόρο, περισσότερο μετά τον Κάβο Ντόρο και αρκετά μετά το πέρασμά μας ανοιχτά της Σκύρου. Δεν καλοκοιμηθήκαμε.
Στην επιστροφή πήραμε το Aqua Blue από το νέο λιμάνι της Μύρινας το βράδυ της Κυριακής 7 Ιουλίου 2024 στις 21:30 και φτάσαμε στο Λαύριο το επόμενο πρωί της Δευτέρας 8 Ιουλίου στις 06:45.
Συνολικά για 2 άτομα σε εξωτερική δίκλινη καμπίνα (2009 χωρίς τηλεόραση) και το Jeep, πληρώσαμε 512.80€
Τα δρομολόγιά μας...
Σάβ 29-06-2024 21:30 Λαύριο – Κυρ 05:15 Άγιος Ευστράτιος – Κυρ 06:45 Μύρινα Λήμνου
Κυρ 07-07-2024 21:30 Λήμνος – Κυρ 22:45 Άγιος Ευστράτιος – Δευ 06:45 Λαύριο
Δεν καθυστερήσαμε στις αποβιβάσεις.
Διαμονή...
Πληρώσαμε (μείον την έκπτωση genius του Booking 10%) 97.20€ (29-06-2024), 112.50€ (01-07-2024 – 05-07-2024), 115.20€ (06-07-2024) = 774.90€ και 1.50€ τέλος ανθεκτικότητας x 7 διανυκτερεύσεις = 10.50€. Το συγκρότημα δεν προσφέρει πρωινό ή κάποιο άλλο γεύμα αλλά έχει τις συσκευές και τα απαραίτητα σκεύη για να τα φτιάξετε μόνοι σας. Η καθαριότητα και η αλλαγή πετσετών ήταν καθημερινή. Με την άφιξή μας, μας πρόσφεραν 1 μπουκάλι κρασί, παραδοσιακά γλυκά της Λήμνου και μας έδωσαν γραπτές πληροφορίες για τις παραλίες του νησιού και τις ταβέρνες ανά περιοχή για καλό φαγητό.
Η Λήμνος είναι μεγάλο νησί κι αν επιθυμείτε να την εξερευνήσετε, το μεταφορικό μέσο είναι απαραίτητο.
Ενδεικτικές αποστάσεις:
Μύρινα – παραλία Άγιος Ιωάννης Κάσπακας 7.3 χλμ. σε 14’
Μύρινα – «παραλία» Μούρτζεφλος 21.6 χλμ. σε 33’
Μούρτζεφλος (ΒΔ) – Σάρδες – Αμμοθίνες – Γομάτι (Β) 25.2 χλμ. σε 55’
Μύρινα – παραλία Γομάτι 18.4 χλμ. σε 35’
Μύρινα – παραλία Πλάκα 43.2 χλμ. σε 50’
Μύρινα – Μούδρος 27.8 χλμ. σε 30’
Μύρινα – παραλία Λουρί 41.5 χλμ. σε 44’
Καύσιμα…
Στις 8 ημέρες που μείναμε στη Λήμνο, διανύσαμε 1,052 χλμ., καταναλώσαμε 170.57 λίτρα βενζίνης και πληρώσαμε 355.50€. Συγκεκριμένα 128.50€ για 60.05 λίτρα απλής αμόλυβδης x 2.140€ στην Ελίν της Παναγίας Λήμνου, 120.00€ για 55.05 λίτρα αμόλυβδη Crystal (προσφορά ημέρας, ίδια τιμή με απλή αμόλυβδη) x 2.180€ στην Ελίν στην είσοδο της Μύρινας και 107.00€ για 55.47 λίτρα απλής αμόλυβδης βενζίνης x 1.929€ στην Avin της Νέας Κηφισιάς. Μέση κατανάλωση του Cherokee με τα 3.700κε, 16.21 λίτρα / 100 χλμ.
Φαγητό...
Φάγαμε μέτριο έως καλό φαγητό.
Κυρ 30-06 Μάνος, Μύρινα, Ρηχά Νερά 3/5 45.40€. Δεν μας έφεραν νόμιμη απόδειξη.
Δευ 01-07 Γιαννάκαρος, Κότσινας 3/5 44,60€. Ζήτησα και μας έφεραν τη νόμιμη απόδειξη!
Τρί 02-07 Remezzo, Πλάκα, 4/5 36.00€
Τετ 03-07 Γαλάζιο Λιμανάκι, Μούδρος, 3/5 36.90€
Πέμ 04-07 Ρομέο, Μύρινα, Ρωμαίικος Γιαλός, 3/5 57.90€
Παρ 05-07 Μάνος, Μύρινα, Ρηχά Νερά 3/5 32.40€. Ζήτησα και μας έφεραν τη νόμιμη απόδειξη!
Σάβ 06-07 Φλωμάρι, Γομάτι, 3/5 39.50€. Ζήτησα 3 φορές και μας έφεραν τελικά τη νόμιμη απόδειξη.
Κυρ 07-07 Γλυκάνισος, Νέα Κούταλη 4/5 32.50€. Το καλύτερο φαγητό μας στη Λήμνο. Η βαθμολογία μου θα ήταν 5/5 αν το τραπέζι μας ήταν σε καλύτερη θέση με περισσότερη σκιά – όπως είχαν τα ρεζερβέ τραπέζια – κι αν μας είχαν φέρει τη νόμιμη απόδειξη χωρίς να τη ζητήσω!
Μας άρεσαν…
Τα ζεστά χρώματα της Λήμνου.
Η πρωινή ανάβαση στο Κάστρο της Μύρινας.
Τα ηλιοβασιλέματα με θέα την κορυφή του Άθω.
Οι βόλτες στα σοκάκια της Μύρινας, στον Ρωμαίικο Γιαλό και στο παλιό λιμάνι.
Οι περισσότερες αμμουδερές παραλίες της Λήμνου.
Η τοποθέτηση από τον δήμο, ομπρελών και τεντών στις περισσότερες παραλίες του νησιού.
Η δωρεάν χρήση ομπρελών και καθισμάτων στα μπιτσόμπαρα.
Η 180 μοιρών θέα απ’ το μπαλκόνι του δωματίου μας πάνω από τη Μύρινα.
Η πρωινή ανάβαση στο Κάστρο της Μύρινας.
Τα ηλιοβασιλέματα με θέα την κορυφή του Άθω.
Οι βόλτες στα σοκάκια της Μύρινας, στον Ρωμαίικο Γιαλό και στο παλιό λιμάνι.
Οι περισσότερες αμμουδερές παραλίες της Λήμνου.
Η τοποθέτηση από τον δήμο, ομπρελών και τεντών στις περισσότερες παραλίες του νησιού.
Η δωρεάν χρήση ομπρελών και καθισμάτων στα μπιτσόμπαρα.
Η 180 μοιρών θέα απ’ το μπαλκόνι του δωματίου μας πάνω από τη Μύρινα.
Δεν μας άρεσαν…
Το κλειστό λόγω ανακαίνισης, αρχαιολογικό Μουσείο της Μύρινας.
Οι ακριβές τιμές των καυσίμων στα πρατήρια του νησιού.
Οι στενοί «κεντρικοί» δρόμοι που διέσχιζαν τα χωριά, ειδικά στο Πλατύ που έκλεισα τους καθρέφτες του jeep για να περάσουμε καθώς και στον παραλιακό δρόμο που οδηγεί στα πολυτελή καταλύματα στη μέση της ομώνυμης παραλίας.
Που σχεδόν σε όλες τις ταβέρνες της Λήμνου, μας έφερναν απλό δελτίο παραγγελίας και έπρεπε να ζητήσουμε να μας φέρουν τη νόμιμη απόδειξη.
Οι ακριβές τιμές των καυσίμων στα πρατήρια του νησιού.
Οι στενοί «κεντρικοί» δρόμοι που διέσχιζαν τα χωριά, ειδικά στο Πλατύ που έκλεισα τους καθρέφτες του jeep για να περάσουμε καθώς και στον παραλιακό δρόμο που οδηγεί στα πολυτελή καταλύματα στη μέση της ομώνυμης παραλίας.
Που σχεδόν σε όλες τις ταβέρνες της Λήμνου, μας έφερναν απλό δελτίο παραγγελίας και έπρεπε να ζητήσουμε να μας φέρουν τη νόμιμη απόδειξη.
Πιέστε στην εικόνα που ακολουθεί να δείτε το βίντεό μας στο YouTube. Επιλέξτε υψηλή ανάλυση (HD) 1080 και πλήρη οθόνη (full screen).
Ακολουθούν μέρη του νησιού που βρήκαμε ενδιαφέροντα με τις συντεταγμένες τους.
37° 42.731'n 24° 03.796'e Λιμάνι Λαυρίου (58 χλμ. από Κηφισιά, σε 1 ώρα + 15’)
39° 52.426'n 25° 03.403'e Λήμνος, Μύρινα, παλαιό λιμάνι, μεγάλος χώρος στάθμευσης
39° 52.262'n 25° 03.302'e Μύρινα (νέο λιμάνι)
39° 52.602'n 25° 03.503'e μικρός χώρος στάθμευσης κάτω από το Κάστρο. Το πρωί της Κυριακής 30 Ιουνίου, είχε κενές θέσεις στάθμευσης!
Κάστρο Μύρινας ή Παλιόκαστρο. Χώρος πάντα ανοιχτός. Είσοδος Ελεύθερη.
Το πιο καλοδιατηρημένο από τα 7 κάστρα της Λήμνου και το μεγαλύτερο του Αιγαίου.
Βυζαντινό Κάστρο που έκτισε το 1186 μ.Χ. ο αυτοκράτωρ Ανδρόνικος Α’ Κομνηνός πάνω σε κυκλώπεια τείχη αρχαίας ακρόπολης των Μινύων (13αι.π.Χ) που βελτίωσαν αργότερα οι Πελασγοί μέχρι τον 6αι. π.Χ. Επισκευάστηκε επί φραγκοκρατίας από τους Βενετούς (12αι), επεκτάθηκε από τους Γενουάτες (15αι) που του έδωσαν τη σημερινή του μορφή και συντηρήθηκε αργότερα από τους Οθωμανούς.
Ανάμεσα στα χαλάσματα σήμερα ζουν αρκετά ελάφια, τα πλατώνια (dama dama επιστημονικά). Τη δεκαετία του 1970 η Ρόδος δώρισε στον δήμο Μύρινας 2 ζευγάρια που τοποθετήθηκαν στο Κάστρο. Σήμερα υπολογίζονται ότι είναι 130-150! Στο Κάστρο είδαμε αρκετά κατσίκια αλλά κανένα ελάφι!
Πρόσβαση:
1. Από το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής (σκαλάκια) στον Ρωμαίικο Γιαλό.
2. Από το Δημαρχείο στο λιμάνι.
3. Από την αγορά της Μύρινας.
Μύρινα. Στους πρόποδες του Κάστρου το τούρκικο φρουραρχείο όπου ο τούρκος πάσας υπέγραψε την παράδοση της Λήμνου στον ναύαρχο Κουντουριώτη!
Τούρκικος Γιαλός λιμανάκι με ψαρόβαρκες, ψαραγορά και ψαροταβέρνες.
39° 52.654'n 25° 03.496'e Αγία Παρασκευή Βόντελα. Μικρό ξωκλήσι στη βάση του Κάστρου, δίπλα στο αρχοντικό Βόντελα. Μερικά μέτρα πριν, στην Ναυάρχου Κουντουριώτη η Ταβέρνα Romeo.
39° 52.842'n 25° 03.707'e Ρωμαίικος Γιαλός. Εμπρός από το Αρχαιολογικό μουσείο.
Αρχαιολογικό Μουσείο Μύρινας. Κλειστό λόγω έργων!
Στον Ρωμαίικο Γιαλό, σε διώροφο κτίσμα του 19ου αι., που αρχικά λειτούργησε ως τουρκικό Διοικητήριο. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, προϊστορικά ευρήματα από την Πολιόχνη, αρχαϊκά και ρωμαϊκά ευρήματα από το Καβείριο κι ελληνιστικά ευρήματα από την Ηφαιστία.
39° 52.975'n 25° 03.848'e Προϊστορικός οικισμός Μύρινας, μετά το Αρχαιολογικό μουσείο
Χώροι στάθμευσης…
39° 52.765'n 25° 03.871'e δίπλα στην Αγία Τριάδα πίσω από το Αρχαιολογικό μουσείο
39° 52.884'n 25° 03.946'e
39° 53.119'n 25° 03.762'e παραλία Ρηχά Νερά. Ταβέρνα Manos Beach από τις 09:00πμ
39° 53.232'n 25° 03.723'e παραλία Μύρινας (Ελβετικών στο Google)
39° 53.625'n 25° 03.635'e κάτω από το Ιερό της Ταυροπόλου Αρτέμιδας.
39° 53.615'n 25° 03.749'e Ιερό Ταυροπόλου Αρτέμιδος Τα ερείπια του ιερού βρίσκονται 3 χλμ. έξω από τη Μύρινα μέσα στον χώρο του ξενοδοχείου Porto Myrina! Τα ευρήματα της ανασκαφής παρουσιάζονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο.
39° 53.850'n 25° 04.032'e παραλία Αυλώνα, αμμουδερή, μεγάλη & ανοργάνωτη.
39° 54.344'n 25° 03.996'e Παραλία Λιμενάρια
39° 54.266'n 25° 04.266'e Άγιος Αθανάσιος, κεραίες, θέα.
Κάσπακας, ένα από τα ωραιότερα χωριά του νησιού. Ιδρύθηκε στα τέλη του 11ου αιώνα ή στις αρχές του 12ου από το ναύαρχο του βυζαντινού στόλου Κάσπακα σε κτήμα που του παραχώρησε ο αυτοκράτορας Αλέξιος Α´ ο Κομνηνός. Λέγεται πως εδώ κατέφυγε καταδιωκόμενος από Φράγκους και Βενετούς ο Αλέξιος Δούκας Μούρτζουφλος, σφετεριστής του θρόνου της Κωνσταντινούπολης και αυτοκράτορας το μοιραίο βράδυ της 12ης του Απρίλη του έτους 1204, που η Κωνσταντινούπολη παραδινόταν στα χέρια των Σταυροφόρων. Το ακρωτήριο βόρεια του Κάσπακα φέρει το όνομά του. Γνωστές παραλίες του χωριού ο ´Αγιος Γιάννης - πάνω στα βράχια της ακτής είναι χτισμένο το ομώνυμο εκκλησάκι, οπωσδήποτε πριν από το 1858 - και ο Καρβουνόλακκας. Φεύγοντας από τον Κάσπακα για τον Κορνό, το εξωκκλήσι σήμερα του Αγίου Γεωργίου. Η γύρω έκταση αποτελούσε μετόχι της Μονής του Αγίου Στεφάνου του Κασταμονίτου ήδη από το 1363. Λόγω άφθονου νερού εδώ στεγάστηκαν τα πλυσταριά του χωριού. Έχουν απομείνει λίγες πέτρινες γούρνες.
39° 55.303'n 25° 04.290'e παραλία Άγιου Ιωάννη Κάσπακα (πριν το ξωκλήσι), αμμουδιά με βότσαλα.
39° 56.229'n 25° 03.852'e Καταρράκτης Κατσαΐτη
39° 56.481'n 25° 04.174'e Καταρράκτης Κρεμαστά Νερά
Καταρράκτες Κάσπακα ή Χείμαρρος Κάσπακα ή Ρέμα Κατσαΐτη ή Κρεμαστά Νερά από μονοπάτι. Καλύτερη εποχή η άνοιξη. Βόρεια της Μύρινας, ωραίο τοπίο με τρεχούμενα νερά – ανάλογα με την εποχή - και λίμνες.
Κορνός ορεινό χωριό πάνω από τον Κάσπακα
39° 55.691'n 25° 03.950'e Άγιος Ιωάννης, ωραία αμμουδιά με ρηχά και κρύα νερά.
Καλύτερο κομμάτι η αμμουδιά – μέσα – έξω – μετά το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη.
Η θάλασσα κρύα! Δωρεάν δημοτικές ομπρέλες, αρμυρίκια για σκιά και μπιτσόμπαρο με δικές του (κι αυτές δωρεάν) ξαπλώστρες και ομπρέλες. Σε όλα τα μπιτσόμπαρα της Λήμνου οι ομπρέλες είναι δωρεάν. Σας χρεώνουν μόνο για ότι αγοράσετε.
Πρασσά Λιμάνι
39° 55.894'n 25° 03.426'e μικρή παραλία χωρίς οδική πρόσβαση
39° 56.222'n 25° 03.131'e Καρβουνόλακας την προτιμούν γυμνιστές πέτρες & άμμος αριστερά
Δεν μας άρεσε.
39° 56.589'n 25° 03.112'e δεν κατεβαίνει δρόμος…
39° 57.394'n 25° 02.757'e Μορασίτης, όμορφη μικρή παραλία. Απ’ τη θάλασσα
Προσπαθήσαμε να πλησιάσουμε αλλά βρήκαμε κλειστή πόρτα.
39° 58.619'n 25° 03.002'e Άγνωστη… Αρμυρίκια. Κατεβαίνει χωματόδρομος.
39° 59.063'n 25° 02.766'e Μούρτζεφλος (2 παραλίες νότια & βόρεια)
39° 58.998'n 25° 04.802'e Βίγλα ή Σκοπιά 430μ ή ψηλότερη κορυφή της Λήμνου με στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην κορυφή και απαγορευτικές πινακίδες για φωτογράφηση ή βιντεοσκόπηση παντού. Επιστρέψαμε.
39° 59.471'n 25° 05.008'e δεν βλέπω δρόμο…
39° 59.444'n 25° 06.124'e Βάρθακας. Φάτσα στον βοριά. Δεν κατεβαίνει δρόμος.
39° 56.369'n 25° 08.404'e Σαρδές, ταβέρνα Μαν-Τέλλα. Ανοίγει στις 12:00.
39° 57.833'n 25° 09.109'e Άγιος Μόδεστος στο καταπράσινο χωριό Κατάλακκος ή Κατάλακκο
39° 59.473'n 25° 07.927'e Αμμοθίνες ο πάνω χώρος στάθμευσης με μικρή ξύλινη πέργκολα.
Αμμοθίνες ή Παχιές Αμμούδες ή αμμ’δές. Μία «έρημος» σε μικρογραφία στα ΒΔ του νησιού κοντά στην παραλία Γομάτι. Αξίζει να περπατήσετε στην άμμο. Καλύτερη ώρα φωτογράφησης το πρωί ή τουλάχιστον 2 ώρες πριν το ηλιοβασίλεμα. Αργότερα έχει πολλές σκιές.
40° 00.151'n 25° 08.504'e σμιλεμένοι βράχοι
39° 59.802'n 25° 08.989'e παραλία Ατσική, κοντά στο μπιτσόμπαρο «Απόδραση»
39° 59.599'n 25° 08.961'e ένα άρμα μάχης (τανκ) που λιάζεται σ’ ένα ύψωμα πάνω από το μπιτσόμπαρο «Σαχάρα» στην παραλία Γομάτι!
39° 59.444'n 25° 09.054'e Γομάτι, μεγάλη αμμουδιά. Την πιάνει ο βοριάς.
39° 59.319'n 25° 09.301'e Ταβέρνα «Φλωμάρι» ανοίγει στις 11:00.
39° 59.398'n 25° 10.175'e παραλία Κατάλακου (Φαλακρού) πολλά φύκια. Το τελευταίο κομμάτι του χωματόδρομου - μετά το αγροτόσπιτο - είναι δύσβατο και δεν συνιστώ κατάβαση με χαμηλό αυτοκίνητο. Η χειρότερη παραλία που είδαμε στη Λήμνο.
39° 59.762'n 25° 11.416'e παραλία Παπιάς, μοναχική μέσω χωματόδρομου.
39° 59.838'n 25° 11.668'e παραλία Καραβοστάσι.
39° 59.862'n 25° 12.872'e παραλία…
39° 59.959'n 25° 13.187'e Τρυγή
Χωριό Ατσική, κοντά στο χωριό Προπούλι στο Φαλακρό ή Φαρακλό
39° 56.642'n 25° 13.558'e Ταβέρνα / πιτσαρία Τροπικάνα (4.5/5) ανοίγει 19:00 το βράδυ.
40° 00.239'n 25° 14.202'e ακρωτήρι Φαλακρό με τα σφαιρικές πέτρες, τα φραγκοκέφαλα.
39° 59.765'n 25° 14.271'e σμιλεμένοι βράχοι. Δεν βλέπω δρόμο.
39° 59.642'n 25° 14.506'e Γεωλογικό πάρκο Φαλακρού. Όμορφοι ηφαιστειογενείς σχηματισμοί. Το καλύτερο θέαμα της ημέρας μας.
.JPG)
39° 59.476'n 25° 14.791'e παραλία Πηγαδέλι. Την πιάνει ο βοριάς.
39° 59.247'n 25° 15.239'e άγνωστη, κατεβαίνει χωματόδρομος.
39° 59.082'n 25° 15.821'e Βότσαλα ή Αγία Ευθυμία, λιμανάκι δεξιά της, κάτω απ’ το εκκλησάκι
39° 59.123'n 25° 16.185'e …
39° 58.641'n 25° 15.907'e ξωκλήσι Άγιου Παύλου
39° 58.250'n 25° 15.838'e παραλία Άγιου Ερμόλαου (1)
39° 58.096'n 25° 15.935'e Άγιος Ερμόλαος. Στα δεξιά του Γεωλογικό πάρκο.
39° 57.790'n 25° 15.858'e παραλία Άγιου Ερμόλαου (2)
39° 57.476'n 25° 16.307'e …
39° 57.225'n 25° 17.013'e ενδιαφέροντα βράχια στο ακρωτήρι Πουρνιάς…
39° 56.652'n 25° 16.599'e παραλία Κότσινα ρηχή αμμουδιά με σχετικά ζεστά νερά, σε μεγάλο κόλπο. Αρκετά φύκια στη δεξιά της πλευρά κοντά στην ταβέρνα. Αν κι ο κόλπος είναι κλειστός, υπάρχει κυματισμός αν φυσάει βοριάς. Καλύτερο – και πιο ήρεμο το αριστερό της τμήμα – κοντά στο μπιτσόμπαρο.
Ψαροχώρι Κότσινα
39° 56.456'n 25° 17.022'e Ψαροταβέρνα Γιαννάκαρος, ανοίγει στις 11:30
39° 56.505'n 25° 17.117'e άγαλμα Μαρούλας Κομνηνής μπροστά στο ξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής στη θέση που παλιά υπήρχε το κάστρο του Κότσινα. Σήμερα από το κάστρο σώζεται μόνο μια πηγή η οποία βρίσκεται σε μια υπόγεια κατακόμβη 65 σκαλιά κάτω από την επιφάνεια της γης. Πάνω στην κατακόμβη έχει χτιστεί η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής και μπροστά της στέκεται το άγαλμα της Μαρούλας. Την ημέρα που φτάσαμε, μία ομάδα στρατιωτών έφτιαχναν έναν διάδρομο μπροστά στο άγαλμα!
39° 56.392'n 25° 17.371'e …
39° 56.525'n 25° 17.821'e παραλία Αμμουδοβούνι
39° 57.857'n 25° 19.116'e Αρχαιολογικός Χώρος Ηφαιστίας (08:30 – 15:00, είσοδος 3 ευρώ. Κάθε Τρίτη κλειστά!) Ερείπια νεκροταφείου, τμήμα ελληνορωμαϊκού θεάτρου και θεμέλια σπιτιών της ύστερης αρχαιότητας, στη ΒΑ Λήμνο 38 χλμ. από τη Μύρινα. Μικρός αλλά ενδιαφέρων αρχαιολογικός χώρος. Αξίζει την επίσκεψή σας, έστω κι απ' έξω!
39° 58.005'n 25° 19.524'e …
39° 58.150'n 25° 19.803'e ακρωτήριο Εκατό Κεφαλές. Ενδιαφέρον ανάγλυφο. Δύσβατος χωματόδρομος (Ιούλιος 2024).
39° 58.030'n 25° 19.722'e Πουριά. Ερημική παραλία στα δεξιά του ακρωτηρίου Εκατό Κεφαλές.
39° 57.988'n 25° 20.857'e παραλία Σαράβαρι ρηχά νερά, κύματα όταν φυσάει βοριάς. Μπιτσόμπαρο με δωρεάν ομπρέλες. Αρκετά τροχόσπιτα.
39° 58.522'n 25° 20.758'e το ερειπωμένο Kaviria Palace Resort.
39° 58.712'n 25° 20.551'e Αρχαιολογικός χώρος. Ιερό των Καβειρίων (Καβείριο).
08:00 – 15:00 είσοδος 2 ευρώ, κάθε Τρίτη κλειστά. Ερείπια αρχαίου ιερού σε ένα ακρωτήρι στα βόρεια του νησιού, που άκμασε από τον 8ο αιώνα π.Χ. μέχρι την ύστερη αρχαιότητα. Στις βραχώδεις ακτές κάτω από τον αρχαιολογικό χώρο βρίσκεται η Σπηλιά του Φιλοκτήτη (κατηφορίζει μονοπάτι με σκαλιά).
39° 58.772'n 25° 20.454'e η σπηλιά του Φιλοκτήτη
Τον Φιλοκτήτη που βοήθησε τον Ηρακλή στις τελευταίες του στιγμές ανάβοντας τη φωτιά (στην σημερινή Πυρά της Οίτης) που τον έκαψε και τον λύτρωσε από τους φοβερούς πόνους που του προκάλεσε στο σώμα το δηλητηριασμένο από την Ήρα πουκάμισο που του έδωσε να φορέσει η ανυποψίαστη γυναίκα του η Δηιάνειρα, η Ήρα τον τιμώρησε στέλνοντάς του ένα φίδι να τον δαγκώσει και να του κάνει πληγή αγιάτρευτη για να τον εμποδίσει να ταξιδέψει με τους υπόλοιπους ήρωες στην Τροία. (Υγίνος 102.1)
39° 59.104'n 25° 21.168'e παραλία Νεφτίνα (ή Νευτίνα), μεγάλη σε μήκος με λευκή άμμο, ξωκλήσι και ρυάκι στη μέση. Την πιάνει ο βοριάς.
40° 00.181'n 25° 22.342'e Ζεματάς ωραία αμμουδιά με 2 μπιτσόμπαρα. Καθίσαμε στο 2ο αριστερά και είμαστε σχεδόν μόνοι μας. Δεν χρεώνουν τις ομπρέλες και δεν σε υποχρεώνουν να αγοράσεις κάτι. Την αγάπη μας μας είπε το παλικάρι πίσω από την μπάρα! Δώσαμε 5 ευρώ για ένα κρύο νες και μία τοπική λεμονάδα. Και τα 2 με παγάκια. Απ’ τα καλύτερα μπάνια μας στο νησί.
40° 00.810'n 25° 22.276'e παραλία Σωτήρα με πολλά φύκια έξω. Δεξιά το ξωκλήσι Άγιος Σωτήρας με λιμανάκι από κάτω.
40° 00.846'n 25° 22.872'e …
40° 00.600'n 25° 23.347'e …
40° 00.403'n 25° 23.494'e …
39° 59.879'n 25° 23.780'e Αρχαιολογικός χώρος (στο Google) Φλάμπουρο. Δεν βρήκα πληροφορίες!
45 40° 00.636'n 25° 24.578'e βοτσαλιά Πλακιά ή Πλάκας. Δεν μας άρεσε.
46 40° 00.916'n 25° 24.773'e ξωκλήσι και ταβέρνα Άγιος Χαράλαμπος δίπλα σε μικρή «παραλία» με φύκια έξω. Δεν μας άρεσε.
40° 01.205'n 25° 24.991'e αγίασμα Αγίου Χαραλάμπους. Για τους πιστούς.
40° 02.104'n 25° 26.729'e Φάρος Πλάκας απ’ τους σημαντικότερους φάρους της Ελλάδας. Όταν φτάσαμε 2 ευγενείς φαντάροι – με τα όπλα στα χέρια – μας είπαν ότι είναι στρατιωτικό φυλάκιο, απαγορεύεται η πρόσβαση και φυσικά η φωτογράφηση!
40° 01.992'n 25° 26.771'e Γερμανικό πηγάδι (1942).
40° 00.778'n 25° 26.004'e παραλία Πλάκα ή Παλιόκαστρο στο Google.
40° 00.735'n 25° 26.677'e λίγα ερείπια Βρυόκαστρου ή Παλιόκαστρου Πλάκας
Το 1355 σε έγγραφα της μονής Μεγ. Λαύρας του Αγ. Όρους αναφέρεται η ύπαρξη του οχυρωμένου οικισμού Καστρίν στην περιοχή της Πλάκας. Μάλλον ταυτίζεται με το «Κάστρο των Καστριωτών», στο οποίο το 1459 αποβιβάστηκε ο Κριτόβουλος από την Ίμβρο κι έδιωξε τους Ενετούς από το νησί. Το 1521 ο Τούρκος ναυτικός Piri Reis το ονομάζει Burun Hisãr, δηλαδή «Κάστρο του ακρωτηρίου». Το βρήκε έρημο, διότι οι κάτοικοί του είχαν εγκατασταθεί στο Παλαιόκαστρο (Μύρινα) από τα χρόνια του σουλτάνου Βαγιαζήτ Β΄ (1481-1512).
Το οχυρό αυτό βρισκόταν σε μια μικρή χερσόνησο στα ανατολικά του χωριού κοντά στο παλιό λιμάνι. Τα ερείπια σήμερα αποκαλούνται Παλιόκαστρο ή Βριόκαστρο. Ως Vriokastro σημειώνεται στους χάρτες των Conze (1858) και Fredrich (1904). Ο Conze το βρήκε ερειπωμένο. Στο εσωτερικό του υπήρχαν πολλές στέρνες, η μια από τις οποίες ήταν γερή ενώ σ’ έναν τοίχο βρήκε εντοιχισμένη μια αρχαία επιγραφή.
Η Πλάκα ένα από τα νεώτερα χωριά του νησιού. Ιδρύθηκε μόλις το 19ο αιώνα. Βορειοανατολικά του χωριού η χερσόνησος του Αη-Γιάννη. Εδώ τοποθετείται το Βρυόκαστρο ή Παλαιόκαστρο, όπου υποτίθεται ότι αποβιβάστηκε ο Κριτόβουλος ο Ίμβριος όταν το νησί καταλήφθηκε από τους Τούρκους. Στις ξέρες των Μυθώνων είναι βυθισμένη μια αρχαία πολιτεία. Τα ερείπια των σπιτιών και των πλακόστρωτων δρόμων διακρίνονται καθαρά. Πιστεύεται πως πρόκειται για την Ομηρική Χρύση που βυθίστηκε το 197 π.Χ., κατά τον Παυσανία. Εκεί, σύμφωνα με το μύθο, το φίδι δάγκωσε τον ήρωα του τρωικού πολέμου Φιλοκτήτη. Η πιο όμορφη από τις σχετικές παραδόσεις θέλει τον ήρωα να γιατρεύεται από τη θαυματουργή λάσπη από τη θέση Ρουσούνια στον Άγιο Χαράλαμπο. Η λάσπη πάντως υπήρξε ιδιαίτερα αποτελεσματική για τις ισχιαλγίες και τους ρευματισμούς.
40° 00.185'n 25° 26.229'e παραλία Μαντρί
39° 59.278'n 25° 26.566'e παραλία …
39° 58.523'n 25° 26.049'e παραλία Αγίας Παρασκευής (μυρωδάτα φύκια)...
39° 58.098'n 25° 24.863'e παραλία Παναγίας, ρηχή αμμουδιά.
39° 57.703'n 25° 24.636'e …
39° 57.048'n 25° 23.894'e παραλία Αμνίου. Ο δρόμος σταματά πριν την παραλία. Η Garmin(a) – το gps μας – χάθηκε κι εγκαταλείψαμε!
Αλυκή Λήμνου. Τον χειμώνα είναι γεμάτη με θαλασσινό νερό και ανάλογα με την εποχή, είναι σημαντικός υδροβιότοπος και προορισμός για παρατήρηση πουλιών (bird watching). Το καλοκαίρι το θαλασσινό νερό εξατμίζεται και αφήνει στη θέση του το αλάτι. Είδαμε κόσμο σκυμμένο να το μαζεύει! Αξίζει την επίσκεψή σας καθώς και το περπάτημα στην μαλακή, ολόλευκη… αλατισμένη επιφάνεια!
Αν φτάσετε στο πέτρινο ξωκλήσι του Αγίου Παντελεήμονα στον κεντρικό ασφάλτινο δρόμο, δεν θα μπερδευτείτε ιδιαίτερα με τους πολλούς χωματόδρομους που περιτριγυρίζουν την Αλυκή με αρκετούς από αυτούς να σταματούν δίπλα της.
39° 56.871'n 25° 21.526'e παρατηρητήριο πουλιών. Εύκολα προσβάσιμο και με συμβατικό αυτοκίνητο. Δείχνει εγκαταλελειμμένο…
39° 56.716'n 25° 21.224'e πέτρινο ξωκλήσι Αγίου Παντελεήμονα, δίπλα στον κεντρικό δρόμο.
39° 55.640'n 25° 22.095'e κιόσκι / παρατηρητήριο πουλιών 4.1χλμ 14’ από τον Άγιο Παντελεήμονα, εγκαταλελειμμένο κι αυτό αλλά με καλύτερη θέα προς την Αλυκή. Τα τελευταία 300 μέτρα του… αμμόδρομου είναι απάτητα, χορταριασμένα και ξεχωρίζουν δύσκολα. Θα τα διασχίσετε μόνο αν έχετε 4x4. Ο «δρόμος» σταματάει λίγο πριν το κιόσκι και συνεχίζει σε στενό πέτρινο καλντερίμι / διάδρομο, με εμφανή τα σημάδια του χρόνου και της εγκατάληψης. Λίγο δύσκολη η αναστροφή στην άμμο λόγω περιορισμένου χώρου ανάμεσα σε θάμνους και χαμηλά δέντρα.
39° 55.964'n 25° 22.891'e Petalini cape, παραλία με χιλιάδες κοχύλια.
39° 55.789'n 25° 22.885'e παραλία Αλυκή εμπρός από την Ασπρολίμνη, με πάρα πολλούς βαλκάνιους κάιτ σέρφερς και πάρα πολλά μα πάρα πολλά λέμε, φύκια!
39° 54.897'n 25° 22.610'e κιόσκι παρατήρησης φλαμίνγκο στην Ασπρολίμνη.
39° 54.378'n 25° 21.326'e Κέρος. Αέρας, κύμα, φύκια. Πίσω της πευκοδάσος.
Παράκαμψη…
Χωριό Κοντοπούλι. Τόπος εξορίας του ποιητή Γιάννη Ρίτσου.
Χωριό Καλλιόπη
39° 53.713'n 25° 20.916'e Birds observation tower
39° 52.417'n 25° 20.414'e παραλία Άγιος Ιωάννης. Δεν πλησιάζει δρόμος.
39° 52.035'n 25° 19.122'e Λαξευτοί Πελασγικοί τάφοι.
39° 51.321'n 25° 20.637'e Αρχαιολογικός χώρος Πολιόχνης (Τρίτη κλειστά).
Πολυόχνη. Η παλαιότερη οργανωμένη πόλη της Ευρώπης! Ο οικισμός ξεκίνησε πριν από έξι ή επτά χιλιάδες χρόνια και εξελίχθηκε σε μια πόλη – πρότυπο, με βουλευτήριο, υδραγωγείο, σιταποθήκες και ανάκτορα που σαστίζουν τον επισκέπτη με την τελειότητά τους! Βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Τροία και αυτή η παραδοχή ήταν που βοήθησε να ανακαλυφθεί η σπουδαία αυτή ομηρική πόλη. Ανατολικά της Μύρινας (38 χλμ.), ένας από τους καλύτερα διατηρημένους οχυρωμένους προϊστορικούς συνοικισμούς της Ελλάδας. Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το μικρό μουσείο που στεγάζεται στον ίδιο χώρο. Εισιτήριο 3€, μειωμένο 2€. Από ΤΕΤ έως ΔΕΥ 08:30 – 15:30. Τρίτη κλειστά.
Στην ανατολική πλευρά τoυ νησιού στη θέση Βορόσκοπος κοντά στo χωριό Καμίνια βρίσκεται o νεολιθικός οικισμός της Πολιόχνης. Ανακαλύφθηκε από την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών τo καλοκαίρι τoυ 1930. Πρόκειται για μεγάλο μέρος ενός οικισμού της Πρώιμης Εποχής τoυ Χαλκού, με πολλές φάσεις αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής ανάπτυξης πoυ καλύπτουν ολόκληρη την 3η π.Χ. χιλιετία. Oι ανασκαφείς συμβόλισαν κάθε αρχιτεκτονική φάση με ένα ξεχωριστό χρώμα διακρίνοντας επτά συνoλικά περιόδoυς, oι τελευταίες από τις οποίες συμπίπτουν με αντίστοιχες της αντικρινής Τρoίας. Η Πολιόχνη θεωρείται o πρώτος συγκροτημένος οικισμός της Ευρώπης. Με σιταποθήκες και τoν πρώτο (παγκόσμια) χώρο συνάθροισης και διαβούλευσης (βουλευτήριο). [Δήμος Μούδρου]
39° 50.969'n 25° 20.440'e Κοκκινόβραχος μεγάλη αμμουδιά με μπιτσόμπαρο. Την Τετάρτη 3 Ιουλίου 2024 που πήγαμε, είχε κύμα και πολλά «μυρωδάτα» φύκια. Στη συνέχεια ο Μακρύς Γιαλός.
39° 50.222'n 25° 19.776'e 4 Ανεμόμυλοι Αγίας Σοφίας.
39° 50.160'n 25° 20.499'e ερείπια Κάστρου Σκάλας Φισίνης. Δίπλα ξωκλήσι του Αγ.Μάρνου.
39° 50.120'n 25° 20.723'e Μαμόης Γιαλός στον χάρτη του Topo.
Αγιά Σοφιά. Βρίσκεται στο ΝΑ άκρο του νησιού και μαζί με τη Φυσίνη και τη Σκανδάλη αποτελούν τα Χωριά της Σκάλας. Ονομάζονται έτσι από το ομώνυμο μεσαιωνικό οχυρό που βρίσκεται δίπλα τους, και οι κάτοικοί τους αποκαλούνταν Σκαλιώτες. Από τη Σκάλα, σημαντικό λιμάνι του μεσαίωνα, σήμερα μπορείτε να δείτε τα ερείπια του κάστρου και δύο πύργων του.
Η Αγιά Σοφιά μεταφέρθηκε στη σημερινή της θέση στα τέλη του 18ου αιώνα για να προστατευθεί από τους πειρατές και πήρε το όνομα της από την ομώνυμη εκκλησία, που σήμερα στέκει κατάλευκη, περιτριγυρισμένη από πεύκα, μ’ ένα εντυπωσιακό καμπαναριό. Είναι από τα μικρότερα χωριά του νησιού, γραφικό, με όμορφα πετρόχτιστα σπίτια και πολύ πράσινο. Στην είσοδο του ένα μπακάλικο, πρώην καφενεδάκι, που σήμερα λειτουργεί σαν λακαριό και οι κάτοικοι των γύρω χωριών αποστάζουν εδώ το ρακί τους. Η γύρω περιοχή είναι κατάφυτη με αμπελώνες και θυμάρια και παράγει εξαιρετικό μέλι.
39° 50.353'n 25° 18.628'e κορυφή Παραδείσι 248μ
Πολύ κοντά στο χωριό βρίσκεται ο λόφος Παραδείσι με το ξωκλήσι της Πάνω Παναγιάς να δεσπόζει στην κορυφή του. Εντυπωσιακή η θέα από αυτό σημείο, μπορεί κανείς να αγναντέψει όλη την ανατολική Λήμνο, έως το ακρωτήρι της Πλάκας.
39° 49.558'n 25° 21.288'e παραλία Αγιά Φυσίνη (αλλού την γράφουν με υ κι αλλού με ι). Δεξιά της, μικρό λιμανάκι Η Φισίνη, οφείλει το όνομά της στους ισχυρούς ανέμους που πνέουν στην περιοχή. Σιφουνίζει, δηλαδή φυσά σαν σίφουνας. Ένα σχεδόν χιλιόμετρο από τον οικισμό, προς τα ανατολικά παράλια, υπήρχε ο μεσαιωνικός οικισμός Σκάλα. Σήμερα μπορείτε να δείτε τα ερείπια του κάστρου και δύο πύργων του.
39° 48.425'n 25° 21.791'e εκκλησάκι Αγίου Σώζοντα.
Περνώντας από τη Φυσίνη, μπορείτε ακόμη να κατευθυνθείτε στο γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Σώζοντα, στενά συνδεδεμένο με την παράδοση του νησιού. Οι θαλάσσιοι δρόμου των Λημνιών ναυτικών για την Αλεξάνδρεια, την Πόλη ή την Σμύρνη, περνούσαν από αυτό το σημείο και οι ναυτικοί έπαιρναν δύναμη βλέποντας το εκκλησάκι του Αγίου. Προς τα τέλη του 19ου αιώνα καθιερώθηκε να τιμάται ο Άγιος Σώζων ως πολιούχος της Λήμνου. Στις 7 Σεπτεμβρίου το εκκλησάκι γιορτάζει και γίνεται ωραίο πανηγύρι σ’ αυτή την ειδυλλιακή γωνιά του νησιού.
Με λίγο περπάτημα ή με 4Χ4 από τη Φισίνη μπορείτε να φτάσετε στην, άγνωστη στους πολλούς, παραλία του Αγίου Μάρνου (?) Αριστερά και δεξιά της υπάρχουν δεκάδες τζιτζιφιές και πάνω στο λόφο της απλώνεται μια σειρά από ανεμόμυλους. Ούτε είδα σε χάρτη ούτε βρήκα εκεί, παραλία μ’ αυτό το όνομα. Κάτω από το ξωκλήσι του Αγίου Μάρνου είναι η μεγάλη παραλία του Κοκκινόβραχου.
39° 47.860'n 25° 20.960'e Λουρί. Άμμος και βότσαλα, χωρίς σκιά. Δεν είναι οργανωμένη.
Οι πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις στη γειτονική παραλία Λουρί κάνουν λόγο για τα απομεινάρια του παλαιότερου έως τώρα ανθρώπινου οικισμού στο Αιγαίο. Τα πρώτα στοιχεία της ανασκαφής, δείχνουν μια εγκατάσταση κυνηγών, τροφοσυλλεκτών και ψαράδων του 12.000 π.Χ., τα οποία σύμφωνα με τους αρχαιολόγους ανατρέπουν τα μέχρι τώρα στοιχεία για την ανθρώπινη παρουσία στον χώρο του Αιγαίου.
39° 47.110'n 25° 21.434'e ξωκλήσι Άγιου Στέφανου.
39° 49.214'n 25° 17.756'e Σκίδι, αμμουδιά με λίγα αρμυρίκια στην αριστερή της πλευρά αλλά μεγάλους όγκους από φύκια που κάλυπταν τα 2/3 της αμμουδιάς. Υπολείμματα μπιτσόμπαρου. Δεν μας άρεσε…
39° 49.766'n 25° 17.032'e Παρθενόμυτος μεγάλη σε μήκος αμμουδιά με μεγάλα βότσαλα στο πίσω μέρος της, άμμο, μεγάλα βότσαλα εκεί που σκάει το κύμα και άμμο πάλι στη συνέχεια. Δεν την πιάνει ο βοριάς. Την Τετάρτη 3 Ιουλίου 2024 κολυμπήσαμε στα καθαρά νερά της, μόνοι μας. Άνετος χώρος στάθμευσης πίσω της. Δεν έχει καθόλου σκιά και δεν είναι οργανωμένη.
Πρόσβαση από την παραλία Σκίδι ή από την παραλία Χαβούλη μέσω χωματόδρομου μέτριας βατότητας – προσβάσιμος (Ιούλιος 2024) κι από χαμηλό αυτοκίνητο – με μερικά ανηφορικά κυρίως κομμάτια στρωμένα με τσιμέντο.
39° 49.978'n 25° 15.983'e μικρός κόλπος. Πλησιάζει αλλά δεν κατεβαίνει χωματόδρομος.
39° 50.376'n 25° 15.843'e Χαβούλι ή Χαβούλης ωραία αμμουδιά με ρηχά νερά & μπιτσόμπαρο.
39° 51.318'n 25° 14.550'e Μικρό Φαναράκι ωραία αμμουδιά σε όμορφο μικρό κόλπο με ακριβό μπιτσόμπαρο απ’ ότι μας είπαν, 9 σειρές – σωστά διαβάσατε, εννιά σειρές– ομπρέλες και πολύ κόσμο. Μεγάλος χώρος στάθμευσης γεμάτος αυτοκίνητα και τις 2 φορές που φτάσαμε μέχρι εκεί.
39° 51.188'n 25° 14.462'e Σπηλιά της Φώκιας ή Φωκοσπηλιά.
39° 51.154'n 25° 14.386'e δίπλα στη Σπηλιά της Φώκιας.
39° 51.273'n 25° 14.322'e Φαναράκι ή Μεγάλο Φαναράκι. Μεγάλη αμμουδιά με ρηχά νερά και λίγο κόσμο σε αντίθεση με το Μικρό Φαναράκι που γινότανε χαμός! Μεγάλος χώρος στάθμευσης με άφθονα αρμυρίκια στην αριστερή πλευρά μαζί με πινακίδα «Απαγορεύεται το camping». Το μπιτσόμπαρο ήταν κλειστό. Οι καμπίνες για την αλλαγή των ρούχων ήταν κλειδωμένες. Στη δε αμμουδιά υπήρχαν μόνο ομπρέλες με μικρό πλαστικό τραπεζάκι στο κέντρο αλλά χωρίς ξαπλώστρες ή καθίσματα. Στην δεύτερη επίσκεψή μας την Κυριακή 7 Ιουλίου 2024, φύσαγε βοριάς που δημιουργούσε μικρό κυματισμό από την δεξιά πλευρά της προς την αριστερή. Ωραία καθαρά νερά όχι ιδιαίτερα κρύα.
39° 51.770'n 25° 15.766'e Μούδρος.
Μούδρος. Το δεύτερο σε μέγεθος λιμάνι της Λήμνου. Εδώ υπογράφτηκε την 18 (με το παλαιό ημερολόγιο) 31 (με το νέο) Οκτωβρίου 1918 η Συνθήκη του Μούδρου που σηματοδότησε ουσιαστικά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
39° 52.423'n 25° 15.873'e υπαίθριο θέατρο Μούδρου στην παραλία μπροστά σε στρατόπεδο.
39° 52.426'n 25° 16.691'e Το Πρώτο Συμμαχικό Νεκροταφείο του Α' Π.Π. στον Μούδρο.
Πολλές πλάκες δεν έγραφαν τα στοιχεία του άτυχου και προφανώς άγνωστου νεκρού στραριώτη αλλά «Known unto God».
Υπάρχουν τρία Κοινοπολιτειακά Πολεμικά Νεκροταφεία στη Λήμνο.
Το Ανατολικό στον Μούδρο, το Πορτιανού και τα Μουσουλμανικά Πολεμικά Κοιμητήρια του Δυτικού Μούδρου. Όλα δημιουργήθηκαν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κατά τη διάρκεια της αποτυχημένης εκστρατείας της Καλλίπολης, από τις 19 Φεβρουαρίου 1915 μέχρι τις 9 Ιανουαρίου 1916.
Τον Μάρτιο του 1915 καταγράφονται οι πρώτες αφίξεις χιλιάδων συμμαχικών στρατευμάτων στη Λήμνο, καθώς το νησί μετατράπηκε σε βάση για την εκστρατεία των Δαρδανελίων. Ο κόλπος του Μούδρου έγινε το αγκυροβόλιο για έναν από τους μεγαλύτερους στόλους που συγκεντρώθηκαν ποτέ στη σύγχρονη ιστορία.
39° 52.209'n 25° 17.586'e ερείπια κάστρου του Μούδρου.
Στην τοποθεσία Παλαιόκαστρο, περίπου 2χλμ. ανατολικά του Μούδρου, υπάρχουν τα λιγοστά απομεινάρια των τειχών του Κάστρου του Μούδρου.
Η μακρά και πολύπαθη ιστορία του κάστρου, ξεκινά την εποχή της πρώτης Ενετοκρατίας (1207-1277), όταν ο Ενετός διοικητής οχύρωσε μαζί με άλλες περιοχές του νησιού και το Μούδρο. Το 1277, το κάστρο ανακαταλαμβάνεται από τους Βυζαντινούς, ενώ από το 1464 έως το 1656 άλλαξε αρκετές φορές χέρια ανάμεσα στους Ενετούς και τους Τούρκους. Τελικά, οι Ενετοί, φεύγοντας από το νησί το 1657, το κατέστρεψαν μαζί με όλες τις υπόλοιπες οχυρώσεις τους στο νησί.
Δεν πήγαμε. Στο διαδίκτυο διαβάσαμε:
«Για να προσεγγίσετε το κάστρο, θα πρέπει να οδηγήσετε σε χωματόδρομο και στη συνέχεια να περπατήσετε ένα σύντομο μονοπάτι μέχρι την κορυφή. Φτάνοντας, η απίστευτη θέα προς κάθε σημείο του κόλπου του Μούδρου, θα αποτελέσει τη σημαντικότερη απόδειξη που χρειάζεται για να πειστείτε για τη μεγάλη σημασία που κατείχε το οχυρό, δίπλα σε εκείνα της Μύρινας και του Κότσινα.»
Ρουσσοπούλι, χτισμένο αμφιθεατρικά μέσα στα δέντρα στην πλαγιά του λόφου Κορακά, προσφέρει πανοραμική θέα της γύρω περιοχής, ενώ λίγο έξω από το χωριό εντυπωσιακοί γεωλογικοί σχηματισμοί που περιγράφονται ως «χρωματιστά βράχια».
Κουκονήσι, προϊστορικός οικισμός. Στο Κουκονήσι, βρίσκεται σε εξέλιξη αρχαιολογική ανασκαφή, από τον Λημνιό αρχαιολόγο Χρήστο Μπουλώτη. Στην κορυφή του νησιού έχει εντοπιστεί ένας σημαντικός προϊστορικός οικισμός με μακραίωνη, συνεχή κατοίκηση από την πρώιμη ως την ύστερη Χαλκοκρατία.
Ρωμανό από τα ομορφότερα χωριά της Λήμνου.
Ρεπανίδι με τα παραδοσιακά σπίτια, την παλιά εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, τις λαξευμένες στα βράχια παλιές αποθήκες σιτηρών, αλλά και τις γούβες ή γούρνες, που επίσης είναι λαξευμένες στο βράχο και χρησίμευαν ως πιθάρια.
39° 54.668'n 25° 15.573'e παραλία Λύχνων (Λύχνα), δίπλα στο αεροδρόμιο.
39° 54.966'n 25° 15.958'e Ταβέρνα «Έννοια πο’χεις» (σ.σ. μη νοιάζεσαι, μη σκας).
39° 55.810'n 25° 15.408'e απολιθωμένο δένδρο (fossilized tree) στο χωριό Βάρος. Αν και δίπλα στον κεντρικό δρόμο η Garmin(a) δυσκολεύτηκε να τον βρει!
Αεροδρόμιο.
Λιβαδοχώρι ΒΑ της Μύρινας (15 χλμ.), από τα πιο όμορφα χωριά, με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική με νεοκλασικές επιρροές.
Καλλιθέα.
39° 53.682'n 25° 12.099'e Νέα Κούταλη, ταβέρνα «Μάρθα» μέσα στο χωριό.
Ταβέρνα «Γλυκάνισος» μπροστά στη θάλασσα με αρκετή φυσική σκιά για πελάτες κι αυτοκίνητα.
39° 53.583'n 25° 12.443'e δημόσια παραλία Νέας Κούταλης αριστερά της προβλήτας.
39° 53.139'n 25° 11.399'e Χωριό Πεδινό. Το Παλιό.
Χωριό Πορτιανό (new port = νέο λιμάνι) Νέας Κούταλης με πετρόχτιστα αρχοντικά και λαογραφικό μουσείο.
39° 53.099'n 25° 10.656'e Το Δεύτερο Συμμαχικό Νεκροταφείο Πορτιανού
Εδώ τάφηκαν οπλίτες που συμμετείχαν στη Μάχη της Καλλίπολης στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο).
39° 52.817'n 25° 12.195'e απομεινάρια βρετανικών εγκαταστάσεων αφαλάτωσης του 1915.
Η άγνωστη πολεμική ιστορία της Λήμνου...
ΑΝΖΑC (Australian and New Zealand Army Corps).
Κατά την εκστρατεία της Καλλίπολης όλα σχεδιάστηκαν και θα λειτουργούσαν άψογα εάν δεν υπήρχε υπαναχώρηση ορισμένων μονάδων, οι οποίες δεν ανταποκρίθηκαν στις διαταγές που είχαν λάβει. Αυτό έδωσε το πλεονέκτημα στον Μουσταφά Κεμάλ, με αποτέλεσμα τον θάνατο περίπου 58.000 ανδρών της Αντάντ.
39° 53.048'n 25° 12.931'e παλαιό Ρώσικο νεκροταφείο.
Η απόβαση των Κοζάκων στη Λήμνο....
Οι Ρώσοι της Λήμνου μια ξεχασμένη ιστορία...
39° 52.900'n 25° 12.968'e Αναμνηστική πλακέτα Νοσοκομείου Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
39° 52.985'n 25° 13.398'e ξωκλήσι Αγ. Νικολάου σε νησάκι με στενό διάδρομο.
39° 51.908'n 25° 06.424'e Παναγία Κακαβιώτισσα, στις πλαγιές του βουνού Κάκαβος.
Μεταξύ Θάνου και Θερμών. Εμείς πήγαμε από την Μύρινα. Στη διαδρομή που ακολουθήσαμε – εκτός από αγριοκούνελα και κοράκια – ΔΕΝ είδαμε σκουπιδότοπο που έγραψαν κάποιοι στο διαδίκτυο παλιά! Αφήνετε εκεί το αυτοκίνητο σας, δίπλα στο κιόσκι του χώρου στάθμευσης, ανεβαίνετε περίπου 60 πέτρινα σκαλιά και περπατάτε σε βατό μονοπάτι ενός περίπου χλμ. Το τοπίο είναι άγριο αλλά όμορφο, με βράχια και αρκετή χαμηλή βλάστηση. Στη μέση της διαδρομής άλλο ένα κιόσκι με θέα στην γύρω περιοχή και στην θάλασσα στο βάθος. Σε 15’ – 30’, ανάλογα με τη φυσική σας κατάσταση, θα φτάσετε στην πέτρινη σκάλα που καταλήγει στη σπηλιά που στεγάζει το εκκλησάκι. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι ότι επειδή το σκεπάζει ο βράχος, οι μάστορες που το έχτισαν έκριναν περιττό να του προσθέσουν στέγη και ψηλούς τοίχους. Όποτε ο επισκέπτης αντικρίζει παράλληλα με το εκκλησάκι και την κάτοψη του. Καλύτερες ώρες επίσκεψης νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα. Το πρωί η σπηλιά έχει σκιά.
39° 51.027'n 25° 06.682'e Άγιος Παύλος.
Χωριό Θάνος. Στενοί δρόμοι.
39° 50.511'n 25° 04.682'e Θάνος (του Θάνους) από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού. Προστατευμένη από τον βοριά. Κι εδώ ταβέρνα Γιαννάκαρος.
39° 50.507'n 25° 03.981'e Στήβι ή Στιβί βοτσαλιά κοντά στο Mabella beach.
39° 50.224'n 25° 03.067'e Ρόπαλο ή Τηγάνι, σε κλειστό κόλπο που βλέπει νότια, ανάμεσα στο ακρωτήρι Ρόπαλο & Τηγάνι μέσω χωματόδρομου, αρκετά μετά το ξενοδοχείο Lemnos Village στο Πλατύ. Δεν είναι οργανωμένη και δεν έχει σκιά.
39° 51.430'n 25° 03.866'e Πλατύ (του Πλατέος) ψιλή άμμος, προστατευμένη από τον βοριά. Από τις πιο δημοφιλείς παραλίες του νησιού. Η Garmin(a) για να μας κατεβάσει στην παραλία Πλατύ μας οδήγησε μέσα απ’ τα υπερβολικά στενά σοκάκια του χωριού (κλείσαμε τους καθρέφτες για να περάσουμε!) αλλά και οι δρόμοι που πλησίαζαν την παραλία με τα πολυτελή καταλύματα ήταν απαράδεκτα στενοί (πχ προς Victoria Limnos) ή κατέληγαν σε αδιέξοδα (π.χ. προς Amorosso).
39° 51.604'n 25° 03.550'e μπιτσόμπαρο SaBBia στη δεξιά πλευρά της μεγάλης παραλίας, με μεγάλο χώρο στάθμευσης και ωραία αμμουδιά εμπρός του.
39° 51.542'n 25° 03.135'e παραλία Λουτρά. Δεν κατεβαίνει δρόμος…
39° 52.175'n 25° 03.258'e Ξωκλήσι Αγίου Νικολάου, πάνω από το λιμάνι με θέα στο Κάστρο, στο Παλαιό Λιμάνι, στον Τούρκικο Γιαλό και στο Νέο Λιμάνι.
39° 52.370'n 25° 03.653'e Μύρινα, Τούρκικος γιαλός. Αμμουδιά.
39° 52.438'n 25° 03.946'e Ρωσικό οχυρό Τσας (Ντάπια) μετά το Γενικό Νοσοκομείο Λήμνου.
Μικρό οχυρό που χτίστηκε το 1770, στα Ορλωφικά, από τους Ρώσους. Χρησίμευε, προφανώς, σαν παρατηρητήριο και σαν βάση πυροβολαρχίας. Πρόκειται για μια απλή, αλλά ισχυρή κυκλική κατασκευή διαμέτρου 11 μέτρων. Το χαρακτηρίζουμε «νεοελληνικό» αλλά στην ουσία είναι ρωσικό οχυρό (δεν έχει θεσμοθετηθεί χωριστή κατηγορία για ρωσικά κάστρα στον Καστρολόγο, παρόλο που υπάρχουν κάνα δυο ακόμα – στη Λευκάδα).
Ο Ρωσικός στόλος κατέπλευσε στη Λήμνο τον Ιούλιο του 1770, λίγο μετά τη μεγάλη νίκη του (με τη βοήθεια των Ελλήνων) εναντίον των Τούρκων στη ναυμαχία του Τσεσμέ. Η επανάσταση των αδερφών Ορλώφ είχε ήδη αποτύχει στην Πελοπόννησο τους προηγούμενους μήνες, αλλά η επιτυχία τους στον Τσεσμέ τους έδωσε για λίγο τον έλεγχο του Αιγαίου.
Προκειμένου να διατηρήσουν αυτόν τον έλεγχο, οι Ρώσοι απέκλεισαν τα Δαρδανέλια και προσπάθησαν να καταλάβουν τη Λήμνο. Για το σκοπό αυτό ρωσικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στο νησί και πολιόρκησαν τους Τούρκους στο κάστρο της Μύρινας.
Κάπου τότε χτίστηκε και η συγκεκριμένη ντάπια για να εγκατασταθούν τα κανόνια τους και για να επιτηρούν το πολιορκημένο κάστρο απέναντι.
Όμως η επανάσταση ήταν ήδη τελειωμένη υπόθεση. Οι Ορλώφ ανεχώρησαν για την Ιταλία και μεγάλο μέρος του Ρωσικού στόλου αποσύρθηκε τον Σεπτέμβριο στη Νάουσα της Πάρου. Τα Δαρδανέλια έμειναν αφύλαχτα, οπότε ο τουρκικός στόλος μπόρεσε να βγει στο Αιγαίο. Οι Τούρκοι με επικεφαλής τον Καπουδάν πασά (αρχιναύαρχο) Χασάν Χατζή Τσεζαερλή έκαναν απόβαση στη Λήμνο και έδιωξαν τους Ρώσους. 72 Ρώσοι σκοτώθηκαν τότε στη Λήμνο. Ο τοπικός πληθυσμός παρόλο που είχε βοηθήσει τους Ρώσους δεν υπέφερε ιδιαίτερα (σε αντίθεση με τις φοβερές σφαγές στην Πελοπόννησο μετά τα Ορλωφικά) επειδή οι Τούρκοι ήθελαν να δημιουργήσουν καλές εντυπώσεις στους κατοίκους των υπολοίπων νησιών που είχαν αρχίσει να δυσφορούν με την καταπιεστική παρουσία των Ρώσων (εξάλλου ο Τσεζαερλής ήταν αυτός που είχε πει τότε το περίφημο «αν σκοτώσουμε όλους τους Έλληνες ποιος θα πληρώνει το χαράτσι;»)
Παράλληλες Ιστορίες
Αργότερα γύρω από τον λόφο του οχυρού δημιουργήθηκε μια συνοικία της Μύρινας με το όνομα «Τσας» ή «Ντάπια». Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, το τοπωνύμιο είναι ρωσικής προέλευσης και σημαίνει «παρατηρητήριο» (κάτι που δεν επιβεβαιώνεται). Μάλλον είναι τούρκικο και προέρχεται από το τσαούς (Τουρκος βαθμοφόρος). Άλλωστε και στο Ναύπλιο υπάρχει προμαχώνας που λέγεται «Τσαούς Ντάπια».
Αν φτάσατε μέχρι εδώ και δεν είδατε το βίντεό μας στο YouTube, μη χάσετε την ευκαιρία να το δείτε τώρα.
Ακολουθούν μέρη του νησιού που βρήκαμε ενδιαφέροντα με τις συντεταγμένες τους.
37° 42.731'n 24° 03.796'e Λιμάνι Λαυρίου (58 χλμ. από Κηφισιά, σε 1 ώρα + 15’)
39° 52.426'n 25° 03.403'e Λήμνος, Μύρινα, παλαιό λιμάνι, μεγάλος χώρος στάθμευσης
39° 52.262'n 25° 03.302'e Μύρινα (νέο λιμάνι)
39° 52.602'n 25° 03.503'e μικρός χώρος στάθμευσης κάτω από το Κάστρο. Το πρωί της Κυριακής 30 Ιουνίου, είχε κενές θέσεις στάθμευσης!
Κάστρο Μύρινας ή Παλιόκαστρο. Χώρος πάντα ανοιχτός. Είσοδος Ελεύθερη.
Το πιο καλοδιατηρημένο από τα 7 κάστρα της Λήμνου και το μεγαλύτερο του Αιγαίου.
Βυζαντινό Κάστρο που έκτισε το 1186 μ.Χ. ο αυτοκράτωρ Ανδρόνικος Α’ Κομνηνός πάνω σε κυκλώπεια τείχη αρχαίας ακρόπολης των Μινύων (13αι.π.Χ) που βελτίωσαν αργότερα οι Πελασγοί μέχρι τον 6αι. π.Χ. Επισκευάστηκε επί φραγκοκρατίας από τους Βενετούς (12αι), επεκτάθηκε από τους Γενουάτες (15αι) που του έδωσαν τη σημερινή του μορφή και συντηρήθηκε αργότερα από τους Οθωμανούς.
Ανάμεσα στα χαλάσματα σήμερα ζουν αρκετά ελάφια, τα πλατώνια (dama dama επιστημονικά). Τη δεκαετία του 1970 η Ρόδος δώρισε στον δήμο Μύρινας 2 ζευγάρια που τοποθετήθηκαν στο Κάστρο. Σήμερα υπολογίζονται ότι είναι 130-150! Στο Κάστρο είδαμε αρκετά κατσίκια αλλά κανένα ελάφι!
Πρόσβαση:
1. Από το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής (σκαλάκια) στον Ρωμαίικο Γιαλό.
2. Από το Δημαρχείο στο λιμάνι.
3. Από την αγορά της Μύρινας.
Μύρινα. Στους πρόποδες του Κάστρου το τούρκικο φρουραρχείο όπου ο τούρκος πάσας υπέγραψε την παράδοση της Λήμνου στον ναύαρχο Κουντουριώτη!
Τούρκικος Γιαλός λιμανάκι με ψαρόβαρκες, ψαραγορά και ψαροταβέρνες.
39° 52.654'n 25° 03.496'e Αγία Παρασκευή Βόντελα. Μικρό ξωκλήσι στη βάση του Κάστρου, δίπλα στο αρχοντικό Βόντελα. Μερικά μέτρα πριν, στην Ναυάρχου Κουντουριώτη η Ταβέρνα Romeo.
39° 52.842'n 25° 03.707'e Ρωμαίικος Γιαλός. Εμπρός από το Αρχαιολογικό μουσείο.
Αρχαιολογικό Μουσείο Μύρινας. Κλειστό λόγω έργων!
Στον Ρωμαίικο Γιαλό, σε διώροφο κτίσμα του 19ου αι., που αρχικά λειτούργησε ως τουρκικό Διοικητήριο. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, προϊστορικά ευρήματα από την Πολιόχνη, αρχαϊκά και ρωμαϊκά ευρήματα από το Καβείριο κι ελληνιστικά ευρήματα από την Ηφαιστία.
39° 52.975'n 25° 03.848'e Προϊστορικός οικισμός Μύρινας, μετά το Αρχαιολογικό μουσείο
Χώροι στάθμευσης…
39° 52.765'n 25° 03.871'e δίπλα στην Αγία Τριάδα πίσω από το Αρχαιολογικό μουσείο
39° 52.884'n 25° 03.946'e
39° 53.119'n 25° 03.762'e παραλία Ρηχά Νερά. Ταβέρνα Manos Beach από τις 09:00πμ
39° 53.232'n 25° 03.723'e παραλία Μύρινας (Ελβετικών στο Google)
39° 53.625'n 25° 03.635'e κάτω από το Ιερό της Ταυροπόλου Αρτέμιδας.
39° 53.615'n 25° 03.749'e Ιερό Ταυροπόλου Αρτέμιδος Τα ερείπια του ιερού βρίσκονται 3 χλμ. έξω από τη Μύρινα μέσα στον χώρο του ξενοδοχείου Porto Myrina! Τα ευρήματα της ανασκαφής παρουσιάζονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο.
39° 53.850'n 25° 04.032'e παραλία Αυλώνα, αμμουδερή, μεγάλη & ανοργάνωτη.
39° 54.344'n 25° 03.996'e Παραλία Λιμενάρια
39° 54.266'n 25° 04.266'e Άγιος Αθανάσιος, κεραίες, θέα.
Κάσπακας, ένα από τα ωραιότερα χωριά του νησιού. Ιδρύθηκε στα τέλη του 11ου αιώνα ή στις αρχές του 12ου από το ναύαρχο του βυζαντινού στόλου Κάσπακα σε κτήμα που του παραχώρησε ο αυτοκράτορας Αλέξιος Α´ ο Κομνηνός. Λέγεται πως εδώ κατέφυγε καταδιωκόμενος από Φράγκους και Βενετούς ο Αλέξιος Δούκας Μούρτζουφλος, σφετεριστής του θρόνου της Κωνσταντινούπολης και αυτοκράτορας το μοιραίο βράδυ της 12ης του Απρίλη του έτους 1204, που η Κωνσταντινούπολη παραδινόταν στα χέρια των Σταυροφόρων. Το ακρωτήριο βόρεια του Κάσπακα φέρει το όνομά του. Γνωστές παραλίες του χωριού ο ´Αγιος Γιάννης - πάνω στα βράχια της ακτής είναι χτισμένο το ομώνυμο εκκλησάκι, οπωσδήποτε πριν από το 1858 - και ο Καρβουνόλακκας. Φεύγοντας από τον Κάσπακα για τον Κορνό, το εξωκκλήσι σήμερα του Αγίου Γεωργίου. Η γύρω έκταση αποτελούσε μετόχι της Μονής του Αγίου Στεφάνου του Κασταμονίτου ήδη από το 1363. Λόγω άφθονου νερού εδώ στεγάστηκαν τα πλυσταριά του χωριού. Έχουν απομείνει λίγες πέτρινες γούρνες.
39° 55.303'n 25° 04.290'e παραλία Άγιου Ιωάννη Κάσπακα (πριν το ξωκλήσι), αμμουδιά με βότσαλα.
39° 56.229'n 25° 03.852'e Καταρράκτης Κατσαΐτη
39° 56.481'n 25° 04.174'e Καταρράκτης Κρεμαστά Νερά
Καταρράκτες Κάσπακα ή Χείμαρρος Κάσπακα ή Ρέμα Κατσαΐτη ή Κρεμαστά Νερά από μονοπάτι. Καλύτερη εποχή η άνοιξη. Βόρεια της Μύρινας, ωραίο τοπίο με τρεχούμενα νερά – ανάλογα με την εποχή - και λίμνες.
Κορνός ορεινό χωριό πάνω από τον Κάσπακα
39° 55.691'n 25° 03.950'e Άγιος Ιωάννης, ωραία αμμουδιά με ρηχά και κρύα νερά.
Καλύτερο κομμάτι η αμμουδιά – μέσα – έξω – μετά το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη.
Η θάλασσα κρύα! Δωρεάν δημοτικές ομπρέλες, αρμυρίκια για σκιά και μπιτσόμπαρο με δικές του (κι αυτές δωρεάν) ξαπλώστρες και ομπρέλες. Σε όλα τα μπιτσόμπαρα της Λήμνου οι ομπρέλες είναι δωρεάν. Σας χρεώνουν μόνο για ότι αγοράσετε.
Πρασσά Λιμάνι
39° 55.894'n 25° 03.426'e μικρή παραλία χωρίς οδική πρόσβαση
39° 56.222'n 25° 03.131'e Καρβουνόλακας την προτιμούν γυμνιστές πέτρες & άμμος αριστερά
Δεν μας άρεσε.
39° 56.589'n 25° 03.112'e δεν κατεβαίνει δρόμος…
39° 57.394'n 25° 02.757'e Μορασίτης, όμορφη μικρή παραλία. Απ’ τη θάλασσα
Προσπαθήσαμε να πλησιάσουμε αλλά βρήκαμε κλειστή πόρτα.
39° 58.619'n 25° 03.002'e Άγνωστη… Αρμυρίκια. Κατεβαίνει χωματόδρομος.
39° 59.063'n 25° 02.766'e Μούρτζεφλος (2 παραλίες νότια & βόρεια)
39° 58.998'n 25° 04.802'e Βίγλα ή Σκοπιά 430μ ή ψηλότερη κορυφή της Λήμνου με στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην κορυφή και απαγορευτικές πινακίδες για φωτογράφηση ή βιντεοσκόπηση παντού. Επιστρέψαμε.
39° 59.471'n 25° 05.008'e δεν βλέπω δρόμο…
39° 59.444'n 25° 06.124'e Βάρθακας. Φάτσα στον βοριά. Δεν κατεβαίνει δρόμος.
39° 56.369'n 25° 08.404'e Σαρδές, ταβέρνα Μαν-Τέλλα. Ανοίγει στις 12:00.
39° 57.833'n 25° 09.109'e Άγιος Μόδεστος στο καταπράσινο χωριό Κατάλακκος ή Κατάλακκο
39° 59.473'n 25° 07.927'e Αμμοθίνες ο πάνω χώρος στάθμευσης με μικρή ξύλινη πέργκολα.
Αμμοθίνες ή Παχιές Αμμούδες ή αμμ’δές. Μία «έρημος» σε μικρογραφία στα ΒΔ του νησιού κοντά στην παραλία Γομάτι. Αξίζει να περπατήσετε στην άμμο. Καλύτερη ώρα φωτογράφησης το πρωί ή τουλάχιστον 2 ώρες πριν το ηλιοβασίλεμα. Αργότερα έχει πολλές σκιές.
40° 00.151'n 25° 08.504'e σμιλεμένοι βράχοι
39° 59.802'n 25° 08.989'e παραλία Ατσική, κοντά στο μπιτσόμπαρο «Απόδραση»
39° 59.599'n 25° 08.961'e ένα άρμα μάχης (τανκ) που λιάζεται σ’ ένα ύψωμα πάνω από το μπιτσόμπαρο «Σαχάρα» στην παραλία Γομάτι!
39° 59.444'n 25° 09.054'e Γομάτι, μεγάλη αμμουδιά. Την πιάνει ο βοριάς.
39° 59.319'n 25° 09.301'e Ταβέρνα «Φλωμάρι» ανοίγει στις 11:00.
39° 59.398'n 25° 10.175'e παραλία Κατάλακου (Φαλακρού) πολλά φύκια. Το τελευταίο κομμάτι του χωματόδρομου - μετά το αγροτόσπιτο - είναι δύσβατο και δεν συνιστώ κατάβαση με χαμηλό αυτοκίνητο. Η χειρότερη παραλία που είδαμε στη Λήμνο.
39° 59.762'n 25° 11.416'e παραλία Παπιάς, μοναχική μέσω χωματόδρομου.
39° 59.838'n 25° 11.668'e παραλία Καραβοστάσι.
39° 59.862'n 25° 12.872'e παραλία…
39° 59.959'n 25° 13.187'e Τρυγή
Χωριό Ατσική, κοντά στο χωριό Προπούλι στο Φαλακρό ή Φαρακλό
39° 56.642'n 25° 13.558'e Ταβέρνα / πιτσαρία Τροπικάνα (4.5/5) ανοίγει 19:00 το βράδυ.
40° 00.239'n 25° 14.202'e ακρωτήρι Φαλακρό με τα σφαιρικές πέτρες, τα φραγκοκέφαλα.
39° 59.765'n 25° 14.271'e σμιλεμένοι βράχοι. Δεν βλέπω δρόμο.
39° 59.642'n 25° 14.506'e Γεωλογικό πάρκο Φαλακρού. Όμορφοι ηφαιστειογενείς σχηματισμοί. Το καλύτερο θέαμα της ημέρας μας.
39° 59.476'n 25° 14.791'e παραλία Πηγαδέλι. Την πιάνει ο βοριάς.
39° 59.247'n 25° 15.239'e άγνωστη, κατεβαίνει χωματόδρομος.
39° 59.082'n 25° 15.821'e Βότσαλα ή Αγία Ευθυμία, λιμανάκι δεξιά της, κάτω απ’ το εκκλησάκι
39° 59.123'n 25° 16.185'e …
39° 58.641'n 25° 15.907'e ξωκλήσι Άγιου Παύλου
39° 58.250'n 25° 15.838'e παραλία Άγιου Ερμόλαου (1)
39° 58.096'n 25° 15.935'e Άγιος Ερμόλαος. Στα δεξιά του Γεωλογικό πάρκο.
39° 57.790'n 25° 15.858'e παραλία Άγιου Ερμόλαου (2)
39° 57.476'n 25° 16.307'e …
39° 57.225'n 25° 17.013'e ενδιαφέροντα βράχια στο ακρωτήρι Πουρνιάς…
39° 56.652'n 25° 16.599'e παραλία Κότσινα ρηχή αμμουδιά με σχετικά ζεστά νερά, σε μεγάλο κόλπο. Αρκετά φύκια στη δεξιά της πλευρά κοντά στην ταβέρνα. Αν κι ο κόλπος είναι κλειστός, υπάρχει κυματισμός αν φυσάει βοριάς. Καλύτερο – και πιο ήρεμο το αριστερό της τμήμα – κοντά στο μπιτσόμπαρο.
Ψαροχώρι Κότσινα
39° 56.456'n 25° 17.022'e Ψαροταβέρνα Γιαννάκαρος, ανοίγει στις 11:30
39° 56.505'n 25° 17.117'e άγαλμα Μαρούλας Κομνηνής μπροστά στο ξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής στη θέση που παλιά υπήρχε το κάστρο του Κότσινα. Σήμερα από το κάστρο σώζεται μόνο μια πηγή η οποία βρίσκεται σε μια υπόγεια κατακόμβη 65 σκαλιά κάτω από την επιφάνεια της γης. Πάνω στην κατακόμβη έχει χτιστεί η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής και μπροστά της στέκεται το άγαλμα της Μαρούλας. Την ημέρα που φτάσαμε, μία ομάδα στρατιωτών έφτιαχναν έναν διάδρομο μπροστά στο άγαλμα!
39° 56.392'n 25° 17.371'e …
39° 56.525'n 25° 17.821'e παραλία Αμμουδοβούνι
39° 57.857'n 25° 19.116'e Αρχαιολογικός Χώρος Ηφαιστίας (08:30 – 15:00, είσοδος 3 ευρώ. Κάθε Τρίτη κλειστά!) Ερείπια νεκροταφείου, τμήμα ελληνορωμαϊκού θεάτρου και θεμέλια σπιτιών της ύστερης αρχαιότητας, στη ΒΑ Λήμνο 38 χλμ. από τη Μύρινα. Μικρός αλλά ενδιαφέρων αρχαιολογικός χώρος. Αξίζει την επίσκεψή σας, έστω κι απ' έξω!
39° 58.005'n 25° 19.524'e …
39° 58.150'n 25° 19.803'e ακρωτήριο Εκατό Κεφαλές. Ενδιαφέρον ανάγλυφο. Δύσβατος χωματόδρομος (Ιούλιος 2024).
39° 58.030'n 25° 19.722'e Πουριά. Ερημική παραλία στα δεξιά του ακρωτηρίου Εκατό Κεφαλές.
39° 57.988'n 25° 20.857'e παραλία Σαράβαρι ρηχά νερά, κύματα όταν φυσάει βοριάς. Μπιτσόμπαρο με δωρεάν ομπρέλες. Αρκετά τροχόσπιτα.
39° 58.522'n 25° 20.758'e το ερειπωμένο Kaviria Palace Resort.
39° 58.712'n 25° 20.551'e Αρχαιολογικός χώρος. Ιερό των Καβειρίων (Καβείριο).
08:00 – 15:00 είσοδος 2 ευρώ, κάθε Τρίτη κλειστά. Ερείπια αρχαίου ιερού σε ένα ακρωτήρι στα βόρεια του νησιού, που άκμασε από τον 8ο αιώνα π.Χ. μέχρι την ύστερη αρχαιότητα. Στις βραχώδεις ακτές κάτω από τον αρχαιολογικό χώρο βρίσκεται η Σπηλιά του Φιλοκτήτη (κατηφορίζει μονοπάτι με σκαλιά).
39° 58.772'n 25° 20.454'e η σπηλιά του Φιλοκτήτη
Τον Φιλοκτήτη που βοήθησε τον Ηρακλή στις τελευταίες του στιγμές ανάβοντας τη φωτιά (στην σημερινή Πυρά της Οίτης) που τον έκαψε και τον λύτρωσε από τους φοβερούς πόνους που του προκάλεσε στο σώμα το δηλητηριασμένο από την Ήρα πουκάμισο που του έδωσε να φορέσει η ανυποψίαστη γυναίκα του η Δηιάνειρα, η Ήρα τον τιμώρησε στέλνοντάς του ένα φίδι να τον δαγκώσει και να του κάνει πληγή αγιάτρευτη για να τον εμποδίσει να ταξιδέψει με τους υπόλοιπους ήρωες στην Τροία. (Υγίνος 102.1)
39° 59.104'n 25° 21.168'e παραλία Νεφτίνα (ή Νευτίνα), μεγάλη σε μήκος με λευκή άμμο, ξωκλήσι και ρυάκι στη μέση. Την πιάνει ο βοριάς.
40° 00.181'n 25° 22.342'e Ζεματάς ωραία αμμουδιά με 2 μπιτσόμπαρα. Καθίσαμε στο 2ο αριστερά και είμαστε σχεδόν μόνοι μας. Δεν χρεώνουν τις ομπρέλες και δεν σε υποχρεώνουν να αγοράσεις κάτι. Την αγάπη μας μας είπε το παλικάρι πίσω από την μπάρα! Δώσαμε 5 ευρώ για ένα κρύο νες και μία τοπική λεμονάδα. Και τα 2 με παγάκια. Απ’ τα καλύτερα μπάνια μας στο νησί.
40° 00.810'n 25° 22.276'e παραλία Σωτήρα με πολλά φύκια έξω. Δεξιά το ξωκλήσι Άγιος Σωτήρας με λιμανάκι από κάτω.
40° 00.846'n 25° 22.872'e …
40° 00.600'n 25° 23.347'e …
40° 00.403'n 25° 23.494'e …
39° 59.879'n 25° 23.780'e Αρχαιολογικός χώρος (στο Google) Φλάμπουρο. Δεν βρήκα πληροφορίες!
45 40° 00.636'n 25° 24.578'e βοτσαλιά Πλακιά ή Πλάκας. Δεν μας άρεσε.
46 40° 00.916'n 25° 24.773'e ξωκλήσι και ταβέρνα Άγιος Χαράλαμπος δίπλα σε μικρή «παραλία» με φύκια έξω. Δεν μας άρεσε.
40° 01.205'n 25° 24.991'e αγίασμα Αγίου Χαραλάμπους. Για τους πιστούς.
40° 02.104'n 25° 26.729'e Φάρος Πλάκας απ’ τους σημαντικότερους φάρους της Ελλάδας. Όταν φτάσαμε 2 ευγενείς φαντάροι – με τα όπλα στα χέρια – μας είπαν ότι είναι στρατιωτικό φυλάκιο, απαγορεύεται η πρόσβαση και φυσικά η φωτογράφηση!
40° 01.992'n 25° 26.771'e Γερμανικό πηγάδι (1942).
40° 00.778'n 25° 26.004'e παραλία Πλάκα ή Παλιόκαστρο στο Google.
40° 00.735'n 25° 26.677'e λίγα ερείπια Βρυόκαστρου ή Παλιόκαστρου Πλάκας
Το 1355 σε έγγραφα της μονής Μεγ. Λαύρας του Αγ. Όρους αναφέρεται η ύπαρξη του οχυρωμένου οικισμού Καστρίν στην περιοχή της Πλάκας. Μάλλον ταυτίζεται με το «Κάστρο των Καστριωτών», στο οποίο το 1459 αποβιβάστηκε ο Κριτόβουλος από την Ίμβρο κι έδιωξε τους Ενετούς από το νησί. Το 1521 ο Τούρκος ναυτικός Piri Reis το ονομάζει Burun Hisãr, δηλαδή «Κάστρο του ακρωτηρίου». Το βρήκε έρημο, διότι οι κάτοικοί του είχαν εγκατασταθεί στο Παλαιόκαστρο (Μύρινα) από τα χρόνια του σουλτάνου Βαγιαζήτ Β΄ (1481-1512).
Το οχυρό αυτό βρισκόταν σε μια μικρή χερσόνησο στα ανατολικά του χωριού κοντά στο παλιό λιμάνι. Τα ερείπια σήμερα αποκαλούνται Παλιόκαστρο ή Βριόκαστρο. Ως Vriokastro σημειώνεται στους χάρτες των Conze (1858) και Fredrich (1904). Ο Conze το βρήκε ερειπωμένο. Στο εσωτερικό του υπήρχαν πολλές στέρνες, η μια από τις οποίες ήταν γερή ενώ σ’ έναν τοίχο βρήκε εντοιχισμένη μια αρχαία επιγραφή.
Η Πλάκα ένα από τα νεώτερα χωριά του νησιού. Ιδρύθηκε μόλις το 19ο αιώνα. Βορειοανατολικά του χωριού η χερσόνησος του Αη-Γιάννη. Εδώ τοποθετείται το Βρυόκαστρο ή Παλαιόκαστρο, όπου υποτίθεται ότι αποβιβάστηκε ο Κριτόβουλος ο Ίμβριος όταν το νησί καταλήφθηκε από τους Τούρκους. Στις ξέρες των Μυθώνων είναι βυθισμένη μια αρχαία πολιτεία. Τα ερείπια των σπιτιών και των πλακόστρωτων δρόμων διακρίνονται καθαρά. Πιστεύεται πως πρόκειται για την Ομηρική Χρύση που βυθίστηκε το 197 π.Χ., κατά τον Παυσανία. Εκεί, σύμφωνα με το μύθο, το φίδι δάγκωσε τον ήρωα του τρωικού πολέμου Φιλοκτήτη. Η πιο όμορφη από τις σχετικές παραδόσεις θέλει τον ήρωα να γιατρεύεται από τη θαυματουργή λάσπη από τη θέση Ρουσούνια στον Άγιο Χαράλαμπο. Η λάσπη πάντως υπήρξε ιδιαίτερα αποτελεσματική για τις ισχιαλγίες και τους ρευματισμούς.
40° 00.185'n 25° 26.229'e παραλία Μαντρί
39° 59.278'n 25° 26.566'e παραλία …
39° 58.523'n 25° 26.049'e παραλία Αγίας Παρασκευής (μυρωδάτα φύκια)...
39° 58.098'n 25° 24.863'e παραλία Παναγίας, ρηχή αμμουδιά.
39° 57.703'n 25° 24.636'e …
39° 57.048'n 25° 23.894'e παραλία Αμνίου. Ο δρόμος σταματά πριν την παραλία. Η Garmin(a) – το gps μας – χάθηκε κι εγκαταλείψαμε!
Αλυκή Λήμνου. Τον χειμώνα είναι γεμάτη με θαλασσινό νερό και ανάλογα με την εποχή, είναι σημαντικός υδροβιότοπος και προορισμός για παρατήρηση πουλιών (bird watching). Το καλοκαίρι το θαλασσινό νερό εξατμίζεται και αφήνει στη θέση του το αλάτι. Είδαμε κόσμο σκυμμένο να το μαζεύει! Αξίζει την επίσκεψή σας καθώς και το περπάτημα στην μαλακή, ολόλευκη… αλατισμένη επιφάνεια!
Αν φτάσετε στο πέτρινο ξωκλήσι του Αγίου Παντελεήμονα στον κεντρικό ασφάλτινο δρόμο, δεν θα μπερδευτείτε ιδιαίτερα με τους πολλούς χωματόδρομους που περιτριγυρίζουν την Αλυκή με αρκετούς από αυτούς να σταματούν δίπλα της.
39° 56.871'n 25° 21.526'e παρατηρητήριο πουλιών. Εύκολα προσβάσιμο και με συμβατικό αυτοκίνητο. Δείχνει εγκαταλελειμμένο…
39° 56.716'n 25° 21.224'e πέτρινο ξωκλήσι Αγίου Παντελεήμονα, δίπλα στον κεντρικό δρόμο.
39° 55.640'n 25° 22.095'e κιόσκι / παρατηρητήριο πουλιών 4.1χλμ 14’ από τον Άγιο Παντελεήμονα, εγκαταλελειμμένο κι αυτό αλλά με καλύτερη θέα προς την Αλυκή. Τα τελευταία 300 μέτρα του… αμμόδρομου είναι απάτητα, χορταριασμένα και ξεχωρίζουν δύσκολα. Θα τα διασχίσετε μόνο αν έχετε 4x4. Ο «δρόμος» σταματάει λίγο πριν το κιόσκι και συνεχίζει σε στενό πέτρινο καλντερίμι / διάδρομο, με εμφανή τα σημάδια του χρόνου και της εγκατάληψης. Λίγο δύσκολη η αναστροφή στην άμμο λόγω περιορισμένου χώρου ανάμεσα σε θάμνους και χαμηλά δέντρα.
39° 55.964'n 25° 22.891'e Petalini cape, παραλία με χιλιάδες κοχύλια.
39° 55.789'n 25° 22.885'e παραλία Αλυκή εμπρός από την Ασπρολίμνη, με πάρα πολλούς βαλκάνιους κάιτ σέρφερς και πάρα πολλά μα πάρα πολλά λέμε, φύκια!
39° 54.897'n 25° 22.610'e κιόσκι παρατήρησης φλαμίνγκο στην Ασπρολίμνη.
39° 54.378'n 25° 21.326'e Κέρος. Αέρας, κύμα, φύκια. Πίσω της πευκοδάσος.
Παράκαμψη…
Χωριό Κοντοπούλι. Τόπος εξορίας του ποιητή Γιάννη Ρίτσου.
Χωριό Καλλιόπη
39° 53.713'n 25° 20.916'e Birds observation tower
39° 52.417'n 25° 20.414'e παραλία Άγιος Ιωάννης. Δεν πλησιάζει δρόμος.
39° 52.035'n 25° 19.122'e Λαξευτοί Πελασγικοί τάφοι.
39° 51.321'n 25° 20.637'e Αρχαιολογικός χώρος Πολιόχνης (Τρίτη κλειστά).
Πολυόχνη. Η παλαιότερη οργανωμένη πόλη της Ευρώπης! Ο οικισμός ξεκίνησε πριν από έξι ή επτά χιλιάδες χρόνια και εξελίχθηκε σε μια πόλη – πρότυπο, με βουλευτήριο, υδραγωγείο, σιταποθήκες και ανάκτορα που σαστίζουν τον επισκέπτη με την τελειότητά τους! Βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Τροία και αυτή η παραδοχή ήταν που βοήθησε να ανακαλυφθεί η σπουδαία αυτή ομηρική πόλη. Ανατολικά της Μύρινας (38 χλμ.), ένας από τους καλύτερα διατηρημένους οχυρωμένους προϊστορικούς συνοικισμούς της Ελλάδας. Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το μικρό μουσείο που στεγάζεται στον ίδιο χώρο. Εισιτήριο 3€, μειωμένο 2€. Από ΤΕΤ έως ΔΕΥ 08:30 – 15:30. Τρίτη κλειστά.
Στην ανατολική πλευρά τoυ νησιού στη θέση Βορόσκοπος κοντά στo χωριό Καμίνια βρίσκεται o νεολιθικός οικισμός της Πολιόχνης. Ανακαλύφθηκε από την Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών τo καλοκαίρι τoυ 1930. Πρόκειται για μεγάλο μέρος ενός οικισμού της Πρώιμης Εποχής τoυ Χαλκού, με πολλές φάσεις αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής ανάπτυξης πoυ καλύπτουν ολόκληρη την 3η π.Χ. χιλιετία. Oι ανασκαφείς συμβόλισαν κάθε αρχιτεκτονική φάση με ένα ξεχωριστό χρώμα διακρίνοντας επτά συνoλικά περιόδoυς, oι τελευταίες από τις οποίες συμπίπτουν με αντίστοιχες της αντικρινής Τρoίας. Η Πολιόχνη θεωρείται o πρώτος συγκροτημένος οικισμός της Ευρώπης. Με σιταποθήκες και τoν πρώτο (παγκόσμια) χώρο συνάθροισης και διαβούλευσης (βουλευτήριο). [Δήμος Μούδρου]
39° 50.969'n 25° 20.440'e Κοκκινόβραχος μεγάλη αμμουδιά με μπιτσόμπαρο. Την Τετάρτη 3 Ιουλίου 2024 που πήγαμε, είχε κύμα και πολλά «μυρωδάτα» φύκια. Στη συνέχεια ο Μακρύς Γιαλός.
39° 50.222'n 25° 19.776'e 4 Ανεμόμυλοι Αγίας Σοφίας.
39° 50.160'n 25° 20.499'e ερείπια Κάστρου Σκάλας Φισίνης. Δίπλα ξωκλήσι του Αγ.Μάρνου.
39° 50.120'n 25° 20.723'e Μαμόης Γιαλός στον χάρτη του Topo.
Αγιά Σοφιά. Βρίσκεται στο ΝΑ άκρο του νησιού και μαζί με τη Φυσίνη και τη Σκανδάλη αποτελούν τα Χωριά της Σκάλας. Ονομάζονται έτσι από το ομώνυμο μεσαιωνικό οχυρό που βρίσκεται δίπλα τους, και οι κάτοικοί τους αποκαλούνταν Σκαλιώτες. Από τη Σκάλα, σημαντικό λιμάνι του μεσαίωνα, σήμερα μπορείτε να δείτε τα ερείπια του κάστρου και δύο πύργων του.
Η Αγιά Σοφιά μεταφέρθηκε στη σημερινή της θέση στα τέλη του 18ου αιώνα για να προστατευθεί από τους πειρατές και πήρε το όνομα της από την ομώνυμη εκκλησία, που σήμερα στέκει κατάλευκη, περιτριγυρισμένη από πεύκα, μ’ ένα εντυπωσιακό καμπαναριό. Είναι από τα μικρότερα χωριά του νησιού, γραφικό, με όμορφα πετρόχτιστα σπίτια και πολύ πράσινο. Στην είσοδο του ένα μπακάλικο, πρώην καφενεδάκι, που σήμερα λειτουργεί σαν λακαριό και οι κάτοικοι των γύρω χωριών αποστάζουν εδώ το ρακί τους. Η γύρω περιοχή είναι κατάφυτη με αμπελώνες και θυμάρια και παράγει εξαιρετικό μέλι.
39° 50.353'n 25° 18.628'e κορυφή Παραδείσι 248μ
Πολύ κοντά στο χωριό βρίσκεται ο λόφος Παραδείσι με το ξωκλήσι της Πάνω Παναγιάς να δεσπόζει στην κορυφή του. Εντυπωσιακή η θέα από αυτό σημείο, μπορεί κανείς να αγναντέψει όλη την ανατολική Λήμνο, έως το ακρωτήρι της Πλάκας.
39° 49.558'n 25° 21.288'e παραλία Αγιά Φυσίνη (αλλού την γράφουν με υ κι αλλού με ι). Δεξιά της, μικρό λιμανάκι Η Φισίνη, οφείλει το όνομά της στους ισχυρούς ανέμους που πνέουν στην περιοχή. Σιφουνίζει, δηλαδή φυσά σαν σίφουνας. Ένα σχεδόν χιλιόμετρο από τον οικισμό, προς τα ανατολικά παράλια, υπήρχε ο μεσαιωνικός οικισμός Σκάλα. Σήμερα μπορείτε να δείτε τα ερείπια του κάστρου και δύο πύργων του.
39° 48.425'n 25° 21.791'e εκκλησάκι Αγίου Σώζοντα.
Περνώντας από τη Φυσίνη, μπορείτε ακόμη να κατευθυνθείτε στο γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Σώζοντα, στενά συνδεδεμένο με την παράδοση του νησιού. Οι θαλάσσιοι δρόμου των Λημνιών ναυτικών για την Αλεξάνδρεια, την Πόλη ή την Σμύρνη, περνούσαν από αυτό το σημείο και οι ναυτικοί έπαιρναν δύναμη βλέποντας το εκκλησάκι του Αγίου. Προς τα τέλη του 19ου αιώνα καθιερώθηκε να τιμάται ο Άγιος Σώζων ως πολιούχος της Λήμνου. Στις 7 Σεπτεμβρίου το εκκλησάκι γιορτάζει και γίνεται ωραίο πανηγύρι σ’ αυτή την ειδυλλιακή γωνιά του νησιού.
Με λίγο περπάτημα ή με 4Χ4 από τη Φισίνη μπορείτε να φτάσετε στην, άγνωστη στους πολλούς, παραλία του Αγίου Μάρνου (?) Αριστερά και δεξιά της υπάρχουν δεκάδες τζιτζιφιές και πάνω στο λόφο της απλώνεται μια σειρά από ανεμόμυλους. Ούτε είδα σε χάρτη ούτε βρήκα εκεί, παραλία μ’ αυτό το όνομα. Κάτω από το ξωκλήσι του Αγίου Μάρνου είναι η μεγάλη παραλία του Κοκκινόβραχου.
39° 47.860'n 25° 20.960'e Λουρί. Άμμος και βότσαλα, χωρίς σκιά. Δεν είναι οργανωμένη.
Οι πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις στη γειτονική παραλία Λουρί κάνουν λόγο για τα απομεινάρια του παλαιότερου έως τώρα ανθρώπινου οικισμού στο Αιγαίο. Τα πρώτα στοιχεία της ανασκαφής, δείχνουν μια εγκατάσταση κυνηγών, τροφοσυλλεκτών και ψαράδων του 12.000 π.Χ., τα οποία σύμφωνα με τους αρχαιολόγους ανατρέπουν τα μέχρι τώρα στοιχεία για την ανθρώπινη παρουσία στον χώρο του Αιγαίου.
39° 47.110'n 25° 21.434'e ξωκλήσι Άγιου Στέφανου.
39° 49.214'n 25° 17.756'e Σκίδι, αμμουδιά με λίγα αρμυρίκια στην αριστερή της πλευρά αλλά μεγάλους όγκους από φύκια που κάλυπταν τα 2/3 της αμμουδιάς. Υπολείμματα μπιτσόμπαρου. Δεν μας άρεσε…
39° 49.766'n 25° 17.032'e Παρθενόμυτος μεγάλη σε μήκος αμμουδιά με μεγάλα βότσαλα στο πίσω μέρος της, άμμο, μεγάλα βότσαλα εκεί που σκάει το κύμα και άμμο πάλι στη συνέχεια. Δεν την πιάνει ο βοριάς. Την Τετάρτη 3 Ιουλίου 2024 κολυμπήσαμε στα καθαρά νερά της, μόνοι μας. Άνετος χώρος στάθμευσης πίσω της. Δεν έχει καθόλου σκιά και δεν είναι οργανωμένη.
Πρόσβαση από την παραλία Σκίδι ή από την παραλία Χαβούλη μέσω χωματόδρομου μέτριας βατότητας – προσβάσιμος (Ιούλιος 2024) κι από χαμηλό αυτοκίνητο – με μερικά ανηφορικά κυρίως κομμάτια στρωμένα με τσιμέντο.
39° 49.978'n 25° 15.983'e μικρός κόλπος. Πλησιάζει αλλά δεν κατεβαίνει χωματόδρομος.
39° 50.376'n 25° 15.843'e Χαβούλι ή Χαβούλης ωραία αμμουδιά με ρηχά νερά & μπιτσόμπαρο.
39° 51.318'n 25° 14.550'e Μικρό Φαναράκι ωραία αμμουδιά σε όμορφο μικρό κόλπο με ακριβό μπιτσόμπαρο απ’ ότι μας είπαν, 9 σειρές – σωστά διαβάσατε, εννιά σειρές– ομπρέλες και πολύ κόσμο. Μεγάλος χώρος στάθμευσης γεμάτος αυτοκίνητα και τις 2 φορές που φτάσαμε μέχρι εκεί.
39° 51.188'n 25° 14.462'e Σπηλιά της Φώκιας ή Φωκοσπηλιά.
39° 51.154'n 25° 14.386'e δίπλα στη Σπηλιά της Φώκιας.
39° 51.273'n 25° 14.322'e Φαναράκι ή Μεγάλο Φαναράκι. Μεγάλη αμμουδιά με ρηχά νερά και λίγο κόσμο σε αντίθεση με το Μικρό Φαναράκι που γινότανε χαμός! Μεγάλος χώρος στάθμευσης με άφθονα αρμυρίκια στην αριστερή πλευρά μαζί με πινακίδα «Απαγορεύεται το camping». Το μπιτσόμπαρο ήταν κλειστό. Οι καμπίνες για την αλλαγή των ρούχων ήταν κλειδωμένες. Στη δε αμμουδιά υπήρχαν μόνο ομπρέλες με μικρό πλαστικό τραπεζάκι στο κέντρο αλλά χωρίς ξαπλώστρες ή καθίσματα. Στην δεύτερη επίσκεψή μας την Κυριακή 7 Ιουλίου 2024, φύσαγε βοριάς που δημιουργούσε μικρό κυματισμό από την δεξιά πλευρά της προς την αριστερή. Ωραία καθαρά νερά όχι ιδιαίτερα κρύα.
39° 51.770'n 25° 15.766'e Μούδρος.
Μούδρος. Το δεύτερο σε μέγεθος λιμάνι της Λήμνου. Εδώ υπογράφτηκε την 18 (με το παλαιό ημερολόγιο) 31 (με το νέο) Οκτωβρίου 1918 η Συνθήκη του Μούδρου που σηματοδότησε ουσιαστικά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
39° 52.423'n 25° 15.873'e υπαίθριο θέατρο Μούδρου στην παραλία μπροστά σε στρατόπεδο.
39° 52.426'n 25° 16.691'e Το Πρώτο Συμμαχικό Νεκροταφείο του Α' Π.Π. στον Μούδρο.
Πολλές πλάκες δεν έγραφαν τα στοιχεία του άτυχου και προφανώς άγνωστου νεκρού στραριώτη αλλά «Known unto God».
Υπάρχουν τρία Κοινοπολιτειακά Πολεμικά Νεκροταφεία στη Λήμνο.
Το Ανατολικό στον Μούδρο, το Πορτιανού και τα Μουσουλμανικά Πολεμικά Κοιμητήρια του Δυτικού Μούδρου. Όλα δημιουργήθηκαν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κατά τη διάρκεια της αποτυχημένης εκστρατείας της Καλλίπολης, από τις 19 Φεβρουαρίου 1915 μέχρι τις 9 Ιανουαρίου 1916.
Τον Μάρτιο του 1915 καταγράφονται οι πρώτες αφίξεις χιλιάδων συμμαχικών στρατευμάτων στη Λήμνο, καθώς το νησί μετατράπηκε σε βάση για την εκστρατεία των Δαρδανελίων. Ο κόλπος του Μούδρου έγινε το αγκυροβόλιο για έναν από τους μεγαλύτερους στόλους που συγκεντρώθηκαν ποτέ στη σύγχρονη ιστορία.
39° 52.209'n 25° 17.586'e ερείπια κάστρου του Μούδρου.
Στην τοποθεσία Παλαιόκαστρο, περίπου 2χλμ. ανατολικά του Μούδρου, υπάρχουν τα λιγοστά απομεινάρια των τειχών του Κάστρου του Μούδρου.
Η μακρά και πολύπαθη ιστορία του κάστρου, ξεκινά την εποχή της πρώτης Ενετοκρατίας (1207-1277), όταν ο Ενετός διοικητής οχύρωσε μαζί με άλλες περιοχές του νησιού και το Μούδρο. Το 1277, το κάστρο ανακαταλαμβάνεται από τους Βυζαντινούς, ενώ από το 1464 έως το 1656 άλλαξε αρκετές φορές χέρια ανάμεσα στους Ενετούς και τους Τούρκους. Τελικά, οι Ενετοί, φεύγοντας από το νησί το 1657, το κατέστρεψαν μαζί με όλες τις υπόλοιπες οχυρώσεις τους στο νησί.
Δεν πήγαμε. Στο διαδίκτυο διαβάσαμε:
«Για να προσεγγίσετε το κάστρο, θα πρέπει να οδηγήσετε σε χωματόδρομο και στη συνέχεια να περπατήσετε ένα σύντομο μονοπάτι μέχρι την κορυφή. Φτάνοντας, η απίστευτη θέα προς κάθε σημείο του κόλπου του Μούδρου, θα αποτελέσει τη σημαντικότερη απόδειξη που χρειάζεται για να πειστείτε για τη μεγάλη σημασία που κατείχε το οχυρό, δίπλα σε εκείνα της Μύρινας και του Κότσινα.»
Ρουσσοπούλι, χτισμένο αμφιθεατρικά μέσα στα δέντρα στην πλαγιά του λόφου Κορακά, προσφέρει πανοραμική θέα της γύρω περιοχής, ενώ λίγο έξω από το χωριό εντυπωσιακοί γεωλογικοί σχηματισμοί που περιγράφονται ως «χρωματιστά βράχια».
Κουκονήσι, προϊστορικός οικισμός. Στο Κουκονήσι, βρίσκεται σε εξέλιξη αρχαιολογική ανασκαφή, από τον Λημνιό αρχαιολόγο Χρήστο Μπουλώτη. Στην κορυφή του νησιού έχει εντοπιστεί ένας σημαντικός προϊστορικός οικισμός με μακραίωνη, συνεχή κατοίκηση από την πρώιμη ως την ύστερη Χαλκοκρατία.
Ρωμανό από τα ομορφότερα χωριά της Λήμνου.
Ρεπανίδι με τα παραδοσιακά σπίτια, την παλιά εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, τις λαξευμένες στα βράχια παλιές αποθήκες σιτηρών, αλλά και τις γούβες ή γούρνες, που επίσης είναι λαξευμένες στο βράχο και χρησίμευαν ως πιθάρια.
39° 54.668'n 25° 15.573'e παραλία Λύχνων (Λύχνα), δίπλα στο αεροδρόμιο.
39° 54.966'n 25° 15.958'e Ταβέρνα «Έννοια πο’χεις» (σ.σ. μη νοιάζεσαι, μη σκας).
39° 55.810'n 25° 15.408'e απολιθωμένο δένδρο (fossilized tree) στο χωριό Βάρος. Αν και δίπλα στον κεντρικό δρόμο η Garmin(a) δυσκολεύτηκε να τον βρει!
Αεροδρόμιο.
Λιβαδοχώρι ΒΑ της Μύρινας (15 χλμ.), από τα πιο όμορφα χωριά, με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική με νεοκλασικές επιρροές.
Καλλιθέα.
39° 53.682'n 25° 12.099'e Νέα Κούταλη, ταβέρνα «Μάρθα» μέσα στο χωριό.
Ταβέρνα «Γλυκάνισος» μπροστά στη θάλασσα με αρκετή φυσική σκιά για πελάτες κι αυτοκίνητα.
39° 53.583'n 25° 12.443'e δημόσια παραλία Νέας Κούταλης αριστερά της προβλήτας.
39° 53.139'n 25° 11.399'e Χωριό Πεδινό. Το Παλιό.
Χωριό Πορτιανό (new port = νέο λιμάνι) Νέας Κούταλης με πετρόχτιστα αρχοντικά και λαογραφικό μουσείο.
39° 53.099'n 25° 10.656'e Το Δεύτερο Συμμαχικό Νεκροταφείο Πορτιανού
Εδώ τάφηκαν οπλίτες που συμμετείχαν στη Μάχη της Καλλίπολης στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο).
39° 52.817'n 25° 12.195'e απομεινάρια βρετανικών εγκαταστάσεων αφαλάτωσης του 1915.
Η άγνωστη πολεμική ιστορία της Λήμνου...
ΑΝΖΑC (Australian and New Zealand Army Corps).
Κατά την εκστρατεία της Καλλίπολης όλα σχεδιάστηκαν και θα λειτουργούσαν άψογα εάν δεν υπήρχε υπαναχώρηση ορισμένων μονάδων, οι οποίες δεν ανταποκρίθηκαν στις διαταγές που είχαν λάβει. Αυτό έδωσε το πλεονέκτημα στον Μουσταφά Κεμάλ, με αποτέλεσμα τον θάνατο περίπου 58.000 ανδρών της Αντάντ.
39° 53.048'n 25° 12.931'e παλαιό Ρώσικο νεκροταφείο.
Η απόβαση των Κοζάκων στη Λήμνο....
Οι Ρώσοι της Λήμνου μια ξεχασμένη ιστορία...
39° 52.900'n 25° 12.968'e Αναμνηστική πλακέτα Νοσοκομείου Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
39° 52.985'n 25° 13.398'e ξωκλήσι Αγ. Νικολάου σε νησάκι με στενό διάδρομο.
39° 52.667'n 25° 13.767'e Κενοτάφιο Λήμνου.
Το 1920 χιλιάδες Κοζάκοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους – Σημ.1: μετά την ήττα του Λευκού στρατού από τον Κόκκινο στρατό στον Ρώσικο εμφύλιο πόλεμο 1918-1920) – και να επιβιβαστούν σε αγγλογαλλικά πλοία της Αντάντ, που βρίσκονταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι της Σεβαστούπολης και να πάρουν τον δρόμο της εξορίας.
Πέντε χιλιάδες Κοζάκοι αποβιβάστηκαν τμηματικά στη Λήμνο και στρατοπέδευσαν σε πρόχειρα καταλύματα που δημιουργήθηκαν για αυτό το σκοπό. Στήθηκαν σκηνές στο Μούδρο (στρατοπέδευσε η ομάδα του Ντον) και στο Πορτιανού (οι του Κουμπάν, του Τέρεκ και του Άστραχα). Σε κάθε σκηνή έμεναν κατά μέσο όρο οκτώ Κοζάκοι. Στις μικρές σκηνές υπήρχαν περιπτώσεις που έμεναν και δώδεκα άτομα ενώ στις μεγάλες σκηνές μέχρι και σαράντα άτομα. Πολλές δε από τις σκηνές ήταν σχισμένες και δεν τους προστάτευαν ιδιαίτερα.
Ένα κουτί ζαχαρούχο γάλα και κάποιες κονσέρβες με βοδινό κρέας και φασούλια ήταν η ημερήσια τροφή για τα οκτώ άτομα της σκηνής ανάμεσα τους ηλικιωμένοι και πολλά μικρά παιδιά. Σύμφωνα με μαρτυρία του Ερυθρού σταυρού για επτά συνεχείς μήνες έτρωγαν καθημερινά κονσέρβες με βοδινό και φασόλια.
Οι Γάλλοι καθημερινά μείωναν τις μερίδες των Κοζάκων οι οποίοι πέθαιναν από τύφο κυρίως οι ενήλικες ενώ τα παιδιά χάνονταν από παιδικές μολυσματικές ασθένειες όπως την ιλαρά και την οστρακιά. Επειδή λοιπόν πολλοί Κοζάκοι έχασαν τη ζωή τους (γύρω στα 480 άτομα υπολογίζεται ότι είναι τα θύματα) οι Κοζάκοι της Λήμνου αποφάσισαν κι έφτιαξαν ένα κενοτάφιο για να τιμήσουν τους νεκρούς τους, τον άγνωστο κι ανώνυμο Κοζάκο που έχασε τη ζωή του στην εξορία
Το κενοτάφιο αυτό είναι η πυραμίδα ή αλλιώς ο κούλουρος όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι. (Σημ.2: Οι ντόπιοι την αποκαλούν και Κουκουμά).
Στο χτίσιμο της «Πυραμίδας» συμμετείχαν όλοι οι εξόριστοι Κοζάκοι στη Λήμνο ακόμα κι οι ηλικιωμένοι και τα μικρά παιδιά. Όλοι έπρεπε να φέρουν τουλάχιστον από μια πέτρα για το χτίσιμο του κενοταφίου. Στην κορυφή της πυραμίδας τοποθέτησαν κι έναν λευκό μαρμάρινο σταυρό.
Αντίστοιχο κενοτάφιο υπάρχει και στην Καλλίπολη όπου υπήρχαν επίσης εξόριστοι Κοζάκοι.
Δυστυχώς με τα χρόνια η πυραμίδα, το κενοτάφιο των Κοζάκων είχε μισογκρεμιστεί. Σήμερα έχει σχεδόν αποκατασταθεί.
Πολλοί ντόπιοι υποστηρίζουν – εσφαλμένα – ότι η πυραμίδα του Πορτιανού ήταν ένα είδος τεμένους για τους Αιγυπτίους και τους Σενεγαλέζους στρατιώτες του γαλλικού στρατού. Η σύγχυση δημιουργήθηκε γιατί στους Αιγυπτίους που συμμετείχαν στο γαλλικό εκστρατευτικό σώμα άρεσε πολύ να φωτογραφίζονται με την πυραμίδα επειδή τους θύμιζε την πατρίδα τους.
Το σίγουρο είναι ότι η συγκεκριμένη θέση στην οποία στήθηκε το μνημείο είναι ένας ενεργειακός τόπος με πανοραμική θέα τον οποίο επέλεξε αργότερα στα 1974 και η γεωγραφική υπηρεσία του στρατού για να ερευνήσει το χώρο.
39° 52.730'n 25° 13.073'e ξωκλήσι Αγίας Βαρβάρας.
39° 52.797'n 25° 12.886'e παραλία Αγ. Βαρβάρας με κλειστό το μπιτσόμπαρο ΑΜΔΕΣ.
39° 52.378'n 25° 12.119'e μουσουλμανικό νεκροταφείο / μνημείο στη μνήμη 176 Αιγυπτίων εργατών του βρετανικού στρατού και 56 Τούρκων αιχμαλώτων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που θάφτηκαν στην γύρω περιοχή.
39° 52.139'n 25° 11.754'e παραλία κάτω από τα Τσιμάνδρια.
39° 50.550'n 25° 11.425'e ξωκλήσι Αγίου Θεοδώρου.
39° 47.947'n 25° 10.692'e υπολείμματα ναυαγίου.
39° 48.525'n 25° 09.195'e Αμπελίτες (Φακός στον χάρτη της Google) έρημη παραλία.
39° 48.519'n 25° 08.529'e Αγία Ευφημία, πάνω από την Διπλή παραλία.
Η Garmin(a) μας οδήγησε από λάθος δρόμο και μας έβγαλε σε κλειστή συρμάτινη πόρτα δίπλα σε μία στάνη. Επιστρέψαμε.
39° 49.050'n 25° 08.885'e Κόκκινα στον Google. Δεν κατεβαίνει δρόμος.
39° 49.733'n 25° 09.351'e Κόκκινα στον Topo. Δεν κατεβαίνει δρόμος.
39° 50.805'n 25° 09.743'e Ακρωτήρι Λένα, Κοντιά στον Google.
Μετά τον μικρό φάρο, η παραλία Αγίας Ελένης.
39° 51.233'n 25° 10.391'e Διαπόρι, αμμουδιά με βαθιά νερά. Δεν την πιάνει ο βοριάς.
39° 51.696'n 25° 08.895'e Δημοτικός και σκιερός χώρο στάθμευσης. Απέναντί του ξεκινούν σκαλάκια που ανηφορίζουν μέχρι τους 2 ανεμόμυλους του Αγίου Αθανασίου. Δεν πρόλαβα να βιντεοσκοπήσω το F16 που πέρασε θορυβωδώς, μερικά μέτρα πάνω από το κεφάλι μου!
39° 51.927'n 25° 08.658'e 5 ανεμόμυλοι στον καλοδιατηρημένο παραδοσιακό οικισμό Κοντιά με ωραία αρχοντικά στα ΝΔ του νησιού. Η περιοχή του Κοντιά στη νότια πλευρά του νησιού συνδυάζει την παραδοσιακή ομορφιά του οικισμού με την φυσική ομορφιά της παραλίας και της υπόλοιπης ακτής. Εδώ μπορείτε να επισκεφτείτε τον υδροβιότοπο με τα σπάνια είδη πουλιών, μεταξύ των οποίων και φλαμίνγκο.
39° 53.135'n 25° 09.115'e Φράγμα τεχνητής λίμνης Αγίου Δημητρίου πάνω από Κοντιά.
Ο δρόμος δεν ανεβαίνει στο φράγμα αλλά συνεχίζει και περνάει από το πλάι της. Δεν είχε πολύ νερό.
39° 53.770'n 25° 07.766'e ξωκκλήσι Προφήτη Ηλία.
39° 54.335'n 25° 07.318'e Θέρμα, Ιαματικά λουτρά με χλωριονατριούχο κι ελαφρώς θειούχο νερό σε θερμοκρασία 35-45°C.
39° 51.154'n 25° 09.197'e ξωκκλήσι Άγιου Ιωάννη, πάνω από 2 μικρές «παραλίες».
39° 50.244'n 25° 08.280'e Παρανησιά. Δεν κατεβαίνει δρόμος.
39° 50.678'n 25° 07.943'e Στενό ή Άγιος Παύλος.
39° 51.090'n 25° 07.302'e Εβγάτης ή Νεβγάτης ή Νεβγάλτης στον Topo και Ζεματάς (Εβγάτης) σε ενημερωτική πινακίδα στην αριστερή της πλευρά. Μεγάλη σε μήκος ρηχή αμμουδιά με φυσιολογικά νερά και 2 μπιτσόμπαρα. Μας άρεσε καλύτερα το δεξιό της τμήμα μπροστά στο ξενοδοχείο Εβγάτης.
39° 52.350'n 25° 06.458'e χώρος στάθμευσης για Παναγία Κακαβιώτισσα με ένα μικρό κιόσκι και χτιστούς πάγκους. Παλιά υπήρχε εδώ η καντίνα του Mike.

Πέντε χιλιάδες Κοζάκοι αποβιβάστηκαν τμηματικά στη Λήμνο και στρατοπέδευσαν σε πρόχειρα καταλύματα που δημιουργήθηκαν για αυτό το σκοπό. Στήθηκαν σκηνές στο Μούδρο (στρατοπέδευσε η ομάδα του Ντον) και στο Πορτιανού (οι του Κουμπάν, του Τέρεκ και του Άστραχα). Σε κάθε σκηνή έμεναν κατά μέσο όρο οκτώ Κοζάκοι. Στις μικρές σκηνές υπήρχαν περιπτώσεις που έμεναν και δώδεκα άτομα ενώ στις μεγάλες σκηνές μέχρι και σαράντα άτομα. Πολλές δε από τις σκηνές ήταν σχισμένες και δεν τους προστάτευαν ιδιαίτερα.
Ένα κουτί ζαχαρούχο γάλα και κάποιες κονσέρβες με βοδινό κρέας και φασούλια ήταν η ημερήσια τροφή για τα οκτώ άτομα της σκηνής ανάμεσα τους ηλικιωμένοι και πολλά μικρά παιδιά. Σύμφωνα με μαρτυρία του Ερυθρού σταυρού για επτά συνεχείς μήνες έτρωγαν καθημερινά κονσέρβες με βοδινό και φασόλια.
Οι Γάλλοι καθημερινά μείωναν τις μερίδες των Κοζάκων οι οποίοι πέθαιναν από τύφο κυρίως οι ενήλικες ενώ τα παιδιά χάνονταν από παιδικές μολυσματικές ασθένειες όπως την ιλαρά και την οστρακιά. Επειδή λοιπόν πολλοί Κοζάκοι έχασαν τη ζωή τους (γύρω στα 480 άτομα υπολογίζεται ότι είναι τα θύματα) οι Κοζάκοι της Λήμνου αποφάσισαν κι έφτιαξαν ένα κενοτάφιο για να τιμήσουν τους νεκρούς τους, τον άγνωστο κι ανώνυμο Κοζάκο που έχασε τη ζωή του στην εξορία
Το κενοτάφιο αυτό είναι η πυραμίδα ή αλλιώς ο κούλουρος όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι. (Σημ.2: Οι ντόπιοι την αποκαλούν και Κουκουμά).
Στο χτίσιμο της «Πυραμίδας» συμμετείχαν όλοι οι εξόριστοι Κοζάκοι στη Λήμνο ακόμα κι οι ηλικιωμένοι και τα μικρά παιδιά. Όλοι έπρεπε να φέρουν τουλάχιστον από μια πέτρα για το χτίσιμο του κενοταφίου. Στην κορυφή της πυραμίδας τοποθέτησαν κι έναν λευκό μαρμάρινο σταυρό.
Αντίστοιχο κενοτάφιο υπάρχει και στην Καλλίπολη όπου υπήρχαν επίσης εξόριστοι Κοζάκοι.
Δυστυχώς με τα χρόνια η πυραμίδα, το κενοτάφιο των Κοζάκων είχε μισογκρεμιστεί. Σήμερα έχει σχεδόν αποκατασταθεί.
Πολλοί ντόπιοι υποστηρίζουν – εσφαλμένα – ότι η πυραμίδα του Πορτιανού ήταν ένα είδος τεμένους για τους Αιγυπτίους και τους Σενεγαλέζους στρατιώτες του γαλλικού στρατού. Η σύγχυση δημιουργήθηκε γιατί στους Αιγυπτίους που συμμετείχαν στο γαλλικό εκστρατευτικό σώμα άρεσε πολύ να φωτογραφίζονται με την πυραμίδα επειδή τους θύμιζε την πατρίδα τους.
Το σίγουρο είναι ότι η συγκεκριμένη θέση στην οποία στήθηκε το μνημείο είναι ένας ενεργειακός τόπος με πανοραμική θέα τον οποίο επέλεξε αργότερα στα 1974 και η γεωγραφική υπηρεσία του στρατού για να ερευνήσει το χώρο.
39° 52.730'n 25° 13.073'e ξωκλήσι Αγίας Βαρβάρας.
39° 52.797'n 25° 12.886'e παραλία Αγ. Βαρβάρας με κλειστό το μπιτσόμπαρο ΑΜΔΕΣ.
39° 52.378'n 25° 12.119'e μουσουλμανικό νεκροταφείο / μνημείο στη μνήμη 176 Αιγυπτίων εργατών του βρετανικού στρατού και 56 Τούρκων αιχμαλώτων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που θάφτηκαν στην γύρω περιοχή.
39° 52.139'n 25° 11.754'e παραλία κάτω από τα Τσιμάνδρια.
39° 50.550'n 25° 11.425'e ξωκλήσι Αγίου Θεοδώρου.
39° 47.947'n 25° 10.692'e υπολείμματα ναυαγίου.
39° 48.525'n 25° 09.195'e Αμπελίτες (Φακός στον χάρτη της Google) έρημη παραλία.
39° 48.519'n 25° 08.529'e Αγία Ευφημία, πάνω από την Διπλή παραλία.
Η Garmin(a) μας οδήγησε από λάθος δρόμο και μας έβγαλε σε κλειστή συρμάτινη πόρτα δίπλα σε μία στάνη. Επιστρέψαμε.
39° 49.050'n 25° 08.885'e Κόκκινα στον Google. Δεν κατεβαίνει δρόμος.
39° 49.733'n 25° 09.351'e Κόκκινα στον Topo. Δεν κατεβαίνει δρόμος.
39° 50.805'n 25° 09.743'e Ακρωτήρι Λένα, Κοντιά στον Google.
Μετά τον μικρό φάρο, η παραλία Αγίας Ελένης.
39° 51.233'n 25° 10.391'e Διαπόρι, αμμουδιά με βαθιά νερά. Δεν την πιάνει ο βοριάς.
39° 51.696'n 25° 08.895'e Δημοτικός και σκιερός χώρο στάθμευσης. Απέναντί του ξεκινούν σκαλάκια που ανηφορίζουν μέχρι τους 2 ανεμόμυλους του Αγίου Αθανασίου. Δεν πρόλαβα να βιντεοσκοπήσω το F16 που πέρασε θορυβωδώς, μερικά μέτρα πάνω από το κεφάλι μου!
39° 51.927'n 25° 08.658'e 5 ανεμόμυλοι στον καλοδιατηρημένο παραδοσιακό οικισμό Κοντιά με ωραία αρχοντικά στα ΝΔ του νησιού. Η περιοχή του Κοντιά στη νότια πλευρά του νησιού συνδυάζει την παραδοσιακή ομορφιά του οικισμού με την φυσική ομορφιά της παραλίας και της υπόλοιπης ακτής. Εδώ μπορείτε να επισκεφτείτε τον υδροβιότοπο με τα σπάνια είδη πουλιών, μεταξύ των οποίων και φλαμίνγκο.
39° 53.135'n 25° 09.115'e Φράγμα τεχνητής λίμνης Αγίου Δημητρίου πάνω από Κοντιά.
Ο δρόμος δεν ανεβαίνει στο φράγμα αλλά συνεχίζει και περνάει από το πλάι της. Δεν είχε πολύ νερό.
39° 53.770'n 25° 07.766'e ξωκκλήσι Προφήτη Ηλία.
39° 54.335'n 25° 07.318'e Θέρμα, Ιαματικά λουτρά με χλωριονατριούχο κι ελαφρώς θειούχο νερό σε θερμοκρασία 35-45°C.
39° 51.154'n 25° 09.197'e ξωκκλήσι Άγιου Ιωάννη, πάνω από 2 μικρές «παραλίες».
39° 50.244'n 25° 08.280'e Παρανησιά. Δεν κατεβαίνει δρόμος.
39° 50.678'n 25° 07.943'e Στενό ή Άγιος Παύλος.
39° 51.090'n 25° 07.302'e Εβγάτης ή Νεβγάτης ή Νεβγάλτης στον Topo και Ζεματάς (Εβγάτης) σε ενημερωτική πινακίδα στην αριστερή της πλευρά. Μεγάλη σε μήκος ρηχή αμμουδιά με φυσιολογικά νερά και 2 μπιτσόμπαρα. Μας άρεσε καλύτερα το δεξιό της τμήμα μπροστά στο ξενοδοχείο Εβγάτης.
39° 52.350'n 25° 06.458'e χώρος στάθμευσης για Παναγία Κακαβιώτισσα με ένα μικρό κιόσκι και χτιστούς πάγκους. Παλιά υπήρχε εδώ η καντίνα του Mike.
39° 51.908'n 25° 06.424'e Παναγία Κακαβιώτισσα, στις πλαγιές του βουνού Κάκαβος.
Μεταξύ Θάνου και Θερμών. Εμείς πήγαμε από την Μύρινα. Στη διαδρομή που ακολουθήσαμε – εκτός από αγριοκούνελα και κοράκια – ΔΕΝ είδαμε σκουπιδότοπο που έγραψαν κάποιοι στο διαδίκτυο παλιά! Αφήνετε εκεί το αυτοκίνητο σας, δίπλα στο κιόσκι του χώρου στάθμευσης, ανεβαίνετε περίπου 60 πέτρινα σκαλιά και περπατάτε σε βατό μονοπάτι ενός περίπου χλμ. Το τοπίο είναι άγριο αλλά όμορφο, με βράχια και αρκετή χαμηλή βλάστηση. Στη μέση της διαδρομής άλλο ένα κιόσκι με θέα στην γύρω περιοχή και στην θάλασσα στο βάθος. Σε 15’ – 30’, ανάλογα με τη φυσική σας κατάσταση, θα φτάσετε στην πέτρινη σκάλα που καταλήγει στη σπηλιά που στεγάζει το εκκλησάκι. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι ότι επειδή το σκεπάζει ο βράχος, οι μάστορες που το έχτισαν έκριναν περιττό να του προσθέσουν στέγη και ψηλούς τοίχους. Όποτε ο επισκέπτης αντικρίζει παράλληλα με το εκκλησάκι και την κάτοψη του. Καλύτερες ώρες επίσκεψης νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα. Το πρωί η σπηλιά έχει σκιά.
39° 51.027'n 25° 06.682'e Άγιος Παύλος.
Χωριό Θάνος. Στενοί δρόμοι.
39° 50.511'n 25° 04.682'e Θάνος (του Θάνους) από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού. Προστατευμένη από τον βοριά. Κι εδώ ταβέρνα Γιαννάκαρος.
39° 50.507'n 25° 03.981'e Στήβι ή Στιβί βοτσαλιά κοντά στο Mabella beach.
39° 50.224'n 25° 03.067'e Ρόπαλο ή Τηγάνι, σε κλειστό κόλπο που βλέπει νότια, ανάμεσα στο ακρωτήρι Ρόπαλο & Τηγάνι μέσω χωματόδρομου, αρκετά μετά το ξενοδοχείο Lemnos Village στο Πλατύ. Δεν είναι οργανωμένη και δεν έχει σκιά.
39° 51.430'n 25° 03.866'e Πλατύ (του Πλατέος) ψιλή άμμος, προστατευμένη από τον βοριά. Από τις πιο δημοφιλείς παραλίες του νησιού. Η Garmin(a) για να μας κατεβάσει στην παραλία Πλατύ μας οδήγησε μέσα απ’ τα υπερβολικά στενά σοκάκια του χωριού (κλείσαμε τους καθρέφτες για να περάσουμε!) αλλά και οι δρόμοι που πλησίαζαν την παραλία με τα πολυτελή καταλύματα ήταν απαράδεκτα στενοί (πχ προς Victoria Limnos) ή κατέληγαν σε αδιέξοδα (π.χ. προς Amorosso).
39° 51.604'n 25° 03.550'e μπιτσόμπαρο SaBBia στη δεξιά πλευρά της μεγάλης παραλίας, με μεγάλο χώρο στάθμευσης και ωραία αμμουδιά εμπρός του.
39° 51.542'n 25° 03.135'e παραλία Λουτρά. Δεν κατεβαίνει δρόμος…
39° 52.175'n 25° 03.258'e Ξωκλήσι Αγίου Νικολάου, πάνω από το λιμάνι με θέα στο Κάστρο, στο Παλαιό Λιμάνι, στον Τούρκικο Γιαλό και στο Νέο Λιμάνι.
39° 52.370'n 25° 03.653'e Μύρινα, Τούρκικος γιαλός. Αμμουδιά.
39° 52.438'n 25° 03.946'e Ρωσικό οχυρό Τσας (Ντάπια) μετά το Γενικό Νοσοκομείο Λήμνου.
Μικρό οχυρό που χτίστηκε το 1770, στα Ορλωφικά, από τους Ρώσους. Χρησίμευε, προφανώς, σαν παρατηρητήριο και σαν βάση πυροβολαρχίας. Πρόκειται για μια απλή, αλλά ισχυρή κυκλική κατασκευή διαμέτρου 11 μέτρων. Το χαρακτηρίζουμε «νεοελληνικό» αλλά στην ουσία είναι ρωσικό οχυρό (δεν έχει θεσμοθετηθεί χωριστή κατηγορία για ρωσικά κάστρα στον Καστρολόγο, παρόλο που υπάρχουν κάνα δυο ακόμα – στη Λευκάδα).
Ο Ρωσικός στόλος κατέπλευσε στη Λήμνο τον Ιούλιο του 1770, λίγο μετά τη μεγάλη νίκη του (με τη βοήθεια των Ελλήνων) εναντίον των Τούρκων στη ναυμαχία του Τσεσμέ. Η επανάσταση των αδερφών Ορλώφ είχε ήδη αποτύχει στην Πελοπόννησο τους προηγούμενους μήνες, αλλά η επιτυχία τους στον Τσεσμέ τους έδωσε για λίγο τον έλεγχο του Αιγαίου.
Προκειμένου να διατηρήσουν αυτόν τον έλεγχο, οι Ρώσοι απέκλεισαν τα Δαρδανέλια και προσπάθησαν να καταλάβουν τη Λήμνο. Για το σκοπό αυτό ρωσικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στο νησί και πολιόρκησαν τους Τούρκους στο κάστρο της Μύρινας.
Κάπου τότε χτίστηκε και η συγκεκριμένη ντάπια για να εγκατασταθούν τα κανόνια τους και για να επιτηρούν το πολιορκημένο κάστρο απέναντι.
Όμως η επανάσταση ήταν ήδη τελειωμένη υπόθεση. Οι Ορλώφ ανεχώρησαν για την Ιταλία και μεγάλο μέρος του Ρωσικού στόλου αποσύρθηκε τον Σεπτέμβριο στη Νάουσα της Πάρου. Τα Δαρδανέλια έμειναν αφύλαχτα, οπότε ο τουρκικός στόλος μπόρεσε να βγει στο Αιγαίο. Οι Τούρκοι με επικεφαλής τον Καπουδάν πασά (αρχιναύαρχο) Χασάν Χατζή Τσεζαερλή έκαναν απόβαση στη Λήμνο και έδιωξαν τους Ρώσους. 72 Ρώσοι σκοτώθηκαν τότε στη Λήμνο. Ο τοπικός πληθυσμός παρόλο που είχε βοηθήσει τους Ρώσους δεν υπέφερε ιδιαίτερα (σε αντίθεση με τις φοβερές σφαγές στην Πελοπόννησο μετά τα Ορλωφικά) επειδή οι Τούρκοι ήθελαν να δημιουργήσουν καλές εντυπώσεις στους κατοίκους των υπολοίπων νησιών που είχαν αρχίσει να δυσφορούν με την καταπιεστική παρουσία των Ρώσων (εξάλλου ο Τσεζαερλής ήταν αυτός που είχε πει τότε το περίφημο «αν σκοτώσουμε όλους τους Έλληνες ποιος θα πληρώνει το χαράτσι;»)
Παράλληλες Ιστορίες
Αργότερα γύρω από τον λόφο του οχυρού δημιουργήθηκε μια συνοικία της Μύρινας με το όνομα «Τσας» ή «Ντάπια». Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, το τοπωνύμιο είναι ρωσικής προέλευσης και σημαίνει «παρατηρητήριο» (κάτι που δεν επιβεβαιώνεται). Μάλλον είναι τούρκικο και προέρχεται από το τσαούς (Τουρκος βαθμοφόρος). Άλλωστε και στο Ναύπλιο υπάρχει προμαχώνας που λέγεται «Τσαούς Ντάπια».
Αν φτάσατε μέχρι εδώ και δεν είδατε το βίντεό μας στο YouTube, μη χάσετε την ευκαιρία να το δείτε τώρα.
Πιέστε στην εικόνα που ακολουθεί να δείτε το βίντεό μας στο YouTube. Επιλέξτε υψηλή ανάλυση (HD) 1080 και πλήρη οθόνη (full screen).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου